De olie- en gasindustrie hebben de laatste 40-45 jaar een vitale rol gespeeld voor de economische groei. Ook de liberalisering van een gereguleerde economie, handelsvrijheid, het verwerven en verspreiden van hightech - ondanks een laag innovatieniveau - en een goede macro-economische stabiliteit maken deel uit van het Noorse succes.

Ongeveer een tiende van het bbp is gerelateerd aan het ontginnen van olie en gas en bijna 35% van de totale export bestaat uit petroleumproducten. De afhankelijkheid van de petroleumsector maakt het land kwetsbaar.

Zo zat Noorwegen, door de dalende olieprijzen, sinds midden 2014 in een neerwaartse conjunctuur. Gevolg hiervan was een sterke afname van investeringen in de oliesector, in de offshore sector namen deze af met 25%. Ook de groei van het bbp was zwakker dan verwacht en er was een sterke daling in de overheidsinkomsten. De overheid kondigde in 2016 een stimuleringsprogramma aan om de transformatie van de Noorse economie te versnellen, om te kunnen blijven concurreren en om de werkloosheid terug te dringen.

​Sinds 2018 kon men echter stellen dat de neergang voorbij was en dat de Noorse economie weer een opleving kende. De verwachting was dan ook dat het steeds beter zou gaan met de Noorse economie, maar helaas zal dit waarschijnlijk niet direct het geval zijn als gevolg van de coronacrisis.

De werkloosheid bedroeg in november 2020 3,9% en de inflatie steeg van 2018 naar 2019 met 2,2%. De handelsbalans kende in 2019 een overschot van 15,67 miljard euro, een daling van 45,9% ten opzichte van het vorige jaar.

Door de inkomsten van de olie- en gassector op te sparen heeft Noorwegen ongeveer 1.098 miljard euro in het petroleumfonds. Jaarlijks wordt er zo'n 2 à 3% van dit fonds overgeheveld om het staatsbudget aan te zuiveren, vanwege de coronacrisis heeft men in 2020 echter meer dan 4,2% moeten overhevelen. Een gunstige fiscale positie en een expansief monetair beleid, met budgettaire stimuleringsmaatregelen en lage rentes, zullen positief bijdragen aan een herstructureringsperiode.

Meer weten

• https://www.regjeringen.no/en/dep/fin/id216/  Ministerie van Financiën
• https://www.regjeringen.no/en/statsbudsjett/2021/id2741050/ The National Budget 2021
• https://www.ssb.no/en/  Nationaal Statistiekbureau
• https://www.ssb.no/en/nasjonalregnskap-og-konjunkturer/statistikker/kt  Economic Trends for Norway
• http://www.norges-bank.no/en/  Nationale Bank van Noorwegen