1. Algemene toestand

Actuele situatie op 31 juli 2022 - Sinds het begin van de pandemie raakten 385.367 personen besmet waarvan 230.111 zijn genezen. Het coronavirus heeft tot nu toe al 15.862 levens geëist. In het ziekenhuis liggen er 16 coronapatiënten.

Volgens het Bosnische ministerie van Burgerzaken zijn in Bosnië-Herzegovina tot nu toe 947.470 mensen ingeënt met de tweede dosis. 1.043.196 mensen hebben hun eerste dosis ontvangen.

Bosnië-Herzegovina blijft met een overschot aan vaccins zitten, omdat een groot deel van de bevolking weigerachtig blijft staan tegenover vaccinatie. Meer dan een half miljoen vaccins werden vernietigd wegens een verstreken houdbaarheidsdatum.  

Het aantal besmettingen en overlijdens kan u via deze link raadplegen.

2. Voorzorgsmaatregelen:

Lokale maatregelen beperken zich momenteel tot maskerplicht in medische instellingen.

Reizen naar Bosnië-Herzegovina

Op 26 mei 2022 heeft de Raad van Ministers van Bosnië-Herzegovina alle inreisbeperkingen opgeheven.

3. Economie

a. Economische impact

In 2020 kromp de economie met 3,2% door dalende export, consumptie en investeringen. De toeristische sector werd zwaar getroffen: het aantal buitenlandse toeristen daalde in 2020 met 84%. Handel, vervoer en accommodatie en voedseldiensten noteerden een gecombineerde daling van meer dan 10%.

De crisis trof ook de verwerkende industrie, waar de productie van basismetalen, motorvoertuigen en andere transportmiddelen met ongeveer 25% daalde en de productie van meubels, kleding en dranken met ongeveer 15%. Vanwege de COVID-19-pandemie zijn de overmakingen van de grote diaspora van het land ook met 16% gekrompen, wat een negatief effect had op de consumptie. Het herstel begon in het eerste kwartaal van 2021, met een groei van het bbp met 1,5 % op jaarbasis dankzij de groei van de particuliere consumptie en de export. De groei versnelde in het tweede kwartaal toen de economie jaar op jaar met 11,6 % groeide, met een sterke expansie in alle uitgavencategorieën.

De productie van de verwerkende industrie begon vanaf maart te groeien, met een gemiddelde van bijna 9% op jaarbasis tot september, en de goederenuitvoer nam in de eerste negen maanden sterk toe (33,1 % op jaarbasis in nominale termen).

Ook de toeristische sector doet het beduidend beter, met een stijging van 112% voor overnachtingen van buitenlandse toeristen in de eerste acht maanden van 2021 ten opzichte van een jaar eerder. Toch ligt het aantal overnachtingen rond de 55% in dezelfde periode in 2019.

b. Handelsbelemmeringen

Botst u buiten de EU op handelsbelemmeringen of andere problemen op het vlak van markttoegang? Laat het ons weten via handelsbelemmering@fitagency.be. Wij analyseren uw aangifte en maken die via de geijkte kanalen over aan de bevoegde instanties.

c. Relancemaatregelen

Fiscale maatregelen in verband met de COVID-19-respons in 2020 bedroegen 2,5 % van het bbp in 2020 en ongeveer 1,8 % van het bbp in 2021. Deze omvatten voornamelijk steun aan bedrijven maar ook aan huishoudens, evenals extra uitgaven in de gezondheidssector.

In 2020 hebben de regeringen van de entiteiten garantiefondsen opgericht om doorleningen door commerciële banken te ondersteunen.

De regering van de Federatie van Bosnië-Herzegovina heeft in oktober ongeveer 50 miljoen euro gereserveerd ter ondersteuning van bedreigde sectoren. Een verordening regelt de voorwaarden voor het verkrijgen van financiële bijstand aan kwetsbare sectoren van de economie.

De totale financiële middelen worden toegewezen aan de verschillende ministeries op de volgende wijze:

• aan het federale ministerie van Milieu en Toerisme: het bedrag van 15 miljoen euro voor het verlenen van financiële steun aan de toeristische- en horecasector;
• aan het federale ministerie van Vervoer en Communicatie: ongeveer 10 miljoen euro voor de toekenning van financiële steun aan de vervoers- en communicatiesector;
• aan het federale ministerie van Landbouw, Waterbeheer en Bosbouw: ongeveer 5 miljoen euro voor de toekenning van financiële steun aan de landbouw en de levensmiddelenindustrie;
• aan het federale ministerie van Energie, Mijnbouw en Industrie: het bedrag van 15 miljoen euro voor het verlenen van financiële steun aan exportbedrijven.
• aan het federale ministerie van Volksgezondheid: 5 miljoen euro.

Financiële bijstand kan alleen worden gebruikt ter ondersteuning van:

• het handhaven en verbeteren van de liquiditeit;
• behoud van het concurrentievermogen van de exportgerichte industrie
• de uitvoering van geïnitieerde infrastructuurprojecten door openbare telecommunicatiebedrijven, spoorwegen en met het oog op de modernisering van het luchtvaartdomein.

Het soepele fiscale beleid wordt in 2022 voortgezet. Moratoria voor de aflossing van leningen en andere maatregelen die bij het begin van de pandemie werden genomen, zijn ook verlengd in 2022. Andere speciale maatregelen, zoals een respijtperiode voor het terugbetalen van de hoofdsom van de lening en een langere looptijd voor annuïteitenleningen worden verlengd tot 2022.

Als gevolg van het feit dat de regeringen van de entiteiten meer financiering nodig hadden om op de COVID-19-crisis te reageren, steeg de staatsschuld tot 36,7% van het bbp eind 2020, nam in 2021 verder toe en zal naar verwachting ook verder stijgen in 2022.

In april 2021 plaatste de Republiek Srpska een vijfjarige Eurobond ter waarde van € 300 miljoen op de internationale financiële markten (London Stock Exchange). De regering van de Republiek Srpska was van plan de opbrengst te gebruiken om de begroting te financieren en schulden af te lossen. De uitbetaling van de macro-financiële bijstand van de Europese Commissie (EC), goedgekeurd in mei 2020, verloopt zeer langzaam. De uitbetaling van de eerste tranche (€ 125 miljoen) is in afwachting van de ratificatie door het land van het memorandum van overeenstemming, dat in januari 2021 werd ondertekend. Eind augustus 2021 werden speciale trekkingsrechten van het IMF van ongeveer € 300 miljoen toegewezen.

d. Economische vooruitzichten

Volgens recente cijfers was de economische groei krachtig in het vierde kwartaal van 2021, dankzij de sterke groei van de investeringen en de particuliere consumptie. Tegelijkertijd stegen zowel de uitvoer als de invoer, terwijl de overheidsconsumptie een lichte groei liet zien. Hierdoor bedroeg de groei voor 2021 als geheel 7,1%. Dit jaar zijn de beschikbare gegevens gemengd. In januari-februari, terwijl het aantal toeristen en de detailhandelsverkopen op jaarbasis stegen, lieten de industriële productie en de bouwnijverheid een meer bescheiden groei zien. Bovendien heeft de oorlog in Oekraïne waarschijnlijk de binnenlandse prijsdruk aangewakkerd tegen het einde van het kwartaal en op weg naar het tweede kwartaal.

Eind maart sloot het IMF een bezoek af. Hoewel het fonds commentaar gaf op de solide recente economische prestaties van het land, benadrukte het ook de noodzaak van structurele hervormingen om corruptie aan te pakken en het ondernemingsklimaat en de arbeidsmarkt te verbeteren.

Dit jaar zou de economische groei aanzienlijk moeten afnemen ten opzichte van vorig jaar, als gevolg van een sterker basiseffect en de impact van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne. De verhitte politieke spanningen in de aanloop naar en na de algemene verkiezingen van oktober, de oorlog en de aanhoudende pandemie-gerelateerde onzekerheid vormen neerwaartse risico's. Er wordt een groei van het bbp met 3% in 2022 voorspeld, een daling van 0,4 procentpunt ten opzichte van de voorspelling van vorige maand, en 3% in 2023.

e. Opportuniteiten op korte termijn

Bosnië-Herzegovina heeft alle bouwprojecten (waterkrachtcentrales, snelwegen) met bedrijven uit China tijdelijk stopgezet wegens handelsproblemen na de COVID-19-pandemie. Het is mogelijk dat de Bosnische bedrijven zich na de crisis gaan oriënteren op Europese leveranciers.

f. Opportuniteiten op lange termijn

E-commerce is niet goed ontwikkeld in Bosnië-Herzegovina. Veel bedrijven hebben websites, maar online bestellen met een creditcard is niet gebruikelijk. De reden dat e-commerce in Bosnië moeilijk vaste voet aan de grond krijgt, is niet infrastructureel of technologisch, maar cultureel. De technologieën die nodig zijn voor de implementatie en ontwikkeling van e-commerce in het land zijn beschikbaar, en onlinewinkels bestaan wel, maar de bevolking is nog niet gewend om online te winkelen. In de tijd van de coronabeperkingen zijn de mensen zich echter bewust geworden van de voordelen van e-commerce.

4. Nuttige links

Voor bijkomende informatie over de toestand in Bosnië-Herzegovina, zie:

• Officiële website van de regering over COVID-19 
• Institute for Public Health:

5. Dossier Coronavirus

Het coronavirus heeft een wereldwijde impact, niet alleen op de gezondheid maar ook op de economie. Ook uw export kan hiervan gevolgen of zelfs hinder ondervinden.
FIT monitort de risico's dagelijks en ons buitenlands netwerk informeert u over alle implicaties voor Vlaamse exporteurs op hun internationale activiteiten.
In het dossier Coronavirus vindt u een aantal nuttige tips, adviezen en inzichten in de economische impact van de verspreiding van het virus op internationaal ondernemen.
Met vragen over internationaal ondernemen in tijden van Corona, kan u terecht bij exportadvies-corona@fitagency.be.