1. Algemene toestand

In totaal werden tot nu toe 2244 besmettingen vastgesteld en er vielen 100 overlijdens te betreuren. Slechts 78 patiënten worden verpleegd in de ziekenhuizen.

2. Voorzorgsmaatregelen

Kroatië past dezelfde maatregelen toe als vele andere landen:

• Zorgdragen voor hygiëne (handen wassen, …).
• Inachtneming van sociale afstand.
• Thuisblijven is de norm. De bevolking mag de woning verlaten om boodschappen te doen en medicijnen te kopen.

3. Exitstrategie

De Kroatische regering heeft op 23 april een plan aangenomen om de maatregelen te versoepelen. Dit plan voorziet in een trapsgewijze versoepeling.

Fase 1 (vanaf 27 april)

• Werkzaamheden zijn toegestaan voor alle handelsbedrijven, met uitzondering van winkelcentra.
• Dienstverlenende industrieën waar geen fysiek contact wordt gemaakt (timmerlieden, reisbureaus, kleermakers, enz.) kunnen opnieuw aan de slag.
• Het stedelijk en voorstedelijk openbaar vervoer gaat opnieuw van start.
• Musea, bibliotheken en galerieën mogen openen.
• Training van atleten van de eerste en tweede categorie is mogelijk en topsportcompetities worden hervat.
• Prioritaire groepen studenten kunnen de staatsexamens afleggen.
• Religieuze bijeenkomsten zijn toegestaan vanaf 2 mei.

Fase 2 (vanaf 4 mei)

• De openbare gezondheidszorg zal op volle toeren draaien, met uitzondering van deze die enkel met COVID-19 bezig zijn.
• De particuliere gezondheidszorg zal weer op volle toeren draaien waarbij alle epidemiologische maatregelen in acht genomen worden.
• De dienstenindustrieën waar fysiek contact wordt gemaakt (schoonheidsspecialisten, kappers, barbiers) zullen werken met alle speciale epidemiologische maatregelen die van kracht zijn.

Fase 3 (11 mei)

• Samenkomsten van maximaal 10 personen zijn toegestaan als de fysieke afstand gerespecteerd wordt.
• Het openen van winkelcentra mits in achtname van speciale epidemiologische maatregelen is toegestaan.
• Kleuterscholen en andere voorschoolse diensten en (lagere) scholen evenals werk met kinderen met een handicap starten terug op.
• Cateringdiensten (bars, cafés, restaurants) zullen alleen worden geopend in openluchtruimten en op terrassen mits in achtname van de epidemiologische maatregelen.
• Accommodatiefaciliteiten zullen terug opstarten, alleen voor gebruikers van de accommodatie zelf.
• Laboratoriumopleidingen zullen worden toegestaan.
• Het binnenlandse en internationale luchtverkeer wordt opnieuw opgestart.
• Nationale parken worden geopend.
• De voorwaarden voor de afgifte van e-passes zullen worden uitgebreid.

Het staatsexamen voor laatstejaars middelbare scholieren gaat door van 8 t/m 29 juni.

Volgende maatregelen blijven van kracht:

• Verbod op samenkomsten met meer dan 10 personen.
• Werknemers werken van thuis uit indien mogelijk.
• Het Kroatische Instituut voor Volksgezondheid zal nauwkeurige instructies opstellen over het gebruik van mondmaskers.
• Ouderen worden nog steeds geadviseerd om thuis te blijven en zo min mogelijk het huis te verlaten.

4. Economie

a. Economische impact

Het ministerie van Economie heeft aangekondigd dat herschikking en uitstel van betaling van leningen, het verstrekken van nieuwe liquiditeitsleningen en een garantie in het kader van het exportgarantiefonds tot de top tien van maatregelen behoren om de economie te ondersteunen. Deze maatregelen van het ministerie moeten tijdens een regeringszitting worden bekrachtigd en volgen op een besluit dat prijsstijgingen van basisproducten verbiedt en de export van goederen waaraan mogelijk een tekort bestaat op de lokale markt verhindert.  

Het ministerie stelt volgende maatregelen voor:

1. Herprogrammering van bestaande leningen (met de invoering van een aflossingsvrije periode voor de hoofdsom van de lening) en invoering van een moratorium op de kredietverplichtingen van HBOR-kliënten en handelsbanken in het kader van bestaande plaatsingen.
2. Goedkeuring van nieuwe liquiditeitsleningen aan bedrijven voor de financiering van salarissen, algemene kosten en andere basisbedrijfskosten, in samenwerking met commerciële banken.
3. Goedkeuring van garanties (verzekeringspolis) voor exporterende handelsbanken en HBOR in het kader van het exportverzekeringsgarantiefonds.
4. Vergroting van het toepassingsgebied van het exportgarantiefonds voor de toeristische sector, de indirecte exportondernemingen of de leveranciers van directe exporteurs.
5. Voorzien in de mogelijkheid om door middel van de wetswijziging over investeringsbevordering de termijnen voor de uitvoering van investeringsprojecten te verlengen en een extra aflossingsvrije periode van drie jaar in te voeren voor het behoud van de werkgelegenheid.
6. Interventieaankoop van overschotten in de veeteelt en de akkerbouw, groenten en fruit en andere producten van potentieel bedreigde industriële en landbouwproducenten.
7. Verhoging van het percentage van de HAMAG-BICRO-garantie van 65% tot 80% van de hoofdsom van de lening met een verkorting van de verwerkingsprocedure en een extra toewijzing van 15 miljoen euro voor microkapitaalleningen (tot 25.000 euro), met een maximale rentevoet van 1%.
8. Moratorium op alle tranches van ESIF-micro- en kleine leningen tot eind 2020
9. Verhoging van de de Minimis-steungrens van € 200.000 tot € 500.000.
10. Mogelijkheid om een deel van de begroting te mobiliseren voor subsidies aan bepaalde sectoren

b. Handelsbelemmeringen

De grenzen zijn gesloten, maar het in- en uitvoeren van goederen blijft mogelijk. Vrachtwagenbestuurders kunnen zich verplaatsen als daarbij strenge zelfisolatie toegepast wordt (https://www.koronavirus.hr/decision-on-quarantine-and-self-isolation-of-...).

Botst u buiten de EU op handelsbelemmeringen of andere problemen op het vlak van markttoegang? Laat het ons weten via handelsbelemmering@fitagency.be. Wij analyseren uw aangifte en maken die via de geijkte kanalen over aan de bevoegde instanties.

c. Relancemaatregelen

U vindt een overzicht van de maatregelen op onderstaande websites:

• https://www.croatiaweek.com/croatia-adopts-set-of-measures-to-prop-up-ec...
• https://www.total-croatia-news.com/business/42428-croatian-economy
• https://www.total-croatia-news.com/business/43249-rural-areas
• https://www.expatincroatia.com/tax-relief-covid-19/

d. Economische vooruitzichten

Sinds begin 2020 hebben de escalatie van de COVID-19-crisis in Europa en de maatregelen die de volksgezondheidsautoriteiten hebben genomen om de verspreiding van de besmetting te beperken, geleid tot een snelle daling van de economische activiteit.

De wereldwijde economische onzekerheid treft ook Kroatië. Algemeen wordt een negatieve impact verwacht op de wereldhandel. Hoe langer de maatregelen ter bestrijding van het virus moeten aangehouden worden, hoe groter de impact zal zijn op de Kroatische groeicijfers.  

Langdurige verstoringen van de mondiale toeleveringsketens en een dalende vraag, met name naar reizen en toerisme - de belangrijkste sector voor de Kroatische economie - zouden kunnen bijdragen aan een nog sterkere economische recessie. Dit zou ook leiden tot een verdere toename van het begrotingstekort, waardoor aanzienlijke leningen nodig zouden zijn en de overheidsschuld sterk zou toenemen.

De sociale en economische gevolgen van de coronaviruspandemie worden nog verergerd door de aardbeving die de Kroatische hoofdstad en haar omgeving op 22 maart 2020 heeft getroffen. Hoewel de resultaten van de schadebeoordeling nog niet bekend zijn, wordt verwacht dat de economische gevolgen zeer ernstig zullen zijn en dat de wederopbouw enkele jaren in beslag zal nemen.

Verwacht wordt dat Kroatië zijn groeimodel zal moeten herzien en zich zal moeten concentreren op specifieke beleidsmaatregelen om de weerstand tegen exogene schokken te vergroten en het groeipotentieel van de economie te verhogen.

e. Opportuniteiten op korte termijn

Op korte termijn vallen er geen opportuniteiten te signaleren.

f. Opportuniteiten op lange termijn

Het is nog te vroeg om dit te beoordelen, wellicht komt daar over een aantal maanden duidelijkheid over.

5. Nuttige links

• https://www.worldbank.org/en/country/croatia/overview
• https://www.expatincroatia.com/
• https://www.total-croatia-news.com/editorial/43210-croatia-covid-19-update
• https://www.koronavirus.hr/en

6. Dossier Coronavirus

Het coronavirus heeft een wereldwijde impact, niet alleen op de gezondheid maar ook op de economie. Ook uw export kan hiervan gevolgen of zelfs hinder ondervinden.

FIT monitort de risico's dagelijks en ons buitenlands netwerk informeert u over alle implicaties voor Vlaamse exporteurs op hun internationale activiteiten.

In het dossier Coronavirus vindt u een aantal nuttige tips, adviezen en inzichten in de economische impact van de verspreiding van het virus op internationaal ondernemen.

Met vragen over internationaal ondernemen in tijden van Corona, kan u terecht bij exportadvies-corona@fitagency.be.