U bent hier

Waterstof in Polen: een hindernissenparcours

Polen heeft in 2021 een eigen waterstofstrategie voorgesteld met daarin doelstellingen voor de ontwikkeling van waterstoftechnologie. Polen wil niet enkel focussen op groene waterstof, maar kijkt ook o.m. naar blauwe en grijze waterstof. Volgens de auteurs van de strategie moet het niet zozeer gaan over de kleuraanduiding, maar moet als belangrijkste criterium gekeken worden naar de CO² uitstoot binnen de productieketen van waterstof. Op basis hiervan zouden producenten hun technologie moeten optimaliseren. 

De auteurs zijn de mening toegedaan dat de diversificatie van energiebronnen een langlopend proces is en stellen vast dat vandaag de elektriciteitsproductie nog steeds in belangrijke mate afkomstig is uit fossiele brandstoffen en dat het potentieel van hernieuwbare bronnen nog steeds niet optimaal benut kan worden door technische en atmosferische omstandigheden. 

Polen is de derde grootste producent van waterstof in de EU, maar het betreft nagenoeg uitsluitend grijze waterstof afkomstig van raffinaderijen en chemische productiesites. Deze waterstof wordt gebruikt in raffinageprocessen en voor de productie van minerale meststoffen en chemicaliën. 

Grupa Azoty is de belangrijkste producent met 420.000 m³ op jaarbasis waarmee het bedrijf goed is voor een marktaandeel tussen 40% en 45%. Grupa Lotos en PKN Orlen, beide goed voor 14% van 's lands productie, gebruiken de geproduceerde waterstof exclusief voor de eigen noden. Tot slot heeft Jastrzębska Spółka Węglowa een marktaandeel van 7%. 

Groene waterstof is dus nog niet op grote schaal doorgebroken in Polen. Grupa Lotos heeft de ambitie hier verandering in te brengen en lanceerde een investeringsprogramma. Bedoeling is op een van hun sites (in Odolanów) zuivere waterstof te produceren met behulp van door fotovoltaïsche panelen opgewekte energie.  

Orlen Group maakte onlangs bekend 6 waterstofhubs en 100 tankstations te willen bouwen in Polen, Tsjechië en Slovakije. Dit moet een niet te verwaarlozen bijdrage leveren aan de decarboniseringsplannen van het bedrijf tegen 2040.  

Dankzij nieuwe technologie is het mogelijk de productie op te drijven maar aangezien de ontwikkeling van een marktplaats achterblijft, is het voor de meeste producenten (nog) niet interessant om grote hoeveelheden te maken. De geproduceerde brandstof moet ook bij de eindklanten gebracht worden en hier botsen producenten vooralsnog op technische hindernissen. Er is nog geen transmissienetwerk en het gebruik van de bestaande gaspijpleidinginfrastructuur of opslagfaciliteiten stelt bedrijven voor bijkomende uitdagingen. 

Juridische obstakels zijn een andere remmende factor. Het ontbreekt voorlopig aan de nodige regelgeving om de markt te ontwikkelen. In de strategie wordt dan ook gewezen op de dringendheid van het creëren van een stabiel wettelijk kader. Zonder dergelijk kader komt er allicht geen snelle vooruitgang. 

Experten wijzen er ook op dat Polen er goed aan zou doen om kennis te nemen van en te leren uit de ervaringen van andere landen. 

30 augustus 2021