Flanders Investment & Trade: “Nooit geziene daling”

Brussel, 15 juli 2020 – Door de coronacrisis is de Vlaamse export sterk afgenomen, meldt Flanders Investment & Trade (FIT) op basis van cijfers die de Nationale Bank van België (NBB) vandaag vrijgaf. De Vlaamse maanduitvoer in april 2020 stuikt, na een terugval met 7,5 % in maart 2020, ineen met 27,7% tegenover dezelfde periode vorig jaar. De invoer verminderde met 31,5%. “Deze neerwaartse cijfers deden zich nooit eerder voor, zelfs niet in crisisjaren 2008 - 2009”, meldt FIT.

Vlaanderen exporteerde in april 2020 – de ‘coronamaand’ bij uitstek - voor 20,21 miljard euro, 27,7% minder dan in april vorig jaar. Dat is het grootste klap die de Vlaamse export ooit incasseerde sinds 2002 en 1,35 procentpunten zwakker dan het vorige diepterecord in april 2009. Het eerste kwartaal 2020 kende reeds een exportdaling van 1,9% . De zwakke aprilcijfers beïnvloeden de gecumuleerde exportcijfers voor de  eerste vier maanden van 2020 nog sterker. Na 4 maanden in 2020 komt de export voorlopig 8,3% lager uit dan in dezelfde periode in 2019.
 

Vlaanderen in Europese middenmoot

Ten opzichte van de buurlanden bevinden de Vlaamse exportcijfers van april 2020 zich ergens in de middenmoot. Op basis van cijfers van de nationale statistiekdiensten stelt FIT vast dat Nederland zijn export iets minder fors zag teruglopen met een daling van bijna 19%. Duitsland boekte een exportverlies van 31%. In Frankrijk was de terugval heel wat feller (-44%). Ook in Spanje liep de export in april fors terug (-39%), een sterkere daling nog dan in Italië (-35%). Beide landen implementeerden al in een vroeg stadium de  strengste lockdownmaatregelen.

Vlaanderen is één van de meest geglobaliseerde economieën ter wereld. Export is de sterkhouder van onze tewerkstelling en welvaart. De coronacrisis hakt daar ongemeen zwaar op in. De cijfers tonen ook aan dat – zelfs op het hoogtepunt van de crisis – exporteurs operationeel bleven. Ze gaven blijk van initiatief, risico-appetijt en innovatieve mindset, eigenschappen die hen geen windeieren zullen leggen eens de wereldhandel terug aantrekt. Samen met onze sterke partners biedt FIT hen extra ondersteuning op maat aan via http://www.exportadvies-corona.be/.”

CEO van Flanders Investment & Trade, Claire Tillekaerts

Dalende exportbestemmingen

Ruim de helft van het Vlaamse exportverlies in april 2020 is gelinkt aan vier van Vlaanderens grootste exportmarkten: Duitsland, Nederland, Frankrijk en het VK (samen goed voor een daling van 4 miljard euro tegenover dezelfde periode vorige jaar). Niet toevallig werden deze markten in een vroeg stadium fel getroffen door de coronacrisis.

Het Vlaamse exportvolume naar Duitsland ging in april met 23,5% achteruit. De Vlaamse uitvoer naar Nederland kende een terugval met ruim 31%. Ook naar Frankrijk daalde onze export bijna 31%. De Vlaamse export naar Italië tekende een verlies op van 18%. Voor Polen gaat het om een daling met 30%. Naar Spanje zakte onze export met maar liefst 33%. Het Verenigd Koninkrijk zet een het  record neer: in deze woelige brexitperiode noteren we er een exportverlies van niet minder dan 38%.

Springen eveneens in het oog: de Vlaamse uitvoer naar Luxemburg halveerde bijna in april (-48%), net als die richting Israël (-49%). Maar vooral de uitvoer naar India (-83%) kleurt rood. Het land staat sinds jaar en dag in de top 10 van de Vlaamse exportbestemmingen; in april was dat plaats 32. De afzet van diamant viel er omzeggens helemaal weg (-99%).

Net als in bijna alle afzetmarkten, ging de Vlaamse export in alle continenten zwaar in het rood: Oceanië (-20,22%), Azië en Midden-Oosten (-20,78%), Amerika (-22,37%), Europa (-28,19%). Tot slot kende ook de export naar Afrika een terugval met maar liefst 42,3%.
 

Groeiende exportbestemmingen

Niettemin waren er ook enkele markten waar de Vlaamse export in april 2020 groei optekende tegenover dezelfde maand vorig jaar. Binnen de top 20 van de Vlaamse uitvoerbestemmingen zijn het er drie: het gaat om China (+32%; stijging was algemeen, maar vooral de extra uitvoer van farma en koper sprong in het oog), Japan (+3,8%) en Canada (+36% dankzij een uitzonderlijke grote levering van een specifiek product uit de organische chemie).
 

Vooruitzichten voor mei 2020

Voor mei voorspelt de Nationale Bank van België een daling van de Belgische uitvoer met 24% ten opzichte van dezelfde maand vorig jaar. 
 

Exportproducten

Het hoeft niet te verwonderen dat bij zowat alle producten achteruitgang te noteren viel. Het grootste verlies zit duidelijk bij auto’s en onderdelen (-71% of -2,6 miljard euro). Bij de andere sterke daler brandstoffen (-56% of -1,5 miljard euro) zal zowel de historisch lage olieprijs als de zwakke vraag een rol hebben gespeeld in dat verlies.
Ook diamant/edelstenen/edele metalen (-59% of -800 miljoen euro), machines (-34% of
-747 miljoen euro) en kunststoffen (-22% of -450 miljoen euro) deelden in de klappen.

Enkel farmaceutica (samen met enkele chemische branches) bleef sterk presteren in april (+29% en ruim driekwart miljard euro meeruitvoer).
 

Nóg sterkere daling bij import

Vlaanderen importeerde in april 2020 voor 18,79 miljard euro. Dat is een daling van 31,5% tegenover april 2019 en eveneens forser dan de terugval in de crisisjaren 2008 en 2009. De import tijdens de eerste vier maanden 2020 leed leed 12% verlies tegenover vorig jaar.

Ondanks een fors verlies in april 2020 consolideerde topverkoper Nederland (-37%; vooral minderminerale brandstoffen en aardolieproducten)  zijn koppositie als hoofdleverancier van Vlaanderen met 16,9% inbreng in de Vlaamse totaalinvoer wereldwijd. Op 2 hield het vlot leverancier Duitsland af (-28,4% en 11,8% aandeel).
De VS (-10,7%; 10% importaandeel; aanzienlijk minder farma en machines uit de VS) verdrong  in april Frankrijk van zijn aloude derde plaats (-35,8%; 7,5% importaandeel en verlies bij met name personen- en vrachtwagens, auto-onderdelen, aardolieproducten en metalen).

Het effect van de schommelende energieprijzen zagen we vooral bij de import uit: Nederland (-36,7%), het Verenigd Koninkrijk (-41,4%), Rusland (-57,3%), en Noorwegen (-45,8%).

Niettegenstaande een afname (-56,1%) in 2019 profileerde de sector minerale producten zich – met brandstoffen als sterproducten – als invoersector nummer 2: een kleine 10% van de totale Vlaamse sectorale invoeruitgaven gaat inmiddels op aan die branche. Chemie en farma blijven samen wel stevig op de eerste plaats met een importaandeel van 26,2%, maar ook hier na een invoerdaling met 7,7%.

De waarde van het ingevoerde transportmaterieel zakte 69%, waardoor het amper nog een 6% importaandeel meepikte. Er werden ook minder machines/elektrische apparaten ingevoerd (-33%). Andere belangrijke importsectoren lieten een waardeafname noteren, zoals onedele metalen (-30%), kunststoffen (-18%) en diamant/edele metalen (-57%).
 

Perscontact Flanders Investment & Trade

Tine Van Valckenborgh
E. tine.vanvalckenborgh@fitagency.be
M. +32 499 24 60 93