E–workshop, 23/02/2021

Offshore windenergie is een essentieel onderdeel van het nationale energiebeleid van Griekenland. Dit komt doordat het zeer grote hoeveelheden schone energie kan leveren op een ecologisch, economisch en sociaal verantwoorde manier. Tegelijkertijd kan het een sterke binnenlandse toeleveringsketen met hoge toegevoegde waarde ondersteunen, waarbij scheepsbouw-, haven-, transport-, kabel- en cementindustrieën (en vele andere industrieën) betrokken kunnen zijn. Om deze kans te grijpen moet Griekenland een modern institutioneel kader vormen dat:

• gebruik zal maken van de internationale ervaring en deze aanpassen aan de Griekse realiteit,
• transparant zal zijn en duidelijke regels heeft en concurrentie bevorderend is,
• lange termijn en bindende doelen zal hebben,
• rekening zal houden met andere toepassingen van de zee, zeevervoer, visserij, toerisme en andere antropogene activiteiten en tegelijkertijd de ecosystemen zal beschermen,
• voldoende ruimte laat voor particuliere initiatieven om de nodige investeringen te ontwikkelen door rechtszekerheid te bieden,
• gebaseerd zal zijn op dialoog en overleg met alle belanghebbenden.

Volgens de Minister van Energie streeft de voltooiing van dit institutionele kader voor zowel offshore windparken als energieopslag naar twee hoofdpijlers:

1. het wetgevend kader moet langdurig zijn (veilig, stabiel en duidelijk),
2. het moet tastbaar zijn, niet alleen op papier maar ook toegepast worden.

 
De huidige situatie in Griekenland

De Griekse energiesector blijft grotendeels afhankelijk van fossiele brandstoffen, waarvan het merendeel wordt geïmporteerd. Fossiele brandstof wordt vaak in grote hoeveelheden omgezet in elektriciteit. De niet-onderling verbonden Griekse eilanden ontvangen hun elektriciteit voornamelijk van onbetrouwbare en kostbare generatoren. Aardgas, dat tegen hoge kosten moet worden geïmporteerd, speelt een steeds grotere rol bij het voldoen aan deze energievraag. De bron voor huishoudelijke energie is bruinkool. Wat hernieuwbare energie betreft, bedroeg in 2018 het aandeel van RES in het bruto-energieverbruik 18%, waarmee het doel van de EU-richtlijn 2009/28 / EG voor 2020 voor Griekenland werd gehaald.

De veranderingen

Offshore windenergie zal naar verwachting terrein winnen op het niveau van de Europese Unie en een belangrijke energiebron worden. Griekenland moet een goed kader creëren want deze windparken kunnen bijdragen aan de NECP-doelstelling tegen 2030 - 2050. Griekenland kan ook een leidende rol spelen en een voorbeeld zijn voor veel andere landen.

De Hellenic Wind Energy Association is erg belangrijke organisatie binnen dit project omdat er veel stakeholders en andere geïnteresseerde partijen zijn die de output voor hernieuwbare energiebronnen kunnen verdubbelen. Deze offshore windmolenparken kunnen van Griekenland een energie-autonoom land maken en het zal zichzelf kunnen bevrijden van bruinkool. Tenslotte zullen de offshore windmolenparken een belangrijk geopolitiek aspect voor Griekenland creëren.

De uitdagingen

Het Offshore Wind Energy project in Griekenland brengt wel wat uitdagingen met zich mee:

1. Grote constructie-, operationele risico’s en kosten kunnen ontstaan. Hier zouden ook technologische uitdagingen kunnen bijkomen. Een drijvend windpark op zee moet financieel levensvatbaar zijn.
2. Er moet een veilig institutioneel kader opgesteld worden met duidelijke en aangekondigde kwantitatieve doelstellingen.
3. Er moet een samenwerking zijn met internationale en Griekse bedrijven en Europese organen en instellingen moeten betrokken zijn (Next Generation EU, Innovation Fund, EIB, WindEurope enz.).
4. Het opstellen van een nieuw tariefsysteem;
5. Het doorlopen van de EU-steunstaat goedkeuringsproces;
6. Het land mobiliseren om succes te verzekeren (universiteiten, onderzoeken, enz.)

Het doel van Griekenland is om te starten met de uitvoering van proefprojecten. Daarom moet er een gemengd systeem gevolgd worden (zoals in andere landen al gebeurd is), gereguleerd door de staat en met initiatieven van de privésector.

De opportuniteiten

Drijvend offshore windenergie biedt een aantal voordelen die het bijzonder aantrekkelijk maken voor deelnemers:

• Meer dan 80% van de offshore-windenergie bevindt zich in wateren dieper dan 40 meter, waardoor er een grote vraag is naar bewezen, kostenconcurrerende drijvende offshore-windoplossingen die deze diepzeesites kunnen ontsluiten;
• Drijvende offshore-wind zorgt ervoor dat de turbines verder uit de kust kunnen worden geplaatst, waardoor tegemoet wordt gekomen aan de zorgen van lokale belanghebbenden die van mening zijn dat ontwikkelingen dichtbij de kust hun activiteiten verstoren. Zo kan de visuele impact van de turbines verminderd worden als ze verder van de kust worden gebouwd, wat vooral belangrijk is voor toeristische bestemmingen;
• De impact op het milieu wordt geminimaliseerd aangezien drijvende technologie minder invasieve afmeersystemen gebruikt en een grotere flexibiliteit in termen van locatie mogelijk maakt;
• Zwevende wind biedt de voordelen van meer gestroomlijnde operaties, onderhoud en ontmanteling waardoor uiteindelijk de kosten worden verlaagd.

Offshore Wind in Griekenland biedt ook een ander groot potentieel, namelijk:

• het aanpakken van doelstellingen voor het koolstofarm maken van het land;
• de kans voor een groen herstel na COVID-19;
• ruimere zakelijke kansen en stimulans voor lokale economische activiteiten.

Een andere opportuniteit die zich voordoet zijn Offshore Hybrids: dit is een heel nieuw concept waarbij offshore windparken worden geconnecteerd met het elektriciteitsnet van andere landen. Offshore hybrids bieden een aantal voordelen, waaronder dat ze plaats- en geldbesparend zijn, en ze verbeteren de energiestromen.

Conclusie

De tegenstrijdigheden en disfuncties van het bestaande regelgevingskader heeft onoverkomelijke obstakels opgeworpen voor offshore windprojecten. In het nieuwe regelgevingskader moet prioriteit worden gegeven aan offshore windenergie om de verloren tijd in te halen en tegelijk moet het kader ook rechtszekerheid bieden. Het Griekse nationaal energie- en klimaatplan voorziet dat het land bruinkoolvrij is tegen 2028 en 7 GW aan windenergie tegen 2030. Het potentieel van het land is groot en met de juiste instellingen kan Griekenland aanzienlijke mogelijkheden aan buitenlandse bedrijven bieden.

Voor meer informatie over de workshop zie hier (videos zijn ook in het Engels beschikbaar).