U bent hier

CORONAVIRUS - De toestand in Portugal

Toestand op 14/06/2022

1. Algemene toestand

1. Naar Portugal reizen:

Belgen kunnen vanuit de EU/Schengenlanden vrij naar Portugal reizen onder volgende voorwaarden:

  • sinds 22 april 2022, is er geen verplichting meer om een PLF-formulier in te vullen om Portugal te bezoeken.
  • hoeven geen verplichte negatieve test voor te leggen: personen met twee vaccinaties (waarvan de laatste niet meer dan 270 dagen geleden), met 3 vaccinaties (onbeperkt) of personen die een bewijs van herstel van COVID-19 kunnen voorleggen (niet ouder dan 180 dagen);
  • verplichting om een negatieve PCR-test (niet ouder dan 72 u) of een antigeentest (niet ouder dan 24 u) voor te leggen, blijft behouden voor niet-gevaccineerden;
  • deze regelgeving geldt niet voor kinderen onder de 12 jaar.

Vanaf 1 december geldt in Portugal opnieuw de ‘alarmtoestand’ en dit tot minstens 30 juni. Op de website van Toerisme Portugal (externe link) (beschikbaar in het Engels, Frans en Portugees) vindt u alle gedetailleerde informatie met betrekking tot uw verblijf in Portugal (vasteland en de archipels Azoren en Madeira).

2. Maatregelen

Mondmaskers: maskerplicht vanaf de leeftijd van 10 jaar in ziekenhuizen, bejaardentehuizen en openbare ruimtes of plaatsen waar veel personen samen komen (luchthavens, stations, taxi, uber…)

3. Azoren en Madeira
Azoren

Bij aankomst dient men 1 van de volgende zaken voor te leggen:

  • PCR-test niet ouder dan 72 uur
  • antigeentest niet ouder dan 48 uur
  • herstel- of vaccinatiecertificaat.

Alle certificaten dienen opgesteld te zijn in het Portugees of het Engels.

Indien men geen van bovengenoemde zaken kan voorleggen is het mogelijk een gratis test te laten afnemen bij aankomst en in een tijdelijke quarantaine gaan tot de uitslag bekend is.

Het voorgaande geldt voor alle reizigers vanaf de leeftijd van 12 jaar.

Madeira

Om naar Madeira te reizen hoeft u niets voor te leggen (let op: elke vliegtuigmaatschappij hanteert zijn eigen regels. Kijk dus na welke regels uw luchtvaartmaatschappij toepast).

Echter om openbare ruimtes te betreden (restaurants, bars, discotheken, clubs, gyms, sportcentra, culturele, sociale of andere ontspanningscentra) dient u een van de volgende stukken voor te leggen (vanaf de leeftijd van 5 jaar):

  • ofwél een bewijs van inenting (1, 2 of 3 prikken)
  • ofwél een bewijs van herstel van COVID (hoogstens 180 dagen oud)
  • ofwél een negatieve test (PCR of antigeen niet ouder dan 7 dagen).

Voor specifieke events, waar veel personen aanwezig zijn, mag de antigeentest niet ouder zijn dan 24 u.

Hotels kunnen zelf beslissen onder welke voorwaarden zij gasten aanvaarden.

Deze stukken moeten opgesteld zijn in het Engels (of Portugees).

Het EU digitaal COVID-19-certificaat wordt aanvaard als het aan de voorwaarden hierboven voldoet.

Zie ook volgende link.

4. Meer informatie

Voor inlichtingen i.v.m. het coronavirus in Portugal raden wij u aan de website van de Direçao Geral da Saude (externe link) te raadplegen (in het Portugees).

Op de website EstamosOn (externe link) leest u de antwoorden op de meest gestelde vragen voor Portugal, alsook een lijst met contacten van officiële instanties, waarmee u contact kunt opnemen over het onderwerp COVID-19 (beschikbaar in het Portugees).

Op de website van Toerisme Portugal (externe link) vindt u alle nuttige informatie (beschikbaar in het Engels, Frans en Portugees) voor uw verblijf in Portugal.

2. Voorzorgsmaatregelen

Algemene maatregelen:

Er zijn algemene gedragsrichtlijnen opgesteld, waarin alle mensen de volgende regels moeten hanteren:

  • Mondmaskers: maskerplicht in gesloten ruimtes vanaf de leeftijd van 10 jaar.
  • Toegang zonder beperkingen tot accommodatie, restaurants, evenementen, bars, clubs, en andere openbare ruimtes/diensten.

  • Iedereen, ongeacht zijn nationaliteit of plaats van herkomst, die Portugal wil bezoeken, zal een negatieve COVID-test moeten voorleggen. Het is de plicht van de luchtvaartmaatschappijen om op het ogenblik van de inscheping enkel geteste personen tot het vliegtuig toe te laten.
  • Verplichte negatieve test of vaccinatie certificaat, behalve voor diegene die volledig gevaccineerd met een booster zijn sinds minstens 14 dagen, alleen bij het bezoeken van rusthuizen en zorginstellingen.

Bron: https://diplomatie.belgium.be/nl/Diensten/Op_reis_in_het_buitenland/reisadviezen/portugal

3. Economie

A. Macro-economische situatie

bbp blijft groeien ondanks hogere externe risico's

Het bbp van Portugal is in 2021 met 4,9% gegroeid na een sterke krimp van 8,4% in 2020, veroorzaakt door de uitbraak van de COVID-19-pandemie. De investeringen en de uitvoer van goederen herstelden zich tot boven het niveau van voor de pandemie in 2021. Echter, de particuliere consumptie herstelde zich iets trager omdat contactintensieve diensten kampten met aanhoudende beperkingen.

Na de sterke start in het begin van het jaar zal het Portugese bbp in 2022 naar verwachting met 5,8% stijgen omdat de dienstensector, met name het buitenlandse toerisme zich sterk zal herstellen van een laag niveau. Er wordt verwacht dat de economische groei zal afzwakken tot 2,7% in 2023. De binnenlandse vraag zal naar verwachting aanzienlijk bijdragen tot de groei in beide jaren waarbij de investeringen sneller stijgen dan de particuliere consumptie dankzij de lopende uitvoering van het RRF (Recovery and Resilience Facility) van de EU. De externe sector zal naar verwachting een positieve nettobijdrage leveren aan de groei in 2022, als gevolg van het herstel in toerisme, gevolgd door een over het algemeen neutraal effect in 2023.

Het saldo van de lopende rekening zal naar verwachting verslechteren in 2022, als gevolg van hoge prijzen van ingevoerde energie, en pas verbeteren in 2023, wanneer wordt aangenomen dat de energieprijzen enigszins zullen dalen.

De groeivooruitzichten wijzigen als gevolg van de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne. Aangezien Portugal slechts in geringe mate rechtstreeks blootstaat aan de getroffen regio, gaat het vooral om indirecte risico's die voortvloeien uit de grondstoffenprijzen, de zekerheid van de bevoorrading en onzekerheid over de mondiale vraag.

Werkloosheid daalt tot laagste punt in 20 jaar

Geholpen door aanhoudende steunregelingen van de overheid en het economisch herstel is het werkloosheidscijfer in 2021 gedaald tot 6,6%. Het cijfer verbeterde verder tot 5,6% in februari 2022 en bereikte daarmee het laagste niveau in 20 jaar. Bovendien bereikte de werkgelegenheidsgraad een historisch hoogtepunt eind 2021 en begin 2022. De gewerkte uren bleven wel onder hun pre-pandemisch niveau.

Aangezien de regelingen ter ondersteuning van de werkgelegenheid in het tweede kwartaal van 2022 zullen aflopen, zal de werkloosheid tijdens de prognoseperiode naar verwachting in een veel trager tempo verbeteren. De opleving van het buitenlandse toerisme zal merkbaarder invloed hebben op het aantal gewerkte uren dan op de werkgelegenheid.

De consumentenprijsinflatie bedroeg in 2021 gemiddeld 0,9% en vertoonde tegen het eind van het jaar een aanzienlijke stijging. Op kwartaalbasis bedroeg de consumentenprijsinflatie 2,4% (j-o-j) in het laatste kwartaal van 2021 en steeg verder tot 4,4% (j-o-j) in het eerste kwartaal van 2022, doordat de prijzen van energie en andere grondstoffen, waaronder metalen, bouwmaterialen en landbouw producten, bleven stijgen. Er wordt verwacht dat de inflatie een piek zal bereiken in het tweede kwartaal van 2022 en daarna geleidelijk zal afnemen tot een jaargemiddelde van 4,4% in 2022 en 1,9% in 2023. De kerninflatie wordt geraamd op 3,7% in 2022 en 2,2% in 2023.

Overheidsfinanciën profiteren van het economisch herstel

Het begrotingssaldo kwam in 2021 uit op een tekort van 2,8% van het bbp, minder dan de, in 2020, waargenomen 5,8%. De overheidsontvangsten waren de drijvende kracht achter de tekortreductie, dankzij de sterkere inning van belastingontvangsten en sociale bijdragen (met 2,5% van het bbp) en de grotere instroom van EU-middelen (met meer dan 1% van het bbp) in vergelijking met 2020. Met name de ontvangsten uit belastingen op productie en invoer zijn fors gestegen (met 10,6% op jaarbasis) als gevolg van een aantrekkende binnenlandse vraag. De overheidsfinanciën profiteerden ook van eenmalige ontvangsten in verband met de terugbetaling van de vooruitbetaalde marge van de financiële bijstandslening in het kader van de Europese faciliteit voor financiële stabiliteit (van 0,5% van het bbp). Deze gunstige ontwikkelingen werden evenwel ten dele teniet gedaan door de aanhoudende groei van de overheidsuitgaven, waarbij de opwaartse druk die reeds vóór de pandemie op de lopende uitgaven, en met name op de sociale uitkeringen en de loonsom van de overheid, werd uitgeoefend, nog werd versterkt doordat de pandemie het hoofd moest worden geboden. Tegelijkertijd was er sprake van een opleving van de overheidsinvesteringen (19% op jaarbasis), na een langdurige periode van gematigde groei.

Tegen deze achtergrond wordt verwacht dat het tekort zal afnemen tot 1,9% van het bbp in 2022 en 1% in 2023. Enerzijds wordt verwacht dat de geleidelijke afbouw van de tijdelijke maatregelen die in reactie op de pandemie zijn genomen, het tekort zal helpen terugdringen, ondanks mogelijke blijvende effecten op het intermediaire verbruik in de gezondheidszorg en op de loonkosten van de overheid. Anderzijds voert Portugal ook aanvullende maatregelen uit om het effect van de hoge energieprijzen in 2022 te verzachten, waaronder een combinatie van belastingvoordelen en nieuwe subsidies voor bedrijven en huishoudens. In de prognoses wordt ook rekening gehouden met de uitgaven die worden gefinancierd met subsidies uit het SRF, die naar verwachting geleidelijk zullen stijgen tot 1,3% van het bbp in 2022 en tot 1,6% in 2023. Verwacht wordt dat de overheidsinvesteringen als gevolg van de lopende uitvoering van het SRP zullen aantrekken tot meer dan 3% van het bbp in 2022 en in 2023 op een historisch hoog niveau zullen blijven.

Als gevolg van de verbeterende economische omstandigheden en een vermindering van de kasreserves, is de schuldquote gedaald tot 127,4% in 2021, na een piek van 135,2% in 2020. Onder invloed van gunstige verschillen tussen de nominale groei en de rentevoet zal de schuldquote in de prognoseperiode gestaag een dalende trend blijven vertonen gedurende de prognoseperiode, afnemen tot 119,9% van het bbp in 2022 en tot 115,3% in 2023, wanneer zij dus zou dalen onder het niveau van vóór de pandemie.

B. Handelsbelemmeringen

Portugal maakt deel uit van de Europese Unie. Er zijn dus geen handelsbelemmeringen aanwezig.

Binnen de interne EU-markt mogen er in principe geen handelsbelemmerende maatregelen bestaan. Vindt u dat de overheid van een andere EU-lidstaat tegen dat principe zondigt? Worden de interne marktregels verkeerd toegepast? Dan kan u terecht bij het Enterprise Europe Network. Dit netwerk geeft advies bij klachten van bedrijven tegen andere bedrijven of tegen overheidsadministraties.

C. Relancemaatregelen

Overheidssteun

Zoals eerder vermeld, bestond de steun aan de bedrijven uit verschillende kostenbesparende maatregelen die al vroeg in maart 2020 werden toegepast. De steun aan de werknemers bestond uit maatregelen zoals financiële steun voor degenen die gedwongen werden thuis te blijven vanwege hun kinderen, mensen die als zelfstandige werken of managementpartners die gedwongen werden hun bedrijf te sluiten. Mensen van wie het inkomen werd verlaagd of zelfs werd geschrapt wegens gerechtvaardigd ziekteverlof, kregen een tijdelijk loon dat gelijk was aan hun werkloon. De regering heeft ook alle wachttijden voor het recht op een ziekte-uitkering geschrapt en heeft de subsidies voor kinderen en kleinkinderen tijdens de lockdown uitgebreid. Bovendien heeft de regering ervoor gekozen om verschillende fiscale maatregelen te combineren die een onmiddellijk effect op de overheidsbegroting hadden.

Maar hoewel zij dit alles heeft voorzien, zijn er enkele segmenten van de Portugese bevolking die nog steeds steun nodig hebben om in hun basisbehoeften te voorzien. Zoals gezegd waren het de informele werknemers die het al voor deze crisis moeilijk hadden, maar vaak zijn uitgesloten van sociale steunmaatregelen. De Portugese regering erkende dit probleem en kondigde een uitbreiding van de bestaande regelingen voor deze groepen aan. De bedragen van deze regeling liggen echter ver onder de armoedegrens en sommige hebben deze betaling nog steeds niet ontvangen.

D. Economische vooruitzichten

Opportuniteiten

Op dit ogenblik gaat men ervan uit dat Portugal pas eind 2022 weer het economische peil van voor de coronacrisis zal kunnen evenaren. De industriële productie liet de laatste maanden al opnieuw een groei optekenen.

Hoewel de economische impact van COVID groot is, probeert de Portugese regering alles te doen wat nodig is om uit deze crisis te komen. Niemand weet hoe en wanneer dit proces beëindigd zal kunnen worden, maar Portugal is al bezig met structurele veranderingen. Het Plan Portugal 2030 laat veel veelbelovende doelen zien die Portugal zich op de korte en lange termijn heeft gesteld. Met veel investeringen in ICT en groene economie, en het centraal stellen van bedrijven in de kern van het economisch herstel door ze te transformeren in een echte groeimotor en het creëren van welvaart. Bedrijven zullen met innovatieprogramma’s ondersteund worden bij het verwerven van digitale vaardigheden en bij het beheer van het menselijke kapitaal. Op deze manier moeten zij de voorwaarden creëren om hun concurrentievermogen te vergroten, niet door middel van lage lonen, maar door technologische innovatie.

Portugal heeft deze crisis gezien als een uitdaging om echt de nodige veranderingen door te voeren en dit biedt veel mogelijkheden voor buitenlandse bedrijven. Een van de voorbeelden is het plan om de export en import in Portugal te verbeteren, aangezien deze sinds de coronacrisis op een laag pitje staan. Het idee is om meer luchtverbindingen te hebben in het noordelijk deel van Portugal, waar het grootste deel van de export vandaan komt. En ook wordt gestreefd naar verbetering bij alle logistieke spelers (havens en spoorwegen) om de logistiek op nationaal niveau te versterken.

Tijdens de lockdownperiode zijn steeds enkele sectoren winstgevend gebleven, terwijl andere zich veerkrachtig toonden eenmaal de maatregelen versoepeld werden. De bouwsector is een van de sectoren die bleef doorwerken waardoor de winst niet aangetast werd. De detailhandel zag begin maart een zeer grote terugval in de verkoop en het leek erop dat het een zeer moeilijk jaar zou worden. Maar omdat de maatregelen beperkt waren, kon de Portugese bevolking meer kopen wat hielp om de situatie om te buigen. De economisch zeer belangrijke toeristische industrie werd evenwel zwaar getroffen. De overheid diende een grote inspanning te doen om de impact te verkleinen.

Het behoud van de gunstige financieringsvoorwaarden en steunmaatregelen voor bedrijven en gezinnen heeft aanzienlijk bijgedragen om de negatieve effecten in te dijken (o.a. subsidies aan ondernemingen, opschorting van belastingen en gunstige financieringsvoorwaarden voor Portugese banken).

Een aantal ontwikkelingen zijn zeker interessant voor Vlaamse ondernemers, maar het is zo dat het op dit ogenblik niet vanzelfsprekend is om voorspellingen te doen over de economische evolutie. Het zal een hele uitdaging worden om Portugal 2030 te realiseren, maar de strategie geniet het vertrouwen van de bevolking die zich sterk maakt dat het land sterker en moderner uit deze crisis zal komen.

De overheidsinvesteringen zullen met 30% toenemen ten opzichte van 2021 en samen met het herstel- en veerkrachtplan (PRR) bijdragen aan het bbp voor 3,2%.

4. Nuttige links

5. Dossier Coronavirus

Het coronavirus heeft een wereldwijde impact, niet alleen op de gezondheid maar ook op de economie. Ook uw export kan hiervan gevolgen of zelfs hinder ondervinden.

FIT monitort de risico's dagelijks en ons buitenlands netwerk informeert u over alle implicaties voor Vlaamse exporteurs op hun internationale activiteiten.

In het dossier Coronavirus vindt u een aantal nuttige tips, adviezen en inzichten in de economische impact van de verspreiding van het virus op internationaal ondernemen.

Met vragen over internationaal ondernemen in tijden van corona, kan u terecht bij exportadvies-corona@fitagency.be.

14 juli 2022