VLAAMSE BUITENLANDSE HANDEL IN 2019: uitvoer: -1,29%; invoer -2,34%

Boekte de Vlaamse export in 2018 nog een hoogterecord van 328 miljard euro, dan kwam er in 2019 een abrupt eind aan de continue reeks exportstijgingen sinds 2009. In 2019 ging de jaaruitvoer licht achteruit tot € 325,1 miljard, een daling met 1,29% tegenover 2018. De mindere uitvoer van organische chemische producten richting Duitsland en de prijsschommelingen van energieproducten wogen zwaar door op de globale Vlaamse exportprestaties. Concreet: het Vlaamse uitvoertotaal kende een terugval met € 4,2 miljard; als we dan zien dat één specifiek product, “lactamen” (- € 2,8 miljard), samen met ‘minerale brandstoffen/aardolie’ (- € 3,1 miljard) gecombineerd bijna € 6 miljard verliezen, dan is de rekening snel gemaakt. Het Vlaamse aandeel in de totale Belgische export klokte af op bijna 82%.

Doorheen 2019 had het er al naar uitgezien dat de Vlaamse jaaruitvoer de recordwaarde van 2018 niet scherper zou stellen of zelfs evenaren. Het was immers sinds de crisis van 2009 geleden, dat de Vlaamse uit- en invoer zo lang na een — zes volle maanden — ononderbroken achteruitgingen.

Ondanks een lichte exportdaling (-1,24%; vooral bij chemie) bleven chemie en farma met afstand aan kop van de rangschikking van de Vlaamse sectorale exportportefeuille. Op twee bleef de automobielsector, die 6,7% meer export bij mocht schrijven in 2019, net als de machinebouw, waarvan de uitvoer 3,6% vooruitging.
De uitvoerwaarde van minerale brandstoffen – nog altijd onze vierde exportpost — kende in 2019 dan weer een sterke terugval (-9,6%), mede een gevolg van prijsdalingen van energiegrondstoffen in 2019 (-17,3% op jaarbasis over alle energievormen heen, volgens het IMF).

Wanneer in 2019 de Vlaamse uitvoer 1,29% terugliep, dan ging het daarbij wel degelijk om uitvoer volgens de voortaan alom gangbare communautaire definitie (CC) van uitvoer. Daarin zit ook de heruitvoer/quasi-doorvoer vervat. Enkel deze gegevens zijn internationaal vergelijkbaar.

Interpreteren we “export” volgens de nationale definitie (NC) — die uit de cijfers de waarde wegfiltert van de heruitvoer via Vlaanderen door niet-residente bedrijven – dan leverde die voor 2019 nog een krappe exportwinst op (+0,65%). Bij de invoer bleef het jaarverloop dan weer negatief (-2,25%).
Europees gezien, hinkt Vlaanderen — met 1,29% daling van zijn jaaruitvoer — nogal achterop in de tabellen. Pas verschenen Eurostatcijfers zagen de totale EU28-export in 2019 gemiddeld nog 2,28% toenemen. Met Duitsland (+0,7%) was het verschil nog het kleinst, maar de Franse (+3,3%) en ook de Nederlandse uitvoer (+2,9%) lieten in 2019 positieve jaarcijfers optekenen, net als de Britten, die ook een lichte exportwinst boekten (+1,7%) in 2019, het jaar waarin ze zich nog eenmaal vijfde exporteur van de EU konden noemen.

Doordat Vlaamse jaarinvoer in 2019 iets feller terugliep (-2,34%) dan de uitvoer (-1,29%) helde de handelsbalans met 12,4 miljard euro over in ons voordeel, 1/3 meer dan het surplus in 2018.
Vlaanderen noteerde als enige Belgische regio een negatief exportcijfer in 2019, waardoor meteen ook het Vlaamse aandeel in de Belgische totaaluitvoer wat afschilferde tot 81,8% van de totale Belgi­sche jaaruitvoer. De inbreng van Wallonië (export +7%) in de nationale uitvoer beliep 15,5% terwijl Brussel (export +11,7%) instond voor de resterende 2,7%.

Tot slot maken we er u nog attent op dat dit rapport het verloop van de Vlaamse buitenlandse handel onder de loep neemt in 2019, dus nog vóór de CoVid-19-dreiging haar onvermijdelijke impact op de wereldeconomie heeft laten voelen.