1. Algemene toestand

De situatie was in de periode juli - oktober 2020 vrij stabiel, maar een tweede golf sloeg hard toe vanaf november. Op dit ogenblik worden nog steeds meer dan 2000 nieuwe besmettingen per dag vastgesteld.

Meer info vindt u op: https://covid19.rs/homepage-english/

2. Voorzorgsmaatregelen

In verschillende steden, inclusief de hoofdstad Belgrado, werd de noodtoestand opnieuw ingevoerd. Volgende beschermende maatregelen zijn nu van kracht:

• Het dragen van een mondmaskers is verplicht op het openbaar vervoer en in alle overdekte ruimtes
• Het aantal personen dat zich in een overdekte ruimte mag bevinden wordt beperkt: Iedere persoon moet over minstens 4 m² ruimte beschikken.
• Horecazaken, shoppingcentra, kapperszaken, fitnessclubs, gokkantoren, enz moeten in Belgrado om 20u sluiten en openen vanaf 6u ‘s morgens.
• Samenkomsten - zowel binnen als in de openlucht - zijn beperkt tot max. 5 personen. Bedrijven, scholen, winkels, shoppingcentra en soortgelijken zijn hiervan vrijgesteld maar het aantal aanwezigen moet ook hier beperkt zijn tot 1 persoon per 4 m². Toneelhuizen en sommige andere culturele instellingen mogen open blijven maar het aantal bezoekers wordt beperkt. 
• Er werd beslist dat beslissingen over het uitroepen van de noodtoestand op het grondgebied afhankelijk zal zijn van de capaciteit in de gezondheidssector.
• In acht nemen van social distancing-regels
• Scholen werken onder een speciaal regime met een combinatie van online en fysieke lessen
• De bedrijven zijn verplicht het "Rulebook on preventive measures" toe te passen, dat op 11 juli in werking trad en de werkgevers 30 dagen de tijd geeft om een plan voor de uitvoering van de maatregelen ter voorkoming van het optreden en de verspreiding van besmettelijke ziekten vast te stellen. De werkgever is ook verplicht de besluiten van de bevoegde organen tijdens de epidemie te volgen en hun werkzaamheden met deze besluiten in overeenstemming te brengen. Het reglement schrijft voor dat het plan het volgende moet bevatten:

1. Preventieve maatregelen en activiteiten om het uitbreken van een epidemie te stoppen;
2. Verplichting tot uitvoering en controle van de uitvoering van preventieve maatregelen en activiteiten;
3. Maatregelen en activiteiten in geval van een epidemie.

Meer info vindt u op volgende websites:

• https://www.srbija.gov.rs/sekcija/en/151926/covid-19.php
• https://www.srbija.gov.rs/

3. Exitstrategie

De meest recente informatie kan u terugvinden op: https://www.srbija.gov.rs/sekcija/en/151926/covid-19.php

4. Economie

a. Economische impact

In juni voorspelde het IMF dat het Servische bbp in 2020 met 3 procent zou krimpen, vergeleken met een stijging van 4,2 procent in 2019, en dat de groei in 2021 naar verwachting weer zou aantrekken tot 6 procent. Het herstel van de economische toestand hangt samen met het herstel in de rest van het continent.

Meer info:

• https://www.worldbank.org/en/country/serbia/overview#3
• https://www.imf.org/en/Countries/SRB
• http://www.oecd.org/south-east-europe/COVID-19-Crisis-Response-Western-B...

b. Handelsbelemmeringen

Botst u buiten de EU op handelsbelemmeringen of andere problemen op het vlak van markttoegang? Laat het ons weten via handelsbelemmering@fitagency.be. Wij analyseren uw aangifte en maken die via de geijkte kanalen over aan de bevoegde instanties.

c. Relancemaatregelen

Fiscale maatregelen:

• Minimaal 3 maanden uitstel van belasting voor de inkomstenbelastingen en sociale bijdragen voor de particuliere sector, terwijl de terugbetaling van de uitgestelde belastingverplichtingen is voorzien in 24 maanden vanaf januari 2021.
• Uitstel van de normaal verschuldigde vennootschapsbelasting in het 2e kwartaal van 2020.
• BTW-vrijstelling van giften.

Maatregelen voor directe steun aan de privésector:

• Rechtstreekse overheidssubsidies in contanten ten bedrage van 3 minimummaandlonen voor KMO’s, te betalen aan elke werknemer die in dienst is van ondernemers, micro-, kleine en middelgrote ondernemingen.
• Betaling van 50% van het minimumloon, in geval van een nationale noodsituatie, aan grote ondernemingen.

Liquiditeitsmaatregelen:

• Voor een bedrag van 2,2 miljard euro aan kredietgaranties en gesubsidieerde leningen voor KMO’s (particuliere sector, landbouwhuishoudens en coöperaties).

Benadrukt wordt dat het programma niet van toepassing is op bedrijven die het aantal werknemers vanaf het begin van de noodtoestand met meer dan 10% hebben verminderd (met uitzondering van de vaste aanstelling die tijdens de noodtoestand afloopt).

Andere maatregelen:

• Eenmalige steun in contanten voor een bedrag van 100 EUR per volwassen burger van de Republiek Servië.
• Moratorium op de inning en renteberekening van de belastingschuld in het kader van een herprogrammering.
• Moratorium op schulden aan banken en financiële leasemaatschappijen met een looptijd van drie maanden.
• Moratorium op leningen van het Ontwikkelingsfonds van de Republiek tot 30 september 2020 

d. Economische vooruitzichten

De pandemie en de bijhorende beperkende maatregelen hebben de Servische economie flink wat schade berokkend waardoor het land in een recessie beland is. Het herstel is nauw gelinkt met het opnieuw aantrekken van de economie in de rest van het continent, vooral de prestaties van Servië's belangrijkste handelspartners Duitsland en Italië zullen een rol van betekenis spelen hierbij. De Europese Commissie verwacht dat de Servische economie in 2020 met 1,8% zal krimpen. De schade wordt duidelijk beperkt door de steunmaatregelen die de regering afkondigde. Eerste voorspellingen voor 2021 duiden op een terugkeer naar economische groei met een bbp-stijging van 4,8%. 

e. Opportuniteiten op korte termijn

Zeer beperkt, omdat bedrijven op dit ogenblik bezig zijn met overleven. Aangezien de traditionele toeleveranciers uit Italië, Duitsland en Frankrijk door de economische crisis kunnen worden getroffen, zullen Servische bedrijven mogelijk op zoek gaan naar nieuwe leveranciers.

f. Opportuniteiten op lange termijn

De grootste kansen situeren zich in volgende domeinen: milieu, infrastructuur, bouw, ICT en techtransfers allerhande. Eenmaal het land de coronaperikelen achter zich kan laten, zullen naar verwachting ook andere sectoren opnieuw grotere kansen bieden. 

5. Nuttige links

• https://covid19.rs/homepage-english/
• https://www.srbija.gov.rs/
• https://www.srbija.gov.rs/sekcija/en/151926/covid-19.php
• https://www.nbs.rs/internet/english/15/Covid19/index.html
• https://www.worldbank.org/en/news/press-release/2020/04/29/serbian-econo...
• https://www.imf.org/en/Topics/imf-and-covid19/Policy-Responses-to-COVID-19
• https://www.bdo.co.rs/en-gb/insights/bdo-serbia/covid-19-overview-of-eco...

6. Dossier Coronavirus

Het coronavirus heeft een wereldwijde impact, niet alleen op de gezondheid maar ook op de economie. Ook uw export kan hiervan gevolgen of zelfs hinder ondervinden.

FIT monitort de risico's dagelijks en ons buitenlands netwerk informeert u over alle implicaties voor Vlaamse exporteurs op hun internationale activiteiten.

In het dossier Coronavirus vindt u een aantal nuttige tips, adviezen en inzichten in de economische impact van de verspreiding van het virus op internationaal ondernemen.

Met vragen over internationaal ondernemen in tijden van Corona, kan u terecht bij exportadvies-corona@fitagency.be.