U bent hier

Economische banden tussen de Baltische Staten en Rusland

Historisch zijn de economische banden tussen Rusland en de Baltische Staten sterk. Die banden zitten echter al jarenlang in een neerwaartse tendens. De geopolitieke gebeurtenissen van 2014 en de Russische annexatie van de Krim waren directe aanleiding tot verdere ontkoppeling van de Baltische en Russische economieën.

Alhoewel de export vanuit de Baltische Staten naar Rusland tot op heden blijft dalen, neemt de import vanuit Rusland juist toe. Wat die import betreft zien we enkele belangrijke verschillen tussen de landen. Estland importeert voornamelijk gas, voor Letland is staal het belangrijkste importproduct en de handel tussen Litouwen en Rusland bestaat voornamelijk uit doorvoer tussen Kaliningrad en Belarus en heruitvoer van goederen richting Rusland. De doorvoer tussen Kaliningrad en Belarus is erg belangrijk voor de Litouwse economie, door de grote rol die het spoorwegvervoer hierbij speelt. Ook voor de andere Baltische Staten is doorvoer van en naar Rusland belangrijk, met een aandeel van resp. 90% en 64% in het Estse en Letse spoorwegvervoer. Door wederzijdse sancties tussen de EU en Rusland kan deze doorvoer sterk verstoord worden, wat ongetwijfeld consequenties zal hebben voor de Baltische economieën.

De Baltische Staten willen hun afhankelijkheid van Rusland op vlak van energievoorziening afbouwen. Estland is hierin tot nu toe beter geslaagd dan Letland en Litouwen.  Estland importeerde in 2018 meer dan twee derde van haar gas uit Rusland, en de rest uit Letland. Jaar op jaar verminderd het Russische aandeel in de Estse gasimport. In 2021 was nog maar een vijfde van de totale gasinvoer afkomstig uit Rusland. Litouwen importeert sinds 2018 geen gas meer uit Rusland, maar is voor 60% van de gastoevoer afhankelijk van Belarus. Het door Belarus geëxporteerde gas is echter afkomstig uit Rusland. De Russische gasexport richting Letland is goed voor het merendeel van de Letse gasimport, en dat is in de laatste jaren niet veel gewijzigd.

Directe buitenlandse investeringen (DBI) tussen Rusland enerzijds en Estland en Litouwen anderzijds, is sterk gedaald. Op dit moment is Rusland nog goed voor 1,2% en 2,6% van de DBI in respectievelijk Litouwen en Estland. Deze cijfers contrasteren met de 9,2% Russische DBI in Letland, een cijfer dat sterk gegroeid is in het laatste decennium. De BDI van Estland, Letland en Litouwen in Rusland zijn resp. 3,2%, 5,0% en 1,3%.

In bijlage vindt u het door Swedbank gemaakte rapport.

24 februari 2022

Bijkomende informatie

the_baltics_and_russia (1).pdf (PDF – 890 kB)