Vlaamse bedrijven bereikten in 2018 een exportbedrag van maar liefst €328 miljard. Claire Tillekaerts, CEO van Flanders Investment & Trade: “In 2018 steeg de Vlaamse export met 3,45% in vergelijking met €317 miljard in 2017. Dit is de 9e uitvoerstijging op rij en één van de hoogste groeipercentages sinds 2010, het jaar waarin onze export zich uit de economische crisis hees”. Flanders Investment & Trade (FIT) baseerde de analyse op de in- en uitvoercijfers 2018 van de Nationale Bank van België (NBB).

De Vlaamse exporttoename in  2018 scoort iets lager dan het gemiddelde Europese groeipeil van 4,63%.

Vlaamse export naar EU-lidstaten

71,1% van alle Vlaamse uitvoer ging in 2018 naar landen binnen de EU-28. De intracommunautaire export nam toe met 4,85% ten opzichte van 2017. Ruim de helft  (52,4%) van de Vlaamse export ging naar Duitsland, Nederland, Frankrijk, Verenigd Koninkrijk en Luxemburg samen.

Vlaamse export naar Duitsland, de exportbestemming nummer 1, steeg met maar liefst 10% (vergeleken met een stijging van 4,5% in 2017). De €5,4 miljard meeruitvoer zorgde er meteen ook voor dat Duitsland de sterkste exportwaardestijging bereikte in de top 50 van 2018. Met een aandeel van 17,96% in het exporttotaal van Vlaanderen blijft Duitsland veruit de belangrijkste afzetmarkt.

Na een exportstijging van 5,81% blijft Nederland de 2e belangrijkste exportbestemming in 2018.

De Vlaamse export naar het Verenigd Koninkrijk daalde met 2,80%. Voorlopig blijft de koersdaling van het pond ten opzichte van de euro sinds juni 2016 (Brexit-referendum) het enige tastbare gevolg van het Brexitproces. De cijfers wijzen er wel op dat enkele brexitgevoelige sectoren er in 2018 licht op achteruit zijn gegaan. De export van textiel van Vlaanderen naar het Verenigd Koninkrijk ging er met 3,66% op achteruit. De export van tapijt daalt zelfs met 8%, die van interieurtextiel met 10%.

Daarnaast is er vooral een forse terugval (-37,1%) van de uitvoer van dieselwagens van Vlaanderen naar het Verenigd Koninkrijk merkbaar, het gevolg van de verhoging van de taks op dieselvoertuigen door de Britse regering in april 2018.

Vlaamse export naar niet EU-lidstaten binnen Europa

De Vlaamse export naar niet EU-lidstaten nam in 2018 af met 7,9% ten opzichte van het jaar voordien (van €17,5 miljard naar €16,1 miljard). Traditioneel gaat ongeveer 90% van de Vlaamse export naar niet EU-lidstaten naar 3 landen: Zwitserland, Turkije en Rusland.

Met een daling van 21,3% in 2018 normaliseerde de export van Vlaanderen naar Zwitserland, na een uitzonderlijke stijging door de levering van farma in 2017. De export van Vlaamse bedrijven naar Turkije daalde in 2018 met 7,6%, die naar Rusland met 10,5% (voornamelijk toe te schrijven aan minder uitvoer van machines en geneesmiddelen).

Vlaamse export buiten Europa

De export naar Aziatische landen nam in 2018 met 5,7% af. Behalve naar China (-11,7%; minder organische chemie en automotive), was er ook exportverlies richting Japan (-2,4%; minder medische instrumenten en dieselvoertuigen), India (-1%), Singapore (-7,3%) en Thailand (-7,6%).

Positief zijn de hogere exportresultaten naar Zuid-Korea van 10,9%, Taiwan (+15,1%) en Maleisië (+11,8%).

De export naar Iran kende met een daling van 29,1% een sterke neerwaartse tendens. De verminderde uitvoer is in grote mate toe te schrijven aan de terugtrekking in mei 2018 van de VS uit het nucleaire akkoord (Joint Comprehensive Plan of Action (JCPOA) en de daaruit voortvloeiende sancties.

De export vanuit  Vlaamse bedrijven naar Afrika is daarentegen een tweede jaar op rij gestegen met 9,7%. De belangrijkste stijgers zijn gelegen in Sub-Saharaans Afrika (+13,1%), waaronder Nigeria (+11,2%) en Togo (+26,9%).

De Vlaamse export naar de Verenigde Staten kende een stijging in 2018 met 5,5%, na een afname met 13,9% in 2017. In Noord-Amerika is de export bijna dubbel zo sterk gestegen (met 7%) als het continentale gemiddelde. Canada bleef in 2017 een belangrijke handelspartner voor Vlaanderen. Met een totaalbedrag van €2,57 miljard steeg de Vlaamse uitvoer naar het land met maar liefst 17,3% in vergelijking met 2017.

In Oceanië nam ook de export toe, met voornamelijk een hogere uitvoer naar Australië (3,6%) en Nieuw-Zeeland (12,1%).

Vlaamse export per sector

Ook in 2018 voerden de chemische en farmaceutische industrie het Vlaamse exportpeloton aan: met €75,3 miljard aan internationale afzet zijn ze samen goed voor 22,9% van de  totaaluitvoer. Chemie en farmaceutica worden op de voet gevolgd door transportmaterieelsector, goed voor een aandeel van 12,6% van de totale Vlaamse jaarexport.

De sterkst stijgende industrie in de lijst is die van minerale producten, met een toename in de jaaruitvoer van €5,2 miljard of een jaarstijging van 18,1%.

Vlaamse import: hoogste score ooit

De Vlaamse invoer van buitenlandse goederen bereikte dit jaar een record stijging van 5,56% vergeleken met 2017. Zo steeg de Vlaamse invoer tot bijna €317,3 miljard. De Vlaamse invoer scoorde het hoogst vanuit Nederland met een stijging van 9,64%.

Belangrijkste Vlaamse handelspartners

Kijken we naar de totaalhandel (invoer + uitvoer), dan was Nederland in 2018 de belangrijkste Vlaamse handelspartner — met Duitsland op nummer twee.

De glansrol van Nederland heeft veel te maken met de handel in minerale brandstoffen en raffinageproducten, die meteen ook maakt ook dat Vlaanderen met Nederland het grootste handelstekort heeft.

Duitsland daarentegen staat met stip op de eerste plaats in de ranglijst van Vlaamse handelsoverschotten.