De handelsrelaties met de Verenigde Staten zijn voor Vlaanderen van enorm belang. De Amerikaanse economie is immers nog steeds veruit de grootste ter wereld, goed voor bijna een kwart van het wereld-bbp. De VS zijn onze grootste handelspartner buiten de Europese Unie. In 2020 waren de Verenigde Staten voor Vlaanderen de vijfde exportbestemming (of "klant") en onze vierde bron van import (of "leverancier").

De Amerikaanse economie spurtte in de eerste drie maanden van 2021 vooruit dankzij de snelle voortgang van het COVID-vaccinatieprogramma, het dalende aantal besmettingen, en een gigantisch stimuluspakket van 1,9 biljoen USD, het "American Rescue Plan" dat president Joe Biden in maart ondertekende.

Het bruto binnenlands product (bbp), de officiële graadmeter van de economie, steeg in het eerste kwartaal met 6,4% op jaarbasis. En die groei zou nog sterker zijn geweest als knelpunten in de logistieke keten en tekorten aan belangrijke materialen de productie niet hadden afgeremd.

Economen voorspellen een nog snellere groei in de komende maanden als de bottlenecks in de bevoorrading verdwijnen, de coronabesmettingen blijven dalen en de restricties die de pandemie oplegde, wegvallen.

Ter vergelijking: in het laatste kwartaal van 2020 groeiden de VS aan een wat bescheidener tempo van 4,3%, toen een recordstijging van coronagevallen de herneming van de groei belemmerde. Over het hele jaar 2020 was er door de coronadreun een krimp van 3,5%.

Stimulus doet wat ie moet

De consumentenbestedingen stegen aan het begin van het nieuwe jaar met 10,7%, geholpen door de stimuleringscheques van (samengeteld) zowat 2000 USD die de meeste Amerikanen in januari en maart ontvingen van de overheid.
 
Meer genereuze werkloosheidsuitkeringen en de creatie van 1,5 miljoen nieuwe banen stutten mee de hogere uitgaven. Amerikanen spendeerden meer aan (onder andere) auto's, woninginrichting, vrijetijdsproducten, kleding en afhaalmaaltijden.

De private bedrijfssector verhoogde ook zijn uitgaven, vooral voor nieuwe apparatuur en software. De bedrijfsinvesteringen stegen met 10%.

En ook de investeringen in woningen klommen fors, met een stijging van bijna 11%, omdat vastgoedontwikkelaars en bouwbedrijven zich haastten om meer woningen te bouwen te midden van een sterke stijging van de verkoop. Ultra-lage hypotheken hebben geleid tot een onwaarschijnlijke hausse op de huizenmarkt tijdens de ergste pandemie in 100 jaar.

De overheidsuitgaven stegen eveneens – geen verrassing daar. De federale overheid liep voorop, maar ook staten en lokale overheden spendeerden meer naarmate scholen heropend werden.

Ietwat geremd

Hogere prijzen voor een reeks goederen, variërend van edele metalen tot timmerhout, en een tekort aan belangrijke onderdelen zoals computerchips, belemmerden het vermogen van bedrijven om versnelde productie te handhaven.
 
Het goede nieuws is dat de productie waarschijnlijk zal aantrekken in het tweede kwartaal, omdat de bottlenecks verdwijnen en er meer voorraden beschikbaar komen – al waarschuwen sommige economen dat de problemen nog kunnen aanhouden tot volgend jaar.
 
Opvallend in de jongste cijfers is ook het recorddeficit in de internationale handel. De invoer van de VS steeg in het eerste kwartaal met 5,7%, terwijl de uitvoer met 1,1% daalde.

Maar de verklaring daarvoor heeft ook wel een positief kantje: door het snellere herstel van de Amerikaanse economie en de genereuze overheidssteun konden Amerikanen meer uitgeven aan import en aan lokaal geproduceerde goederen en diensten.
 
Economen voorspellen dat de Amerikaanse export zal herstellen zodra de economieën van andere grote handelspartners in Europa en Azië hun achterstand inhalen, waardoor het handelstekort uiteindelijk wordt teruggebracht tot nog steeds hoge maar beter beheersbare niveaus.

Nog meer groei in het verschiet

Met het aantrekken van de economie steeg ook de inflatie in het eerste kwartaal, aan een tempo van maar liefst 3,5% op jaarbasis. Maar de Federal Reserve, de Amerikaanse centrale bank, maakt er zich voorlopig niet veel zorgen over: ze stelt dat de stijging tijdelijk is en grotendeels een weerspiegeling is van de terugkeer van de economie naar “normaal”.
 
Zodra aan alle opgekropte vraag is voldaan, zo voorspelt de Fed, zal de inflatie weer afnemen tot 2% of minder.
 
Lage rentetarieven en stimuleringsmaatregelen van de overheid op een ongekende schaal hebben geholpen om de economie in een stroomversnelling te brengen.  Een groot deel van het stimulusbudget moet overigens nog worden uitgegeven. En president Biden wil nog meer geld in de economie pompen, middels een gigantisch "American Jobs Plan" (2.3 biljoen USD voor infrastructuurwerken) en een even reusachtig "American Families Plan" (1.8 biljoen USD voor armoedebestrijding en beter en toegankelijker onderwijs).
 
Als het virus onder controle blijft, zou de economie de rest van het jaar vrij snel moeten groeien, vooral als bedrijven de miljoenen mensen die door de pandemie nog steeds zonder werk zitten, opnieuw aannemen. In zo’n scenario zal het bbp in het tweede kwartaal naar verwachting met 8,2% groeien op jaarbasis.

Het Internationaal Muntfonds (IMF) ziet in z'n jongste ramingen de VS-economie over heel 2021 een bbp-groei van 6,4% neerzetten, gevolgd door 4,4% in 2022. 

Meer weten

• Bureau of Economic Analysis: bea.gov - Website met diverse economische informatie over de VS.
• US Department of Commerce: www.commerce.gov - Alle economische en handelsinformatie over de VSA en de rest van de wereld.
• The Economist Intelligence Unit: country.eiu.com/united-states - Onafhankelijk bureau: onderzoek en analyse via maandelijkse landenrapporten over de hele wereld.
• Fedstats:  https://nces.ed.gov/partners/fedstat.asp - Website met statistieken over de Amerikaanse bevolking, economie e.d.
• U.S. Census Bureau: www.census.gov - Website met o.a. statistieken over economie, bevolking e.d. Bevat ook links naar de websites van alle staten van de VS.