U bent hier
CORONAVIRUS - De toestand in Ghana
Algemene toestand en voorzorgsmaatregelen
Op 6 mei 2020 telde Ghana 2.710 bevestigde COVID-19 besmettingen, waarvan 18 met dodelijke afloop. Op 16 maart 2020 nam de overheid maatregelen in verband met “social distancing” en werden een aantal reisrestricties van toepassing (geen toegang meer voor buitenlanders en verplichte quarantaine van 14 dagen voor Ghanezen die een reis hadden gemaakt naar een land met ten minste 200 bevestigde Covid-gevallen). Accra en Kumasi werden onder een lockdown geplaatst.
Exitstrategie
Op 23 April 2020 werd de lockdown onder flink protest van de oppositie opgeheven na strenge maatregelen m.b.t. “contact tracing”, verbeterde testcapaciteit, investeringen in de isolatie- en medische behandelingscentra en een verhoogde capaciteit om farmaceutische producten en desinfecterende middelen te produceren.
In plaats van de lockdown komt een sterke nadruk op het gebruik van mondmaskers, waarbij de lokale productie ervan sterk wordt gestimuleerd. Vanaf 6 mei 2020 is het verboden om overheidsgebouwen te betreden zonder mondmasker. In het zakencentrum van Accra is er een algemene verplichting voor het dragen ervan, ook op straat. Waar er vanaf het begin van de uitbraak al stevig werd getest in Accra en Kumasi, is het de bedoeling dat er tegen eind mei in alle regio's van het land voldoende wordt getest.
Economie
Economische impact
Op economisch vlak wordt Ghana in deze fase vooral getroffen door de verlaagde olieprijs, als exporteur van fossiele brandstoffen. De overheid hoopt dat, aangezien de invoer sterk zal terugvallen, de crisis de lokale productie een boost zal geven, in de eerste plaats in de landbouw- en voedingsverwerkende sector. Inmiddels is de invoer van producten uit China sterk gereduceerd.
Handelsbelemmeringen
Door de verminderde import uit China wordt niet verwacht dat Ghana maatregelen zal nemen om de invoer te beperken, in tegendeel, op termijn zou het kunnen de de importtarieven voor bepaalde goederen mogelijk worden verlaagd.
De havenautoriteiten (havens van Takoradi en Tema) hebben er alles aan gedaan om de havens normaal te laten functioneren. Hiervoor werden wel een aantal beschermende maatregelen genomen (zie bijlage).
Relancemaatregelen
Om het lokale bedrijfsleven te ondersteunen wordt zoals in vele landen de termijn voor de betaling van belastingen en btw versoepeld. De basisrente werd verlaagd van 16% naar 14,5 %. Voor de Ghanese banken werd de vereiste kapitaalbuffer sterk versoepeld (van 3% naar 1,5 %) en de kost van mobiele betalingen verlaagd.
De overheid maakt 100 miljoen USD vrij voor preventie en gezondheidsmaatregelen. Daar bovenop komt 210 miljoen USD voor het “Coronavirus Alleviation Programme” voor de ondersteuning van de farmaceutische en medische sector, de ondersteuning van kmo en de creatie van garantie-instrumenten. Los daarvan wordt geld vrij gemaakt voor testmateriaal, farmaceutische producten, medische uitrusting en hospitaalcapaciteit. Op 26 april 2020 werd een groot investeringsprogramma aangekondigd voor de bouw en de modernisering van 100 regionale en districtsziekenhuizen.
Deze uitgaven worden gebalanceerd met besparingen allerhande. Bovendien verkreeg het land uitstel van betaling op bepaalde overheidsobligaties. Ten slotte wordt 218 miljoen USD vrijgemaakt uit het stabilisatiefonds, waar de publieke opbrengsten uit de olie-inkomsten in worden belegd.
Voor de financiering van de bovengenoemde maatregelen keurde de Wereldbank ook een project goed van 35 miljoen USD.
Economische vooruitzichten
De overheid voorziet dat door de verminderde olie-inkomsten, de verminderde opbrengst uit douanetaksen en andere belastingen en de kost van de bestrijding van COVID-19 de economie zowat 1,5 miljard euro zal kosten. Waar Ghana tot voor kort een belangrijk overschot had op de handelsbalans (door de export van olie en gas), zou er dit jaar een deficiet kunnen onstaan van 900 miljoen euro. Anderzijds zou een verhoogde vraag naar goud als toevluchtshaven voor een wereldwijde economische crisis de handelsbalans weer in evenwicht kunnen trekken. Op microniveau zullen heel wat bedrijven problemen krijgen met de cash-flow en het moeilijker krijgen om hun schulden af te betalen.
Opportuniteiten op korte en lange termijn
De aanvoerketens met China zijn serieus verstoord, zodat er op korte termijn tekorten zijn aan goederen voor consumenten en ondernemingen. De landbouwsector is een van de sectoren die door een verstoring van de aanvoer van materialen schade dreigt op te lopen, temeer daar de angst voor het virus onder de (landbouw-)bevolking het plantseizoen dreigt te verstoren. De overheid vreest dat dit op termijn tot voedselschaarste en verhoogde prijzen voor voeding zullen leiden.
Anderzijds zal de lokale productie van goederen en diensten kunnen toenemen door de mogelijkheden voor importsubstitutie. Prijsverhogingen kunnen de lokale boeren en bedrijven uit de voedingssector de gelegenheid geven de kwaliteit van hun product te verbeteren, zelfs in die mate dat ze geschikt zijn voor export naar de West-Afrikaanse buurlanden (rijst, mais, cassava, yam, kip,...).
De Wereldbank investeert momenteel sterk in de gezondheidssector van alle ontwikkelingslanden, ook voor Ghana werd er al een project goedgekeurd. Mocht de Amerikaanse president Trump zijn plan uitvoeren om de financiering van de WHO stop te zetten, dan snijdt hij daarmee ook in eigen vlees. De Verenigde Staten hebben immers samen met de WHO sterk geïnvesteerd in de Afrikaanse gezondheidssector, en er een heel netwerk van "Centers for Disease Control and Protection" uitgerold. Hij zou daarmee vanzelfsprekend een opening laten voor andere landen om de plaats in te nemen op een ogenblik dat de Afrikaanse landen alle hulp kunnen gebruiken.
Op termijn zullen bedrijven zich zoals overal ter wereld moeten beschermen tegen de economische gevolgen van COVID-19 door hun zakelijke processen verder te digitalizeren. Landen als Nigeria, Zuid-Afrika, Rwanda en ook Ghana hebben reeds een sterke ICT-sector uitgebouwd, dit kan enkel nog toenemen. De Ghanese overheid verzocht de telecombedrijven alvast de prijzen voor telefonie en de communicatie van data te verlagen voor zowel private als commerciële gebruikers.
Nuttige links
Dossier Coronavirus
Het coronavirus heeft een wereldwijde impact, niet alleen op de gezondheid maar ook op de economie. Ook uw export kan hiervan gevolgen of zelfs hinder ondervinden.
FIT monitort de risico's dagelijks en ons buitenlands netwerk informeert u over alle implicaties voor Vlaamse exporteurs op hun internationale activiteiten.
In het dossier Coronavirus vindt u een aantal nuttige tips, adviezen en inzichten in de economische impact van de verspreiding van het virus op internationaal ondernemen.
Met vragen over internationaal ondernemen in tijden van Corona, kan u terecht bij exportadvies-corona@fitagency.be.