In de eerste drie kwartalen van 2023 waren tien distributeurs goed voor 75% van de verkoop van landbouwmachines en -materieel aan eindgebruikers, waarbij de drie grootste distributeurs 59% van alle verkoop van landbouwmachines in Hongarije voor hun rekening namen. In de eerste negen maanden van 2023 besteedden boeren 58% van de totale waarde van hun investeringen in landbouwmachines aan de aankoop van grote machines en apparatuur.

Het belangrijkste segment van de markt voor landbouwmachines is de tractor, waarvan er een groot aanbod is in het land. In de periode januari-september 2023 werden er 1.757 aan het wagenpark toegevoegd ter waarde van 69 miljard HUF (179,4 miljoen euro). Het aantal verkochte tractoren daalde hiermee met meer dan 40% op jaarbasis. Onder hen was het aandeel het grootst in de categorieën met minder dan 50 pk en 101-140 pk, met respectievelijk 21 en 22%. De verkoop van tractoren met lage en gemiddelde pk's daalde aanzienlijk, terwijl de verkoop van tractoren met meer dan 260 pk met 13% steeg.  In de eerste negen maanden van 2023 was John Deere volgens het eerste verkooprapport van Datahouse Ltd het topmerk, New Holland het op één na populairste merk en CLAAS en Solis kwamen op de derde plaats. Binnen de machinemarkt bleven zelfrijdende landbouwmachines domineren met een aandeel van 58%, terwijl andere machines goed waren voor 42% van de verkoop. Binnen de totale verkoop waren tractoren goed voor 31% en oogstmachines voor 15%.

Het algemene beeld voor de landbouwmachines markt als geheel laat zien dat de waarde van de verkoop weliswaar stijgt, deels door prijsstijgingen, maar dat de verkoop per eenheid aanzienlijk daalt. Individuele boerderijen en samenwerkingsverbanden kochten in de periode januari-september 2023 voor 226,5 miljard forint (589 miljoen euro) aan nieuwe landbouwmachines en -uitrusting, 16% minder dan de omzet een jaar eerder. In dezelfde periode werd 67,5 miljard forint (175 miljoen euro) uitgegeven aan reserveonderdelen, een stijging van 7% ten opzichte van de periode januari-september 2022, zodat er meer aandacht kan worden besteed aan renovaties en tweedehands aankopen, aangezien de eerdergenoemde prijsstijgingen uitzonderlijk groot zijn. Tussen 2022 en de eerste helft van 2023 steeg de prijs van getrokken spuitmachines met 88%. In dezelfde periode steeg de prijs van zaaimachines met meer dan 65%; kunstmeststrooiers met bijna 54% in één jaar. Ook de prijs van tractoren in het algemeen is in één jaar tijd met bijna 41% gestegen. Cultivators, die steeds onmisbaarder worden voor grondbewerking, kosten 24% meer, zelfladers 16% meer en zaaimachines 19% meer.

Figuur I: Verkoop van landbouwmachines door distributeurs aan agrarische eindgebruikers in 2014-2023. De AKI ASIR grafiek laat duidelijk een omkering zien van een trend die al vele jaren aan de gang is.

Het omslagpunt wordt veroorzaakt door verschillende factoren. Enerzijds werden machineverdelers tijdens de Covid-pandemie geconfronteerd met de kwetsbaarheid van hun toeleveringsketens. Anderzijds deed de Russisch-Oekraïense oorlog de inflatie de hoogte inschieten - vooral in Hongarije. Ook de logistieke bevoorradingsmechanismen raakten opnieuw in de war, waardoor de oogstprijzen onder druk kwamen te staan. 

Figuur II: Verkoop van reserveonderdelen door distributeurs aan agrarische eindgebruikers 2014-2023.

De vraag naar landbouwmachines is sterk gedaald. De grootste vraag (3.592 eenheden) betrof een verscheidenheid aan grondbewerkingsmachines, met een verkoopdaling van 18% in de eerste negen maanden van 2023 vergeleken met een jaar eerder. De vraag naar fruit- en wijnstokkenverzorgingsmachines halveerde. In deze groep machines was er vooral vraag naar rij- en groenteteeltmachines voor de tuinbouw. De verkoop van irrigatieapparatuur lag aanzienlijk lager dan een jaar eerder, met lineaire, recirculerende, trommel- en druppelirrigatieapparatuur ter waarde van 5,3 miljard HUF (13,8 miljoen euro) verkocht tot september van dit jaar, vergeleken met 8,4 miljard HUF (21,8 miljoen euro) een jaar eerder. De verkoop van landbouwvoertuigen daalde met 28% en aanhangwagens met 26%, met een totaal van 566 verkochte eenheden vergeleken met 768 een jaar eerder.

Bronnen:

Trade Magazin: A mezőgazdasági gépértékesítés csökkent, az alkatrészek forgalma nőtt
https://trademagazin.hu/hu/a-mezogazdasagi-gepertekesites-csokkent-az-alkatreszek-forgalma-nott/

Agrárközgazdasági Intézet, MEZŐGAZDASÁGI GÉPEK FORGALMA XXXIII. évfolyam • 4. szám • 2023
https://www.aki.gov.hu/termek/mezogazdasagi-gepek-forgalma-2023-i-iii-negyedev/

Agrárágazat: Hihetetlen árrobbanás a mezőgép-piacon, bajban a kereskedők
https://agraragazat.hu/hir/agrar-mezogep-forgalmazas-piac-mezogazdasag/