In 2017 behoorde de Tsjechische economie tot de sterkste groeiers binnen de EU (+5%). Vanaf 2018 zien we een geleidelijke vertraging van de groei tot 2,5% à 3% per jaar. In 2018 werd de groei in belangrijke mate geschraagd door de consumentenuitgaven en de overheidsinvesteringen. Handel, bouw en transport waren sterk presterende componenten van de economie. In 2019 bleef de groei beperkt tot 2,5%. De groei werd aangedreven door de in goeden doen verkerende export en de particuliere bestedingen. Sterkhouders waren de verwerkende industrie, de bouw en de dienstensector. 

De Tsjechische economie kreeg in 2020 een oplawaai door de impact van de coronapandemie waardoor ze met 6,5% zou krimpen. Deze scherpe daling van het bbp is te wijten aan lagere bedrijfsinvesteringen, de zwakkere buitenlandse handel, maar ook aan lagere bestedingen van de huishoudens. De groeivooruitzichten voor 2021 worden daarbovenop gehypothekeerd door de volgende besmettingsgolven. 

De Tsjechische economie groeide in 2021 uiteindelijk met 3,3%. De binnenlandse vraag droeg opnieuw positief bij aan de groei maar er werd meer in- dan uitgevoerd wat de groei dan weer wat afremde. 

In 2022 werd de economische ontwikkeling fundamenteel beïnvloed door de oorlog in Oekraïne en een verandering in de setting van de internationale handelsbetrekkingen.

De Tsjechische economie zou in 2022, dankzij een goede eerste jaarhelft, nog met 2,7% groeien maar de laatste 2 kwartalen laten een negatieve groei zien waardoor het land officieel in recessie gaat. 

Het bbp daalde voornamelijk als gevolg van de verminderde consumptie van de huishoudens. Deze daalt al vier kwartalen op rij wat tot uiting komt in de zwakkere prestaties van sectoren die gelinkt kunnen worden aan de binnenlandse vraag (horeca en toerisme, handel, transport en bouw).  De extreem hoge inflatie en de aanhoudende energiecrisis hebben eveneens een negatieve invloed op het economische leven. Daarentegen tonen de industrie en de export bescheiden tekenen van herstel maar de naderende winter en het vooruitzicht van hogere energieprijzen in deze periode kunnen dit herstel fnuiken. 

De recessie zal natuurlijk een impact hebben op de economische prestaties in 2023. Analisten van Komerční Banka (KB) gaan ervan uit dat de economische groei beperkt zal blijven tot 0,5%. Ze zien de daling van de vraag naar zowel consumenten- als industriële goederen als de belangrijkste oorzaak van de huidige negatieve evolutie en verwachten pas vanaf het tweede semester 2023 een stabilisering van de toestand. De analisten wijzen er wel op dat indien er problemen zouden komen met gasleveringen de huidige oppervlakkige recessie waarschijnlijk verder zal verdiepen. 

Ondanks de recessie blijft de situatie op de arbeidsmarkt gespannen. De werkloosheid blijft voorlopig laag en volgens de bank zal de verwachte oppervlakkige recessie slechts een lichte verslechtering teweegbrengen. De combinatie van een hoge werkgelegenheid en een inflatoir klimaat zal tot uiting komen in de loonontwikkelingen. Volgens de schatting zal de gemiddelde loongroei dit jaar 7% bedragen en volgend jaar versnellen tot 12,2%.

De snelle groei van de consumentenprijzen zal echter langzamer afnemen. De verwachte inflatie zal volgens KB dit jaar op 15,1% uitkomen en in 2023 afnemen tot 12% om in 2024 verder af te zwakken tot 2%. 

De Tsjechische Nationale Bank zal de rente waarschijnlijk tot midden 2023 op het huidige niveau houden, waarna ze geleidelijk kan beginnen te verlagen.

Dit jaar zou het begrotingstekort CZK 375 miljard kunnen bereiken wat het op één na slechtste resultaat in de geschiedenis zou zijn. Enkel in het pandemiejaar 2021 werd een slechter cijfer opgetekend. 

De Tsjechische kroon zal onder druk blijven. Hoewel de kroon de enige munt in de Midden-Europese regio is die tegen verliezen bestand is wordt de hij aanzienlijk ondersteund met tussenkomsten van de Centrale Bank.

Bron: CSO, CNB, Ministry of Labour and Social Affairs, Macrobond, Economic and Strategic Research, Komerční banka

Meer weten:

• Czech Statistical Office met officiële statistieken.
• Tsjechische Nationale Bank
• Tsjechische investeringsdienst van het ministerie van Handel en Industrie