Op donderdag 28 juli 2022 heeft het Griekse parlement een belangrijke wet goedgekeurd, nl. de “Bepalingen voor de vereenvoudiging van milieuvergunningen, tot vaststelling van een kader voor de ontwikkeling van offshore-windenergieparken, met betrekking tot de energiecrisis, milieubescherming, en andere bepalingen”. De wet werd op 30 juli gepubliceerd in het Staatsblad (in het Grieks), Art. 1 (112) en heeft als doel de productie van 2 GW windenergie op zee (investeringen tot € 6 miljard tot 2030) en is een onderdeel van het Griekse Nationale Energie- en Klimaatplan.

De wet regelt het kader voor de ontwikkeling van offshore-windenergieparken (Art.65-80) en de vereenvoudiging van het milieuvergunnings- en -controleproces (Art.3-10). Bovendien regelt het onder meer de hulpbronnen van de Natural Environment and Climate Change Organization (Art.13-14) en het Groene Fonds (Art.15–19).

Kernpunten voor het ontwikkelkader van offshore windparken

Het beheer van de bevoegdheden van de Griekse staat, voor het bepalen van de onderzoeksgebieden voor offshore windparken (OSW), en zijn bevoegdheid om de onderzoeks- en exploitatierechten van OSW-projecten toe te kennen, wordt toevertrouwd aan de Griekse onderneming voor het beheer van koolwaterstoffen en energiebronnen HEREMA (Art.66). HEREMA zal de voorwaarden voor de ontwikkeling van de windmolenparkprojecten bepalen en daarbij het minimum- en maximumvermogen van windmolenparkprojecten inschatten die per case kunnen worden geïnstalleerd (Art. 68, par.1).

Aanvragen voor Offshore Windpark Research Permits in de Development Areas kunnen online ingediend worden via de website van bovengenoemde organisatie. Deze "exploratie" -licenties (voor het identificeren van windbronnen enz.) zijn maximaal drie jaar geldig. Specifieke criteria inzake beroeps- en technische bekwaamheid en financiële en economische geschiktheid van de aanvragers, zullen worden nagegaan. De aanvragers moeten bewijzen dat ze 10 jaar ervaring hebben in de ontwikkeling van OSW, waarvan minstens één project met een capaciteit van 100 MW. Daarnaast moeten ze ook ervaring hebben in de exploitatie en het onderhoud van dergelijke projecten, met een capaciteit groter dan 25 MW. Meer details over de financiële en technische criteria zijn te vinden in Art. 69, par.5.

De eerste ronde van aanvragen is gepland in de komende 1 à 2 jaar (hier).

RAE (Regulatory Authority for Energy) is verantwoordelijk voor het uitvoeren van de aanbestedingsprocedures en het valideren van de resultaten voor de ontwikkeling van de parken. De houders van een onderzoeksvergunning voor het specifieke ontwikkelingsgebied zijn ook de rechthebbenden op deelname aan elk afzonderlijk aanbestedingsproces. Elke deelnemer dient afzonderlijke voorstellen in, voor elk installatiegebied binnen het ontwikkelingsgebied, dat een onderzoeksvergunning heeft ontvangen. De selectie van de winnaar gebeurt op basis van de economisch voordeligste biedprijs in euro per megawattuur.

Deze eerste offshore windveilingen zouden al in 2025-2026 kunnen plaatsvinden. Het kabinet kiest voor een glijdende Feed-in-Premium regeling ter ondersteuning van de ontwikkeling van wind op zee. De verschuivende Feed-in-Premium inkomstenstabilisatieregeling is zeer vergelijkbaar met Contract-for-Difference (CfD)-veilingen. "CfD's hebben hun waarde voor de samenleving in veel verschillende landen in Europa al aangetoond". Zoals hierboven vermeld, wordt elk ontwikkelingsgebied toegekend aan de inschrijver met het laagste bod gedurende 20 jaar. Na akkoord is er een periode van zes jaar om een project af te ronden.

Aanvullende opmerkingen

ADMIE (IPTO) is als enige verantwoordelijk voor de planning, ontwikkeling, bouw en exploitatie van de interconnectie van de windprojecten (tot aan het interconnectiepunt van de windenergieontwikkelingsgebieden) (Art. 74, par.5).
Vanaf het begin van de proefwerking van het Offshore Project, tot het einde van de exploitatie ervan, wordt aan elke elektriciteitsproducent een 'Speciale Vergoeding' in rekening gebracht. Deze komt overeen met een percentage van 2%, over de inkomsten uit de vóór de waarde toegevoegde belasting (Art. 75).

Proefbedrijf van offshore-windenergieparken. Het mariene gebied dat zich uitstrekt ten zuiden van de kustlijn van de regionale eenheid Evros en ten noordnoordoosten van Samothraki, wordt gedefinieerd als een gebied voor de ontwikkeling van proefprojecten voor OSW, tot een totaal vermogen van 600 MW (Art.174).

De Renewables Consulting Group merkte in haar rapport op dat: “Sommige waarnemers van de industrie opmerken dat het wetsvoorstel niet gedetailleerd is en niet ver genoeg gaat met details. Vasilis Markatselis, Senior Associate, zegt dat een deel van de taal in de wetgeving verder moet worden verfijnd om investeerders en ontwikkelaars zekerheid te bieden. "Sommige aspecten van de wetgeving zijn vaag", zegt hij. “Hoewel het kabinet een offshore-windenergiedoelstelling van 2 GW in 2030 heeft vastgesteld, staat een dergelijke verwijzing niet in het wetsvoorstel.”

Belangrijke punten voor de vereenvoudiging van het proces voor milieuvergunningen en de controle erop

Een gezamenlijk besluit van de ministers van Milieu en Energie, Financiën, Ontwikkeling, Buitenlandse Zaken, Defensie, Cultuur en Sport, Maritiem en Eilandbeleid, Plattelandsontwikkeling en Voedsel, en Toerisme, zal het Nationaal Programma voor de Ontwikkeling van Offshore Windparken goedkeuren. Dit met de gekozen maritieme gebieden voor de ontwikkeling van Offshore projecten. In essentie zullen zij in de komende maanden strategische milieueffectbeoordelingen laten uitvoeren om eerst bredere offshore-windenergieontwikkelingsgebieden te definiëren. Zij zullen dan exacte installatiezones binnen deze gebieden toewijzen.

Door de uitvaardiging van een presidentieel decreet ter zake, worden één of meer ontwikkelingsgebieden afgebakend en worden de voorwaarden voor de ontwikkeling van de projecten daarin vastgelegd.

Positief resultaat

Naast de algemene bijdrage aan de energie-onafhankelijkheid van de EU zal de ontwikkeling van dergelijke projecten een aanzienlijke vooruitgang van de specifieke waardeketen met zich meebrengen. Hierbij zullen, naast industriële ondernemingen, ook havens, vervoer, scheepswerven, kabelindustrieën enz. betrokken zijn. Daarnaast zal er ook vraag zijn naar wetenschappers/ingenieurs met ervaring op het gebied van offshore wind. 

Uitdagingen

(Naar aanleiding van een interview met de CEO van het Griekse maritieme onderzoekscentrum ELKETHE hier)

De belangrijkste uitdaging rond dergelijke projecten is de publieke goedkeuring.

De Griekse ervaring met onshore windmolenparken heeft aangetoond dat lokale gemeenschappen een belangrijke rol spelen bij dergelijke beslissingen. De ervaring met offshore windparken in EU-landen heeft hetzelfde laten zien. Er kunnen reacties komen van verschillende groepen belanghebbenden wier werkterrein binnen het kustgebied ligt, en die gebaseerd zijn op het internationaal bekende NIMBY-fenomeen (niet-in-mijn-backyard).

Ook moet worden voorzien in de mogelijkheid om de maritieme ruimte in de toekomst te gebruiken. Zo is er in de viskwekerijsector een tendens om van de kust af te stappen en naar offshoregebieden te gaan. Hoewel viskwekerijen in de huidige situatie over het algemeen geen conflict vormen tot de OSW, zou zoiets in de toekomst wel kunnen gebeuren. Maar afhankelijk van de ontwikkelingsgebieden zullen dergelijke problemen niet voorkomen.

Een belangrijk punt is de selectie van drijvende windparken, waarbij er verschillende technologieën van toepassing zijn. In vergelijking met de vaste bodems omzeilen drijvende bodems het ontstaan van onderwatergeluid, aangezien de airco via een verankeringssysteem is bevestigd.

Het maritieme gebied vertoont belangrijke bijzonderheden. Het monitoren van de milieutoestand is een duur proces dat gespecialiseerde apparatuur, infrastructuur en de nodige knowhow vereist.

Bathymetrie en potentieel voor vaste en drijvende wind

Bron: Global Wind Atlas v3.0 en GEBCO Bathymetry 2019; GRIP
Afkomstig van de Renewables Consulting Group.

Οrganizational chart of services of interest

Ministry of Environment and Energy

• DIRECTORATE GENERAL OF ADMINISTRATIVE SERVICES & LEGISLATIVE PROJECT
  Department of interest: Legislative Projects and Initiatives
  Directorate Head: Mrs. Dionysia Maggeli
  Tel: +30 213 1515198
   
• GENERAL DIRECTORATE OF ENVIRONMENTAL POLICY
  Department of interest: Directorate of Environmental Licensing
  Head: Mrs. Konstantina Nika
  Tel: +30 210 647510
   
• GENERAL DIRECTORATE OF SPATIAL PLANNING
  Department of interest: Department of Spatial Planning
  Head: Mr. Georgios Manouris
  Tel: +30 213 1515362
   
• GENERAL DIRECTORATE OF ENERGY
  Department of interest: Renewable Energy Sources (RES) and Alternative Fuels Division
  Head: Mr. Dimitrios Antonopoulos
  Tel: +30 213 1513803

Enterprise Greece

Investment Promotion -  Energy, Environment & Services
Director: Mr. Nikos Stamou
E-mail: n.stamou@eg.gov.gr
Tel: +30 2103355707

RAE (Regulatory Energy Authority)

• DEPARTMENT OF PLANNING & EXECUTION OF COMPETITIVE PROCESSES
  Head: Mr. Dionisis Papachristou
  E-mail: papachristou@rae.gr
  Tel: +30 210 37.27.454 / 035
   
• GENERAL DIRECTORATE OF LICENSES AND REGISTRY & RECORD KEEPING
  Directorate Head: Mr. Giannis Charalampidis
  E-mail: jchara@rae.gr
  Tel: +30 210 37.27.075

Hellenic Hydrocarbon Resources Management S.A.

Tel: +30 210 6717591
E-mail: contact@greekhydrocarbons.gr