1. Algemene toestand

Volgens de officiële gegevens van de autoriteiten zijn er sinds het begin van de pandemie 1.571.115 gevallen van COVID-19-infecties in Roemenië bevestigd. Op dit ogenblik worden 1.855 patiënten op IC verzorgd.

Anderzijds zijn al 1.331.225 patiënten genezen verklaard. De meest getroffen regio’s zijn Boekarest, Prahova en Alba. 

Tot op heden zijn er in het hele land 10.171.955 RT-PCR-tests en 4.195.670 snelle antigeentests uitgevoerd.

In Roemenië zitten er 149.696 mensen in thuisisolatie en 19.634 in institutioneel isolement. Bovendien zitten er 57.972 mensen in thuisquarantaine en 91 in geïnstitutionaliseerde quarantaine.

Sinds 4 juli 2020 kan iedereen de TELVERDE-lijn (0800800165) gebruiken voor coronavirusgerelateerde klachten.

Wat de vaccinaties betreft zijn sinds eind december 2020 11.978.451 dosissen toegediend. 5.974.134 personen zijn volledig gevaccineerd en 731.586 hebben zelfs al een derde dosis gekregen. De vier toegediende vaccines zijn: Pfizer, Moderna, AstraZeneca en Johnson & Johnson.

Officiële Roemeense bronnen over het coronavirus :

• Officiële COVID-19-pagina van de regering: https://stirioficiale.ro/informatii 
• Ministerie van Binnenlandse Zaken: https://gov.ro/ro/info-coronavirus-covid-19 
• Ministerie van Noodsituaties: http://www.dsu.mai.gov
• Ministerie van Volksgezondheid: http://www.ms.ro/coronavirus-covid-19/ 
• Ministerie van Buitenlandse Zaken: http://www.mae.ro/node/51759

2. Voorzorgsmaatregelen en 3. Exitstrategie

De nieuw ingevoerde maatregelen waren geldig tot 25 november 2021. Lees meer op https://gov.ro/ro/masuri-

Het EU COVID-certificaat wordt natuurlijk ook in Roemenië gebruikt, het is beschikbaar voor burgers die de vaccinatiecyclus hebben afgerond (geldig vanaf de 11e dag na de laatste prik). Personen die tussen de 15 en 180 dagen geleden een besmetting doormaakten, kunnen een herstelcertificaat krijgen. 

Maatregelen:

De COVID-maatregelen (in verband met de feestdagen) zijn in werking getreden vanaf 8 januari 2022.

• Het dragen van een medisch of FFP2 mondkapje is verplicht in gesloten ruimten (bijvoorbeeld op kantoor als er meer dan 10 mensen in een lokaal aanwezig zijn, in het openbaar vervoer, in winkels) en in sommige open ruimtes (bijvoorbeeld busstations, beurzen, markten).
• Er is geen COVID-certificaat vereist in supermarkten, apotheken en benzinestations.
• De toegang tot openbare gebouwen (winkelcentra, culturele evenementen, concerten, festivals, kroegen, restaurants en cafés) wordt toegestaan ​​voor mensen met een vaccinatiecertificaat, een negatieve PCR-test (in de afgelopen 72 uur) of een snelle antigentest (in de afgelopen 48 uur). Dat geldt voor het tijdsinterval tussen 5 en 22 uur (na 22 uur is alleen thuisbezorging toegestaan). Bovendien mogen zulke ruimtes tot 50% van hun capaciteit gebruikt worden. 
• De toegang tot centrale en lokale openbare instellingen, autonome nutsbedrijven en bedrijven is uitsluitend toegestaan ​​voor personen die volledig zijn gevaccineerd, die de ziekte hebben doorgemaakt, of die een negatieve PCR-test (binnen de laatste 72 uur) of een snelle test (in de afgelopen 48 uur) kunnen voorleggen.
• Privé-evenementen en clubs zijn gesloten.

Meer informatie: https://fiipregatit.ro/sectiune_ghid/restrictii-covid-si-masuri-de-preventie/

Reizen

Sinds 25 oktober 2021 staat België op de rode lijst: https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/travelers/map-and-travel-notices.html#travel-1.

Bij terugkeer naar België: vanaf 17 september 2021 staat Roemenië op de lijst van 'rode' landen.

Reizigers van België naar Roemenië worden bij aankomst, 14 dagen in quarantaine geplaatst.

Uitzonderingen:

1. De passagiers die in het bezit zijn van het digitaal EU COVID-certificaat met geldige QR-code (wordt geaccepteerd vanaf de 11e dag na volledige vaccinatie),
2. De personen die een bevestigingsbewijs hebben dat ze de voorbije 180 dagen hersteld zijn van een besmetting (maar niet eerder dan 14 dagen voor vertrek).

Bij ontbreken van een vaccinatie- of herstelcertificaat wordt de quarantaine verplicht:

• 10 dagen quarantaine (thuis, op een aangegeven adres of in een speciaal daarvoor ingerichte ruimte) als men niet gevaccineerd/hersteld is, maar wel een negatieve RT-PCR-test heeft (72 uur ervoor). 
• 14 dagen in quarantaine (thuis, op een opgegeven adres of in een speciaal ingerichte ruimte) als men niet gevaccineerd/hersteld is, en geen negatieve RT-PCR-test heeft (72 uur ervoor).

Testen

• Een lijst van geaccrediteerde testcentra is te vinden op de website van het ministerie van Volksgezondheid: http://www.ms.ro/centre-testare/. 

4. Economie

a. Economische impact

De impact van de gezondheidscrisis op de Roemeense economie werd in 2020 gemilderd door de ondersteuningsmaatregelen die de regering invoerde en de verderzetting van het publieke investeringsprogramma. Zo kon de economische krimp beperkt worden tot -3,9% wat in vergelijking met de cijfers in vele West-Europese landen al bij al een goed resultaat was. Het herstel liet in Roemenië echt niet lang op zich wachten: al in het eerste semester van 2021 groeide de economie met een robuuste 6,5%, waar de stijging van de private consumptie een belangrijke hand in had. Het IMF voorspelde dat de groei op jaarbasis kon oplopen tot 7%, maar nu de vierde golf van de pandemie Roemenië erg hard raakt, moet afgewacht worden of dat knappe cijfer ook daadwerkelijk behaald wordt. Voor 2022 gaat men voorlopig uit van een bbp-toename met net geen 5%.

Uit data van de Europese Commissie komt naar voor dat het ondernemers- en consumentenvertrouwen tot nu toe sterk is gebleven. De particuliere consumptie zal naar verwachting zeer robuust blijven, ondersteund door de opheffing van beperkingen, met name voor sectoren die zwaar door de pandemie werden getroffen, zoals cultuur, entertainment, restaurants en hotels, en door de relatief sterke loongroei in de eerste maanden van het jaar. De investeringen zullen naar verwachting sterk blijven tijdens deze periode, ondersteund door zowel de particuliere als de publieke sector. De aanhoudende toename van de orderboeken suggereert dat de industriële activiteit de komende maanden zal toenemen.

b. Handelsbelemmeringen

Binnen de interne EU-markt mogen er in principe geen handelsbelemmerende maatregelen bestaan. Vindt u dat de overheid van een andere EU-lidstaat tegen dat principe zondigt? Worden de interne marktregels verkeerd toegepast? Dan kan u terecht bij het Enterprise Europe Network. Dit netwerk geeft advies bij klachten van bedrijven tegen andere bedrijven of tegen overheidsadministraties. 

c. Relancemaatregelen

De regering keurde maatregelen goed om de bedrijven te ondersteunen in coronatijden:

• Garantieregelingen voor bedrijven die leningen aangingen voor werkingsmiddelen en/of investeringen: De overheid verhoogde het plafond voor garanties met RON 5 miljard (€1,04 miljard) tot max. RON 15 miljard (€ 3,12 miljard). De overheid garandeert leningen waarvoor de interest volledig gesubsidieerd is. De garantie dekt 90% van de leningen onder RON 1 miljoen (€ 202.966) en 80% voor hogere leningen. De bedrijven krijgen een deel van de btw teruggestort. In totaal gaat het om de som van RON 9 miljard (€ 1.87 miljard).
• De regering neemt de kosten voor technische werkloosheid bij ondernemingen die hun activiteit opschorten voor haar rekening. Het budget komt vanuit het ministerie van Werk en wordt betaald via het Arbeidsbureau. De overheid betaalt 75% van het brutosalaris, maar niet meer dan 75% van het nationaal gemiddelde salaris. De betaalde som staat gelijk met het bedrag van een werkloosheidsuitkering. 
• De regering lanceerde het IMM Invest Programma om kmo's te steunen. Zij kunnen binnen dit programma leningen aanvragen. De regering alloceerde ook € 400 miljoen steun die het van de Wereldbank kreeg om de gevolgen van de pandemie te bestrijden. Het geld wordt gebruikt om de gezondheidszorg te versterken en verliezen van zowel de openbare als de private sector te compenseren. 
• De Europese Commissie kende Roemenië RON 16 miljard (ongeveer € 3,3 miljard) toe om kmo's te ondersteunen en de EBRD keurde een nieuwe Roemenië-strategie goed met focus op infrastructuur, de financiële sector en het verhogen van de productiviteit. 

Begin juli 2020 stelde de regering 'Rebuilding Romania' voor, een nationaal relance- en investeringsprogramma. Het plan focust op infrastructuur, energie, gezondheidszorg, onderwijs, regionale ontwikkeling, landbouw, milieu en sport. De portefeuille van het programma bevat meer dan € 100 miljard en moet de shift van een op consumptie gebaseerd economisch model naar een op investeringen en digitalisering gestoeld model mogelijk maken. 

d. Economische vooruitzichten

Voor 2022 verwacht men een robuuste groei met 4,8%. Een aantal grote banken gaat voor 2021 uit van een (iets bescheidener) groei van 4,2%. 

e. Opportuniteiten op korte termijn

Roemenië kan een interessante bestemming zijn voor volgende bedrijven:

• outsourcing van technologie en businessprocessen 
• software voor computernetwerken
• e-commerce en daarmee samenhangende logistiek
• farmaceutische producten

f. Opportuniteiten op lange termijn

• transportinfrastructuur: herstel, modernisering en bouw van nieuwe wegen
• gezondheidszorg: bouw van en toelevering aan zieken- en verzorgingshuizen 
• scholen: bouw van nieuwe scholen en kinderdagverblijven
• IT & telecom: alles m.b.t. de digitalisering van de economie
• e-commerce
• landbouw en irrigatie 
• energie- en waterdistributie: o.m. uitbreiding van het waterleidingennet en rioleringswerken
• milieutechnologie

5. Nuttige Links

IMM Invest platform: https://www.imminvest.ro/
Wereldbank – Roemenië: https://www.worldbank.org/en/news/press-release/2020/04/02/euro-400-million-to-romania-to-combat-the-human-and-economic-impacts-of-the-coronavirus-pandemic
Europese Commissie – Roemenië: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/IP_20_649
ERBD – Roemenië: https://www.ebrd.com/news/2020/ebrd-approves-new-strategy-for-romania.html

6. Dossier Coronavirus

Het coronavirus heeft een wereldwijde impact, niet alleen op de gezondheid maar ook op de economie. Ook uw export kan hiervan gevolgen of zelfs hinder ondervinden.

FIT monitort de risico's dagelijks en ons buitenlands netwerk informeert u over alle implicaties voor Vlaamse exporteurs op hun internationale activiteiten.

In het dossier 'Coronavirus' vindt u een aantal nuttige tips, adviezen en inzichten in de economische impact van de verspreiding van het virus op internationaal ondernemen.

Met vragen over internationaal ondernemen in tijden van Corona, kan u terecht bij exportadvies-corona@fitagency.be.