Noord-Macedonië, het land op de westelijke Balkan waarmee de EU medio 2022 formeel toetredingsonderhandelingen opstartte, begint aan ambitieuze maar uitdagende plannen om steenkool te vervangen door hernieuwbare energiebronnen.  Ondanks diversificatie-inspanningen is het land voornamelijk afhankelijk van fossiele brandstoffen - bruinkool van lage kwaliteit en gas - en van de import van elektriciteit.  

In samenwerking met internationale financiële instellingen en ontwikkelingsbanken werkt de regering aan een investeringsplan van 3 miljard euro voor een geleidelijke uitfasering van steenkool tegen 2030 en een billijke transitie voor de steenkoolregio's van het land.

Minister van Economie Kreshnik Bekteshi presenteerde het Just Transition Investment Platform voor Noord-Macedonië in Dubai, in de marge van de United Nations Climate Change Conference - COP28. Het doel is om kolengestookte energie volledig uit te faseren en tegen 2030 1,7 GW aan hernieuwbare energiecapaciteit in te zetten, naast investeringen in elektriciteitsnetwerken en -opslag om de energiezekerheid te realiseren en billijke overgangsmaatregelen om gemeenschappen te ondersteunen die worden getroffen door de decarbonisering, benadrukte de minister. De regering bereidt het plan voor in samenwerking met de EBRD, de Wereldbank en de IFC.

De hernieuwbare elektriciteitscapaciteit in Noord-Macedonië is de afgelopen twee jaar toegenomen met 551,2 MW, waarvan 399 MW in 2023, oftewel tweeënhalf keer zoveel als het jaar daarvoor.

Noord-Macedonië behoudt de toppositie onder de westelijke Balkanlanden in de energietransitie. De investeringsgolf werd aangewakkerd door een combinatie van wettelijke hervormingen en de fotovoltaïsche projecten van het staatsbedrijf Elektrani na Severna Makedonija (ESM).

Het thema van het repoweringtraject van Noord-Macedonië en het tempo waarin dit gebeurt, zal aan bod komen tijdens het komende energieforum "Het nieuwe energielandschap: Recovered, Repowered, Repurposed", dat op 10 en 11 juni 2024 in Skopje zal plaatsvinden. Het forum wil een omgeving creëren voor gesprekken over de energietransitie met deelnemers uit de publieke en private sector, de academische wereld en het maatschappelijke middenveld. 

De voorlopige agenda van het event omvat belangrijke onderwerpen zoals nationale plannen voor de transitie en heroriëntatie van de energiesector, discussies over technologische innovaties, ondersteunende financieringsmechanismen, omscholing en bijscholing van werknemers en andere onderwerpen, evenals ruime mogelijkheden om te netwerken met de belangrijkste belanghebbenden op de markt.

Op zoek naar bijkomende info over het Forum of interesse om opportuniteiten in de Noord-Macedonische energiesector te onderzoeken? Neem dan zeker contact met het FIT-kantoor in Sofia (sofia@fitagency.com).