U bent hier

De economische toestand in Frankrijk: de visie van de voorzitter van werkgeversorganisatie MEDEF

MEDEF ondersteunt de regeringsdoelstelling om alles te doen teneinde een ​​nieuwe lockdown te voorkomen welke rampzalig zou zijn voor ‘s lands economie. Hierbij dient vermeld dat de huidige situatie - althans voorlopig - minder ernstig lijkt dan was voorspeld. De micro-economische benadering (via bedrijven) die MEDEF gebruikte, toonde aan dat - met uitzondering van enkele sectoren zoals luchtvaart en transport, toerisme, cultuur, en evenementen - het overgrote deel van de economische bedrijvigheid terugkeerde naar een activiteitsniveau dat nauwelijks lager is dan vóór de COVID-19-crisis.

We moeten ons niet echt concentreren op spectaculaire gebeurtenissen zoals de sluiting van de Bridgestone-fabriek in Pas-de-Calais of andere faillissementen die min of meer begeleid worden met sociale plannen. Ze resulteren in maximaal 50.000 ontslagen en dat is niet wat structurele werkloosheid creëert.

De werkelijke werkloosheid is het resultaat van het systematisch niet-aannemen van jongeren op de arbeidsmarkt. Het beste bewijs van de relatief goede gezondheid van de Franse economie is te vinden in het feit dat ongeveer 70% van de staatskredieten aan bedrijven, die door de regering werden aangeboden om de meest ernstige gevolgen van de gezondheidscrisis het hoofd te bieden, nog steeds niet werden gebruikt.

Geoffroy Roux de Bézieux is evenwel bezorgd over zijn land waar 85% van de banen wordt gecreëerd in amper een vijftiental steden, waardoor vele andere gebieden in ernstig economisch verval raken. Het is deze geografische kloof die aan de basis ligt van de oorspronkelijke opstand van de gele hesjes.

Het stimuleringsplan van de Franse regering wordt door MEDEF als constructief beschouwd. Alles met betrekking tot in het bijzonder de belastingverlaging op productie (10 miljard euro) en bonussen voor het aannemen van jongeren, wordt door werkgevers positief onthaald. Anderzijds worden maatregelen met het oog op de transformatie van de economie bij MEDEF minder gewaardeerd. Ze worden als administratief erg omslachtig om te implementeren ervaren, en voornamelijk bedoeld voor zeer grote groepen en nauwelijks voor KMO's. Vooral gelooft MEDEF dat het te lang zal duren voordat ze in de reële economie terechtkomen en daar hun effect kunnen Uitoefenen. Het herstelplan wordt vooral gekenmerkt door de dimensie van het “aanbod”, erkent Roux de Bézieux. Met als enige uitzondering premies op de aankoop van auto’s, heeft de Franse regering volgens MEDEF haar hulppakket echter op geen enkele manier gericht op de “vraagzijde”. MEDEF stelde immers voor dat de regering haar hulp oriënteert op een aanbodbeleid dat wordt verzacht door aanwervingsbonussen. Bovendien, zo analyseren de werkgevers, ware het beter de consumptie te ondersteunen door belastingen te verlagen. De besparingen van huishoudens in Frankrijk zijn als gevolg van de crisis aanzienlijk gestegen en bedragen nu ongeveer 100 miljard euro.

Zullen Franse bedrijven staatssteun moeten terugbetalen als ze niets aannemen? De vraag, die soms in de pers verschijnt, is theoretischer dan wat dan ook, antwoordt de voorzitter van MEDEF. Een groot deel van de bedrijfssteun komt in de vorm van lagere belastingen, die uiteraard niet kunnen worden gerestitueerd. Bovendien is het geld dat afkomstig is van staatssteun binnen de bedrijven zelf erg moeilijk te traceren omdat men niet simpelweg op grote schaal kan bepalen waarvoor het precies werd gebruikt. In feite, voegt hij eraan toe, verwijst deze vraag naar de oude droom van medebeheer van de CFDT, de belangrijkste Franse vakbond waarvan verwacht wordt dat ze dit binnenkort weer op tafel zal leggen.

De staatsschuld van het land neemt zeker enorme proporties aan, maar het patronaat lijkt zich daar niet al te veel zorgen over te maken. De MEDEF-voorzitter stelde dat het in een dergelijke situatie belangrijk is de geleende bedragen terug te kunnen betalen. In dit verband onderstreept Roux de Bézieux de opmerkelijke “opportuniteit” om een ​​EU-overeenkomst te sluiten die voorziet in een gehele of gedeeltelijke schuld-pooling. Dit verklaart voor een stuk waarom de waarde van de Euro blijft stijgen, zelfs nu de monetaire kraan volop opengedraaid wordt. De Europese schuld-aflossingscapaciteit lijkt aanzienlijk doch hij voegde eraan toe dat deze capaciteit op lange termijn rechtstreeks afhankelijk is van het groeitempo van de Europese economie welke onder meer wordt bedreigd door ongunstige demografische factoren.

De recente (her-)installatie van een planningscommissaris (François Bayrou) is een initiatief dat baat zou hebben gehad bij een andere presentatie en vooral een andere naam. Maar als de naam ongelukkig is omdat het wat op een “geplande economie” lijkt, is de idee volgens MEDEF op zich niet slecht. Het kan de overheid helpen een langetermijnstrategie te ontwikkelen voor 's lands strategische sectoren. 

De Franse president erkent dat de kwestie van gedetacheerde werknemers in Frankrijk op een meer politieke/gepassioneerde manier dient te worden behandeld. Gelukkig werd de kwestie de voorbije zomer grotendeels - op EU-niveau - opgelost, maar de publieke opinie aanvaardt nog steeds moeilijk dat buitenlanders in Frankrijk een baan zoeken terwijl de werkloosheid toeneemt. Roux de Bézieux voegde eraan toe dat de beperkingen welk aan gedetacheerde werknemers worden opgelegd hoe dan ook ongerechtvaardigd zijn ​​voor grensarbeiders.

Wat betreft de ambities van president Macron voor grote structurele hervormingen (pensioenen, werkloosheidsuitkeringen, enz.), geeft MEDEF toe dat een prognose voor de toekomst moeilijk is. Het is duidelijk dat de president van de republiek niet wil dat zijn ambtstermijn (in 2022) afloopt zonder dat een groot deel ervan wordt uitgevoerd. Zijn persoonlijke geloofwaardigheid en die van zijn partij (La République En Marche) staan ​​op het spel. Maar er is ook de realiteit van de gezondheidscrisis en de economische en sociale gevolgen ervan die zwaar op de balans zullen wegen. Dus, welke hervormingen en welk tijdschema? Geoffroy Roux de Bézieux is ervan overtuigd dat alles zal afhangen van de min of meer snelle beschikbaarheid van een effectief vaccin.

Zal Frankrijk lijden onder een no-deal Brexit? De voorzitter van het MEDEF schat in dat de situatie erg ongelijk is, afhankelijk van de sector waarover men spreekt. Frankrijk is netto-exporteur richting VK, en zal zeker lijden onder een 'no-deal'.  Naar schatting zullen vooral de sectoren agro-food, luxegoederen, auto-industrie en vliegtuigbouw zwaar getroffen worden. Roux de Bézieux gaf als voorbeeld Airbus waar het constant uitwisselen van vliegtuigonderdelen tussen Franse en Britse fabrieken negatief zou worden beïnvloed bij gebrek aan een (handels-)deal.

30 september 2020