U bent hier

Kansrijke sectoren

Deze landenpagina werd met de grootste zorg samengesteld maar houdt nog niet overal rekening met de meest recente gevolgen van de coronacrisis.

Constructie en infrastructuur 

De bouwsector, waarin momenteel ongeveer 1 miljoen mensen werken en die verantwoordelijk is voor 10% van het bbp, is één van de sectoren die de pandemie in Polen het beste heeft doorstaan. De vooruitzichten zijn sinds begin 2023 iets minder positief, vooral omdat de investeerders worden afgeschrikt door de nabijheid van de oorlog in Oekraïne, maar de opportuniteiten blijven aanwezig. Polen heeft een van sterkst groeiende vastgoedmarkten in Centraal- en Oost-Europa.

In de bouwsector hebben we al 10 jaar te maken met een stijging van de prijzen voor de uitvoering van grote commerciële vastgoedinvesteringen. Tijdens het laatste decennium zijn de prijzen met ongeveer 20% gestegen. Het lijkt er echter op dat de stijging van de materiaalprijzen weinig invloed heeft op de aankoopbeslissingen. De gegevens van Forbis Group geven bovendien aan dat er voldoende bouwmaterialen beschikbaar zijn. Het gebrek aan mankracht in deze sector zou wel een rol kunnen spelen, aangezien er veel gebruik werd gemaakt van arbeiders uit Oekraïne of Wit-Rusland en een groot aantal Oekraïense mannen nu teruggekeerd zijn om de wapens op te nemen in eigen land. 

Een belangrijk element van het stimuleren van economische groei in de volgende jaren zijn overheidsinvesteringen, gefinancierd via het EU-instrument voor Wederopbouw en de Vergroting van de Veerkracht (57 miljard euro aan subsidies en leningen zijn beschikbaar voor Polen) en onder het EU-cohesiebeleid voor 2021-2027 waarin Polen kan rekenen op meer dan 72 miljard euro aan subsidies. Tegelijkertijd zullen tegen eind 2023 investeringen uit de begroting voor 2014-2020 worden uitgevoerd. De combinatie van verschillende belangrijke financieringsbronnen betekent dat de dynamiek van de bouwmarkt in de volgende jaren zou kunnen stabiliseren.

De Solidarity Transport Hub (STH), ook bekend als Centralny Port Komunikacyjny (CPK), is een groot infrastructuurproject dat gepland staat voor Polen. Het project omvat de bouw van een nieuwe luchthaven en vervoersknooppunt tussen Warschau en Łódź, dat naar verwachting een belangrijk vervoersknooppunt voor Midden- en Oost-Europa zal worden. Volgens de laatste beschikbare informatie is de start van de bouw van de STH gepland in 2023 en zal de eerste fase van het project naar verwachting in 2027 voltooid zijn. Deze fase omvat de bouw van een nieuwe luchthaventerminal, een treinstation en weg- en infrastructuurwerken. De volledige voltooiing van de STH zal naar verwachting enkele jaren in beslag nemen, waarbij de laatste fase van het project naar verwachting in 2035 zal worden afgerond. Na voltooiing zal de STH naar verwachting een belangrijk transportknooppunt geworden zijn, dat Polen verbindt met de rest van Europa en nieuwe kansen biedt voor economische ontwikkeling en groei. Ondanks het feit dat de eerste aanbestedingen enkel in het Pools waren, met een zeer strakke deadline en er op dit moment weinig activiteit is, zal dit project - indien het door blijft gaan - verschillende mogelijkheden voor de sector met zich mee brengen op het vlak van toelevering van goederen en specifieke expertise. 

Zo zullen er tegen 2032 1789 km spoorwegen en 400 km expreswegen bijgebouwd worden, zodat de bereikbaarheid van alle delen van Polen zal verbeteren. Maar ook voor het normale onderhoud en vernieuwing van onder andere het rollend materieel werd geld uitgetrokken. Het budget voor de spoorwegvernieuwing in de volgende jaren bedraagt rond de 16 miljard euro. 

Meer weten over de bouw- en infrastructuursector?

E-commerce & smart logistics

Polen telt meer dan 38 miljoen inwoners, waarvan geschat wordt dat er 23 tot 25 miljoen online kopen.

60% van de mensen koopt minstens één keer om de 2 à 3 weken producten online en minstens één keer per maand een dienst. 8% van de detailhandel verloopt online, dit is nog steeds minder dan in West-Europa, maar dankzij een snelle groei neemt het aandeel met rasse schreden toe. Bovendien was er een uitzonderlijke groei van 16% tijdens de pandemie waardoor Polen als 13de gerangschikt staat bij de snelst groeiende e-commercelanden in de wereld. Volgens gegevens van de Poolse E-commerce Kamer en Gemius bereikte de waarde van de e-commercemarkt in Polen in 2020 80 miljard PLN (ongeveer 17 miljard euro), wat een groei vertegenwoordigt van 25% in vergelijking met het voorgaande jaar. Volgens een rapport van Deloitte is het aantal online shoppers in Polen tussen 2019 en 2020 met 1,7 miljoen toegenomen, met de pandemie als katalysator voor deze groei. De groei van e-commerce in Polen wordt ook gedreven door de toenemende beschikbaarheid van digitale betaalmethoden, zoals online overschrijvingen, mobiele betalingen en e-wallets. Bovendien heeft de opkomst van mobile commerce, of m-commerce, het voor consumenten gemakkelijker gemaakt om online te winkelen met hun smartphones of tablets. Over het geheel genomen wordt verwacht dat de groei van e-commerce in Polen de komende jaren zal aanhouden, gedreven door een toenemende consumentenvraag, uitbreiding van digitale betalingsmogelijkheden en de voortdurende verschuiving naar mobiel winkelen.

Cosmetica en parfum, kleren en huisinrichting worden het meeste online gekocht. De doorslaggevende factor is – zoals voor veel zaken in Polen – de laagste prijs. Polen betalen het liefst met de lokale betaalmethode BLIK (30%), gevolgd door een online bankoverschrijving (27%) en op de derde plaats staat de kredietkaart (21%). Ze geven gemiddeld 456 euro per persoon/jaar uit (in België is dit 571 euro). 

Tegenwoordig besteden e-commerceklanten minder aandacht aan verzendkosten en meer aan snelheid. Het effect hiervan is een grotere vraag naar 'last mile'-projecten in de stadscentra, zoals deze van InPost, een bedrijf dat instaat voor de levering van pakketjes aan hun eigen netwerk van self service lockers. Het bedrijf dook in 2021 zelfs op in de top 200 bedrijven van Polen. De oprichter van InPost, Rafał Brzoska, is in januari door Forbes opgenomen op de lijst van de rijkste Polen. Met meer dan 30.000 inzamelpunten zullen zij diensten kunnen aanbieden die tot dusver onbereikbaar leken.

Als meest populaire winkel staat allegro.pl met stip op nummer één met 40% van het marktaandeel. Begin 2021 introduceerde Amazon een eigen website op de Poolse markt. Er wordt verwacht dat amazon.pl veel concurrentie zal ondervinden van de marktleider Allegro, die in 2020 bij zijn introductie op de beurs in Warschau ongeveer 2 miljard euro ophaalde, de grootste IPO in de Poolse geschiedenis.

Tot voor kort bepaalden factoren als locatie, wegeninfrastructuur en beschikbaarheid van internationale verbindingen waar de investeringen in opslagplaatsen zouden plaatsvinden. Met de vergrijzende bevolking in West-Europa zijn investeerders, vooral in e-commerce en productie, echter op zoek naar plaatsen met voldoende arbeidskrachten en een zo groot mogelijke talent pool, om trends als automatisering en het bouwen van ecologische faciliteiten in de komende jaren te ondersteunen.

Online winkels hebben gemiddeld drie keer meer opslagruimte nodig dan traditionele winkelketens. Nu de Poolse e-commerce markt jaarlijks met 20% groeit, zal de groei in magazijnruimte waarschijnlijk op hetzelfde ritme toenemen. Volgens BNP Paribas is de voorraad moderne opslagruimte de vorige jaren met ongeveer 40% gestegen. 

Volgens AXI Immo was er begin 2020 meer dan 18 miljoen m² magazijnruimte in Polen beschikbaar, het drievoud van wat het 10 jaar geleden was. De vraag is gedurende deze periode met meer dan vijf keer toegenomen. Dit zou ondertussen toegenomen zijn tot ongeveer 20 miljoen m². In lijn met de groei van e-commerce, nam ook de vraag naar ‘last mile magazijnen’ toe.

De dominante positie van Polen in het wegvervoer in de EU is het resultaat van een groeiende handelsomzet, de liberalisering van de toegang tot de EU-markt voor vervoersdiensten en een sterk prijsconcurrentievermogen van Poolse bedrijven.  Polen verbindt West- en Oost-Europa en speelt een belangrijke rol in het intra-Europese vrachtvervoer. Polen heeft ook vier belangrijke goederenhavens aan de Oostzee, met name in Gdansk, Gdynia, Swinoujscie en Szczecin. Volgens gegevens van Eurostat hebben Poolse bedrijven in 2018 bijna 270 miljoen ton vracht vervoerd, goed voor 23% van het volume van het wegvervoer in de EU.

Gaming sector

Gezien de opmerkelijke groei die de gaming industrie heeft doorgemaakt in de laatste jaren, willen we deze hier even apart vermelden. Jaarlijks namen de inkomsten met 30% toe en in 2020 bereikte dit meer dan een half miljard euro. Aangezien 96% van de inkomsten uit het buitenland komt, is dit uitgegroeid tot een belangrijke sector van de Poolse economie. Er zijn meer dan 440 game-ontwikkelingsstudio's in Polen, die jaarlijks meer dan 500 nieuwe games ontwikkelen en 10.000 mensen aanwerven. De grootste is ongetwijfeld CD Projekt, dat in 2021 een omzet had van bijna 190 miljoen euro of bijna 1/3de van de Poolse gaming sector. 

Bronnen:

Meer:

Top Logistics Companies in Poland - https://clutch.co/pl/logistics/supply-chain-management

Hernieuwbare energie

Op 2 februari 2021 keurde de Poolse overheid de New Polish Energy Policy 2040 (PEP 2040) goed. Om het in overeenstemming te brengen met het EU-beleid werd het document meermaals herwerkt. Polen is het enige EU-land dat zich nog niet verbonden heeft tot klimaatneutraliteit in 2050. Maar aangezien Polen nog steeds een grote afhankelijkheid heeft van steenkool, zal dit nieuwe plan toch voor de nodige opportuniteiten in deze sector zorgen. 

  • De eerste pijler van het project, namelijk rechtvaardige transitie, gaat ervan uit dat de komende 10 jaar PLN 60 miljard (15 miljard euro) uit EU-fondsen zal toegewezen worden aan regio's waar de economie afhankelijk is van de winning van fossiele brandstoffen.
  • De tweede pijler van het PEP is om binnen 20 jaar in te zetten op het bestaande, emissievrije energiesysteem. Tegen 2040 zal, voor een bedrag van ongeveer PLN 130 miljard (32 miljard euro), ongeveer 8-11 GW aan offshore windcapaciteit worden gebouwd, en - met een besteding van PLN 150 miljard (35 miljard euro) - een aantal nucleaire eenheden.
  • De derde pijler van het energiebeleid betreft het verbeteren van de luchtkwaliteit. Het ontwerp voorziet het uitdoven van steenkool als verwarmingsbron bij particuliere verwarming. Een apart onderdeel van het beleid is het verspreiden van emissievrije alternatieven in nieuwe woningen onder de slogan "Huis met klimaat". Met betrekking tot het transport zal verder ingezet worden op elektrische alternatieven.

Sinds de oorlog in Oekraïne in 2022 uitbrak zijn energieonafhankelijkheid en energieveiligheid belangrijker geworden, dit heeft hernieuwbare energie een bijkomende boost gegeven. Projecten waarbij het mogelijk is om bedrijven te helpen om energie te besparen of eigen energie op te wekken, zouden hierbij ingang kunnen vinden. 

De ontwikkeling van het hernieuwbare energiearsenaal kan gehinderd worden indien de nieuwe wet op onshore wind van kracht zal worden. Er werd door het lager huis van het parlement beslist dat de minimale afstand tussen windmolens en bebouwing naar 700 meter gaat, waardoor de geplande investeringen op basis van de eerder aangekondigde 500-meterlimiet dus herzien moeten worden en waardoor er minder windmolens zouden kunnen komen dan gepland. Uit een analyse van de Poolse Vereniging van Windenergie (PSEW), blijkt dat de verhoging van de limiet naar 700 meter een capaciteitsreductie van 60 tot 70% betekent. Met de limiet op 500 meter zou een bijkomende capaciteit van 10 GW gecreëerd worden, terwijl dat slechts 3-4 GW is bij een limiet op 700 meter. Op dit moment is de totale capaciteit van de onshore windenergie in Polen 9 GW. De wet gaat in voege zodra de president die ondertekent. Wat hij normaal zal doen, al kan hij nog een veto stellen (wat zou betekenen dat de wet van 2016 voorlopig van kracht blijft). 

Volgens gegevens van het International Renewable Energy Agency (IRENA) bedroeg de totale capaciteit aan hernieuwbare energie in Polen vanaf 2021 13,9 GW, wat neerkomt op ongeveer 16% van de totale geïnstalleerde stroomcapaciteit van het land. Windenergie levert de grootste bijdrage aan de hernieuwbare energiecapaciteit van Polen, goed voor ongeveer 8,5 GW of 61% van het totaal. Zonne-energie levert de op een na grootste bijdrage, met een vermogen van ongeveer 3 GW of 22% van het totaal. Andere bronnen van hernieuwbare energie in Polen zijn waterkracht, biomassa en biogas.

Offshore windprojecten in de Baltische zee zijn ook van start gegaan en zullen op korte termijn hopelijk voor 10 GW zorgen. 

Polen heeft zich tot doel gesteld om tegen 2030 een aandeel van 21% hernieuwbare energie in zijn bruto-eindverbruik van energie te bereiken, in overeenstemming met de richtlijn hernieuwbare energie van de Europese Unie.

Waterstof als grondstof wordt in Polen al lange tijd gebruikt in de industriële processen. Dit wordt bevestigd door het feit dat Polen momenteel op de 3e plaats staat onder de Europese waterstofproducenten, net achter Duitsland en Nederland. De productie in Polen bedraagt ongeveer 1,3 miljoen ton. Het moet echter worden benadrukt dat alle binnenlandse productie grotendeels afkomstig is van fossiele brandstoffen, het wordt op grote schaal geproduceerd in grote industriële installaties waar waterstof wordt gebruikt in het productieproces.
De "Poolse waterstofstrategie tot 2030 met uitzicht tot 2040" maakt deel uit van de wereldwijde, Europese en nationale activiteiten gericht op het opbouwen van een koolstofarme economie, en zal een sleutelrol spelen in de Poolse energietransformatie. De strategie is officieel goedgekeurd door de Poolse regering op 2 november 2021 en werd op 7 december 2021 gepubliceerd.

Het specificeert 3 belangrijke gebieden: industrie, energieproductie en transport. Polen is van plan om tegen 2030 2 GW aan installatiecapaciteit voor de waterstofproductie en zijn derivaten uit koolstofarme bronnen, processen en technologieën te bereiken. Hieronder met name elektrolyse installaties, evenals 800-1000 bussen op waterstof en minstens 32 tankstations en 5 waterstofvalleien.

De strategie definieert 6 fundamentele doelen die moeten worden bereikt met betrekking tot de ontwikkeling van de nationale competenties en technologieën voor het opbouwen van een emissiearme waterstofeconomie. 

1. Implementatie van waterstoftechnologieën in de energie- en verwarmingssector

2. Het gebruik van waterstof als een alternatieve brandstof in de transportsector

3. Steun voor het verlaten van steenkool als brandstof voor de industrie

4. Productie van waterstof in nieuwe installaties (lage emissie)

5. Veilige en efficiënte transport, distributie en opslag

6. Creatie van een stabiel reglementair kader

Meer weten?

Elektromobiliteit

Volgens gegevens van het European Alternative Fuels Observatory waren er vanaf 2021 ongeveer 35.000 elektrische auto's geregistreerd in Polen, wat neerkomt op slechts 0,4% van het totale wagenpark van het land. Ongeveer 27.000 zijn volledig elektrische voertuigen (BEV's), terwijl de overige 8.000 plug-in hybride elektrische voertuigen (PHEV's) zijn. Dit suggereert dat de markt voor volledig elektrische auto's sneller groeit dan die van PHEV's in Polen. Eind 2022 waren er 5016 openbaar beschikbare oplaadpunten voor elektrische auto's in Polen. Dat is 33% meer dan het jaar daarvoor. Tegen 2025 zijn er meer dan 41.000 publiek toegankelijke oplaadpunten gepland in Polen - meer dan acht keer het huidige aantal.

Meer weten?

Industry 4.0

De Poolse economie loopt achter op andere Europese landen wat betreft de implementatie van Industrie 4.0. De Poolse regering is zich steeds meer bewust geworden van het fundamentele belang van modernisering van haar industrie om haar economische duurzaamheid te waarborgen. De investeringen in Industrie 4.0 in Polen zijn de afgelopen jaren dan ook toegenomen. Volgens een rapport van PwC bereikten ze in 2019 ongeveer 2 miljard PLN (bijna 500 miljoen euro) en ze zullen de komende jaren naar verwachting blijven groeien.

De Poolse regering biedt verschillende stimulansen om geavanceerde productie en industriële transformatie te ondersteunen door middel van fiscale stimulansen en een robuust subsidiesysteem ter ondersteuning van onderzoek en innovatie in de productie. Subsidies worden verstrekt ter ondersteuning van industrieel onderzoek en experimentele productiemiddelen die waarschijnlijk in de productie zullen worden geïmplementeerd. Deze projecten hebben een budget van bijna 150 miljoen euro en staan onder toezicht van het National Center for Research and Development (NCBR) en het Polish Agency for Enterprise Development (PARP).

In 2019 werd het Future Industry Platform of Industrie van de Toekomst Platform opgericht om de competenties en het concurrentievermogen van ondernemingen die in Polen actief zijn te versterken door hun transformatie naar Industrie 4.0 te ondersteunen. Zij steunen digitale transformatieprocessen, implementatie van digitale producten en diensten, het introduceren van businessmodellen gebaseerd op de nieuwste oplossingen op het gebied van b.v. intelligente data-analyse, automatisering en communicatie van machines en mensen met machines, procesvirtualisatie en cybersecurity.

Polen heeft een sterke industriële basis, met sectoren zoals automotive, machinebouw, chemie, voedselverwerking en elektronica. Er werden ook financiële incentives opgezet, zoals bijvoorbeeld van 2022 tot 2026 de aftrek tot 50% voor investeringen in robotisatie voor alle bedrijven in Polen, ongeacht hun grootte. 

Sinds de oorlog in Oekraïne is er bovendien een bijkomende vraag naar energieonafhankelijkheid en dit geldt ook voor productieprocessen, een aantal van deze oplossingen kunnen in de hernieuwbare energie gevonden worden, maar ook Industry 4.0 kan hier bijdragen door bijvoorbeeld oplossingen aan te reiken waar energie bespaart of hergebruikt kan worden in het productieproces. Daarnaast is de veiligheid van de productie ook voor sommige bedrijven een hot topic geworden. Indien uw product of dienst de cybersecurity van het proces kan vergroten, kan dit een belangrijk verkoopsargument zijn, zeker aangezien dit soms aanzien wordt als een reden bij het oude productieproces te blijven. 

Meer informatie?

Farmaceutica en gezondheidsdzorg (incl. ouderenzorg)

Met 38 miljoen inwoners is Polen één van de belangrijkste Centraal- en Oost-Europese markten inzake gezondheidszorg. In 2020 ging 6,8% van het bbp naar gezondheid: 69% van die uitgaven kwam van de overheid en de overige 31% (PLN 34,5 miljard) werden privaat gefinancierd. Door de veroudering van de bevolking, de toenemende vraag naar kwalitatieve dienstverlening en een bloeiende private sector, zouden de uitgaven verder stijgen naar 8,1-8,2% van het bbp tegen 2030. 

Polen telt bijna 800 ziekenhuizen en 234.417 ziekenhuisbedden. Volgens Eurostat heeft Polen in 2023 435 ziekenhuisbedden per 100.000 inwoners, ten opzichte van 500 voor België. Verwacht wordt dat er een belangrijke vraag zal zijn naar producten en technologie die te maken hebben met o.a. chirurgie, orthopedie, oogheelkunde, oncologie en nucleaire geneeskunde. De Poolse ziekenhuizen werden middels een recente wet op een nieuwe leest geschoeid, meer bepaald door de creatie van ziekenhuisnetwerken. Ongeveer 600 ziekenhuizen hebben zich voor de nieuwe organisatievorm gekwalificeerd en hebben bijgevolg recht op 90% van de voor behandeling in ziekenhuizen voorziene middelen uit het Nationaal Fonds voor Gezondheid (NFZ). De ziekenhuizen werden onderverdeeld in drie groepen: volgens diversiteit van de dienstverlening, volgens grootte en volgens territoriale reikwijdte. De financiële middelen worden niet langer volgens het aantal behandelingen per jaar toegekend, doch forfaitair. Verwacht wordt dat de private ziekenhuizen voortaan minder fondsen van de overheid zullen toebedeeld krijgen. Ook hun aantal (ca. 460) zal ingevolge de strategie van de regering om staatsziekenhuizen te bevoordelen, wellicht niet verder toenemen. De verdeling tussen private en publieke ziekenhuizen ziet er als volgt uit: 27% 'private' en 73% 'publieke' bedden. 

Het aantal artsen per 1.000 inwoners ligt in Polen ver onder het OESO-gemiddelde, nl. 2,3 tegenover 3,3. Rekening houdend met de veroudering van de bevolking en de ermee gepaard gaande toenemende noden aan medische verzorging, zal de toegang tot medische verzorging steeds moeilijker worden.

De farmaceutische markt is een van de meest strategische industrieën in Polen en maakt dan ook een belangrijk deel uit van de economie van het land. Het is een van de snelst groeiende industrieën in Polen, met aanzienlijke investeringen in onderzoek en ontwikkeling, productie en distributie.

Volgens gegevens van de Vereniging van de Innovatieve Farmaceutische Industrie in Polen bedroegen de uitgaven voor onderzoek en ontwikkeling (R&D) van de farmaceutische industrie in Polen in 2020 ongeveer 500 miljoen euro, wat neerkomt op ongeveer 5% van de totale inkomsten van de industrie. Dit is een aanzienlijke stijging ten opzichte van de 360 miljoen euro die in 2016 aan R&D werd uitgegeven, wat aangeeft dat de industrie meer investeert in onderzoeks- en ontwikkelingsactiviteiten. 

Naast de eigen productie is er ook nood aan invoer van farmaceutische producten. Geschatte cijfers op basis van gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek van Polen worden de volgende producten ingevoerd:

- Actieve farmaceutische ingrediënten (API's): in 2020 importeerde Polen voor ongeveer 1,1 miljard euro aan API's, goed voor ongeveer 40% van de totale farmaceutische invoer van het land.

- Farmaceutische eindproducten: in 2020 importeerde Polen voor ongeveer 3,8 miljard euro aan farmaceutische eindproducten, goed voor ongeveer 57% van de totale farmaceutische invoer van het land.

- Vaccins: In 2020 importeerde Polen voor ongeveer 407 miljoen euro aan vaccins, goed voor ongeveer 15% van de totale farmaceutische invoer van het land.

- Medische apparatuur: in 2020 importeerde Polen voor ongeveer 4,6 miljard euro aan medische apparatuur, goed voor ongeveer 83% van de totale invoer van medische apparatuur in het land.

- Voedingssupplementen: In 2020 importeerde Polen voor ongeveer 245 miljoen euro aan voedingssupplementen.

- Kruiden- en homeopathische middelen: het is moeilijker om betrouwbare gegevens te vinden over de waarde van in Polen geïmporteerde kruiden- en homeopathische middelen. Deze producten zijn echter te koop in Poolse apotheken en vallen onder de regulering door de Poolse Farmaceutische Wet.

Polen telt bijna 12.000 apotheken, die samen een omzet van ca. PLN 31,9 miljard (ca. 7,7 miljard euro) realiseren. Zowel de verkoop van OTC-producten als geneesmiddelen op voorschrift neemt toe. OTC-medicijnen zijn een populaire keuze voor zelfbehandeling van kleine gezondheidsproblemen in Polen. Volgens marktonderzoek uitgevoerd door PMR in 2020, werd de OTC-markt in Polen gewaardeerd op ongeveer PLN 11,5 miljard (ongeveer 2,45 miljard euro). De meest gebruikte OTC-medicijnen in Polen zijn pijnstillers, middelen tegen hoest en verkoudheid, vitamines en supplementen. Andere populaire categorieën zijn producten voor de spijsvertering, allergiemedicatie, actuele crèmes en zalven. Naar schatting wordt ongeveer 60% van de omzet gerealiseerd door ketens. De belangrijkste ketens zijn DOZ, Dr. Max, Cefarm en Ziko. De huidige regering wil de groei van de ketens een halt toeroepen en voorrang geven aan de ontwikkeling van individuele apotheken, hetgeen wettelijk werd vastgelegd in de geamendeerde wet op de apotheken, die in juni 2017 van kracht werd.

Een groot verschil onderscheidt Polen van Europa wanneer we kijken naar het aantal bedden per 1.000 inwoners voor +65 jarigen. In Polen zijn er slechts 20 bedden per 1.000 inwoners beschikbaar, terwijl het OESO-gemiddelde 50 bedraagt. Het verschil tussen de vraag en het aanbod is in Polen bijgevolg enorm. Het aantal beschikbare plaatsen bedraagt ca. 150.000, terwijl er 1,2 miljoen ouderlingen zouden zijn die zich niet zelf kunnen behelpen en aangewezen zijn op dagelijkse hulp. Het aantal 65-plussers zal in de loop van de volgende 20 jaren met ongeveer 3 miljoen toenemen, d.w.z. tot 8,5 miljoen personen. Het aantal personen dat aan chronische ziekten lijdt (dementie w.o. Alzheimer, Parkinson, suikerziekte, osteoporose), zal naar verwachting met 2 à 8% toenemen. Aangezien het gezinsmodel ook aan het veranderen is, zal een groter aantal bejaarden zonder verzorging achterblijven. Verwacht wordt dat de markt van lange termijnverzorging tegen 2020 zal groeien tot ca. PLN 8 miljard, waarvan ongeveer 60% uit publieke en 40% uit private middelen. 

Ondanks het feit dat de pensioenen voor de meeste Polen zeer laag zijn, proberen private investeerders hun geluk in de sector. Ze rekenen o.a. op de solidariteit van de jongere generatie om het verblijf in een WZC of assistentiewoning voor hun bejaarde ouders mee te financieren. Volgens gegevens van Eurostat is het aantal WZC in Polen gestegen van ongeveer 2.400 in 2010 tot ongeveer 2.800 in 2020. Ongeveer 70% zouden privaat zijn.  De meeste projecten worden gerealiseerd door bedrijven uit de medische sector, o.a.: Lux Med, Medicover (Care Experts), Enel-Med, Beta-Med, Medi-System (recent overgenomen door het Franse Orpea) en ook Origin en Angel Care zijn belangrijke spelers. Een groot aantal WZC worden in de buurt van de Poolse grens met Duitsland opgetrokken: zo hoopt men Duitse (bejaarde) klanten aan te trekken. Een nieuw segment dat wordt aangeboord (bvb. door Senior Apartments van Rafał Kunicki) is de bouw van assistentiewoningen. Bewoners blijven een zelfstandig leven lijden, en indien nodig kunnen ze een beroep doen op allerlei assistentie (geneesheer, verpleging, rehabilitatie, ...).

Het bij de Katholieke Kerk aanleunend Nationaal Comité van de Senioren heeft het programma 'Senior 2030' uitgewerkt, dat voorziet in de bouw van een net van 'Euro-Senior'-residenties waarin de modernste technieken inzake telegeneeskunde aan bod zullen komen.

De marktstudie farmaceutische sector zal binnenkort gepubliceerd worden. 

Defensie en veiligheid

Polen beschikte reeds over een leger met 170.000 soldaten en heeft nu plannen om dit uit te breiden naar 300.000 tegen 2035.

Volgens het Europees Defensie Agentschap bedroeg het totale Poolse budget in 2021 12,8 miljard euro (5,9% van de uitgaven van alle landen samen) en 2,2% van het bbp. In 2023 liep dit reeds op tot 97,4 miljard PLN of 21,9 miljard euro. 48,21% van dit budget was bestemd voor lonen, de training van militaire eenheden en 13,95% voor pensioenen. 37,2 miljard PLN of 8,37 miljard euro was voorzien voor centrale aankopen, waaronder het grootste deel (27,3 miljard PLN of 6,14 miljard euro) voor technische modernisering. Het overige deel gaat naar infrastructuur, het Nato Security Investment Program en benodigdheden. Tegen 2035 zal dit bedrag oplopen tot 3% van het bbp en dit zou naar schatting een verdubbeling van het jaarlijks budget moeten opleveren.

Afgezien van de 3% van het bbp (een onderdeel van de staatsbegroting), zouden de uitgaven ook gebeuren in het kader van het Armed Forces Support Fund, opgericht via de Act on Homeland Defence. Dat fonds vervangt het Fonds voor de modernisering van de strijdkrachten. Geschat wordt dat het instrument in kwestie 30 tot 40 miljard PLN zou kunnen opleveren aan financiering, zijnde een equivalent van zelfs 1% van het bbp. Dit zou het totaal op 4% van het bbp kunnen brengen.

De prioriteiten voor modernisering van het leger zijn:

  • luchtverdediging
  • 5de generatie multirol gevechtstoestellen
  • UAS/UAV
  • bewapeningssystemen voor aanvallen op lange afstand
  • platform op wielen of rupsbanden, helikopters en vaartuigen
  • C4/SR/CYBER

De beslissingen voor de aankopen van het leger zijn niet enkel zeer gepolitiseerd, ze vragen ook Poolse content waar mogelijk. Contacten met de aankoopdiensten van het leger zullen op een case by casebasis aan ons toegewezen worden. Indien u mogelijkheden ziet voor uw bedrijf, dan zullen wij ons uiterste best doen om u te begeleiden naar de juiste contacten en informatie.

Ondertussen is de militaire beurs die jaarlijks begin september in Kielce, ongeveer 2 à 3 uur ten zuiden van Warschau, plaats vindt zeker interessant om te bezoeken. De 31ste editie van de Military Defense Industry Expo (MSPO) is niet alleen een standaard voor Polen, maar heeft ook een internationale impact.

https://www.targikielce.pl/en/mspo

Andere marktstudies

Specifieke vraag of probleem?

Flanders Investment & Trade heeft een wereldwijd netwerk van experten dat uw bedrijf ter plaatse helpt.

Ontdek wat FIT voor u kan doen in Polen