De Organisatie voor Europese Samenwerking en Ontwikkeling (‘OESO’, of OECD in het Engels) publiceerde op 20/01/2022 een Economische Survey voor Zwitserland, iets wat OESO om het anderhalve jaar doet. De OESO maakt niet alleen een overzichtsplaatje van de Zwitserse economie (met enkele economische kerncijfers), maar licht ook kort het economische beleid door, waarbij de OESO zich steeds veroorlooft om enkele aanbevelingen te doen. 

Zwitserse economie: macro-economische kerncijfers voor 2021-2023
(Bron: OECD Economic Survey for Switzerland 2022/01)

Het Zwitserse bbp kromp in 2020 met 2,5% maar de Zwitserse economie had zich tegen midden 2021 hersteld tot een precoronacrisis niveau. Voor afgelopen 2021 verwachtte OESO dat het bbp zou groeien met 3,5%. De OESO behoort zo tot het meer optimistische kamp, want meer voorzichtige vooruitzichten gingen uit van een bbp-groei van 3% voor 2021. De Zwitserse overheid slaagde erin om de impact van de coronacrisis op de werkeloosheid te beperken via maatregelen als Kurzarbeit (equivalent van technische werkloosheid). OESO verwacht dat de werkloosheid verder zal dalen in 2022 en 2023 tot resp. 4,8% en 4,6%. Een punt waar de Zwitserse economie duidelijk verschilt met die van de EU is de erg lage inflatie: 0,6% in 2021 en rond 1% in 2022 en 2023. Dat heeft alles te maken met de sterke Zwitserse frank waardoor ingevoerde producten nauwelijks impact hebben op het algemene prijsniveau, maar ook met het monetaire beleid gevoerd door SNB (de centrale bank) en met de lage overheidsschuld (de bruto overheidsschuld bedroeg slechts 44% van bbp in 2020). Ter herinnering: begin 2015 werd de Zwitserse Frank beduidend sterker (de zo-genaamde 'Frankenshock') toen de centrale bank haar beleid om een duurdere Zwitserse Frank te voorkomen (met koers CHF/Euro ad 1,20 sinds 2011) opgaf. Iedereen verwacht dat de Zwitserse Frank op termijn zal evolueren naar een pariteit met de Euro (d.w.z. naar een koers CHF/Euro = 1).

Zwitserse economie: goede punten voor het gevoerde relancebeleid tijdens de coronacrisis

De OESO geeft Zwitserland goede punten voor het relancebeleid dat het land voerde gedurende de coronacrisis, die nog steeds aanhoudt. De Zwitserse economie bracht de huidige coronacrisis door zonder al te grote kleerscheuren, dankzij o.a. de volgende factoren:

• minder afhankelijk van corona-gevoelige sectoren zoals toerisme of de vrijetijdsindustrie,
• sterke bedrijven die de competitie met de buitenwereld aankunnen.

Dat alles neemt niet weg dat enkel sectoren, waaronder de horeca, zeer hard werden getroffen. De OESO veroorlooft zich, tot slot, om ook enkele aanbevelingen op middellange termijn te maken, tenminste als Zwitserland zijn hoge welvaartspeil wil behouden:

1. de binnenmarkt minder afschermen voor buitenlandse competitie in sommige sectoren; de OESO kijkt met bezorgdheid naar het afspringen, per einde mei 2021, van een framework agreement tussen Zwitserland en EU;
2. zorgen voor meer competitie in de binnenmarkt door het elimineren van interne belemmeringen (bv. tussen kantons);
3. iets doen aan de arbeidsproductiviteit die de voorbije drie decennia daalde;
4. opdrijven van klimaatinspanningen zodat de targets van zero CO2-emissies tegen 2050 worden gehaald, inclusief meer inzetten op hernieuwbare energiebronnen;
5. hervorming van het pensioensysteem zowel qua financiering (uitbouw 2de zuil) als qua leeftijd (nog steeds 65 jaar voor mannen);
6. wegewerken van genderongelijkheid zowel naar lonen als naar pensioenen toe.

Meer weten:

• www.seco.admin.ch - het Zwitserse Staatssecretariaat voor Economie met zeer brede en zeer actuele informatie over allerhande onderwerpen rond economische ontwikkeling.
• www.economiesuisse.ch - het Verbond van Zwitserse Ondernemingen. Deze website belicht thema’s zoals algemene economische politiek, internationale economische betrekkingen, fiscaliteit en financiën.
• https://www.oecd.org/economy/switzerland-economic-snapshot/ - OECD rapport dd. januari 2022, met de economische vooruitzichten voor Zwitserland.