U bent hier

Zakendoen in Oekraïne

Uw eerste stappen op de markt

Uw eerste stappen op een nieuwe markt beginnen met een grondige voorbereiding en een goed plan. Aarzel niet om hierbij een beroep te doen op Flanders Investment & Trade.

  • Op deze website vindt u heel wat informatie over internationaal ondernemen, buitenlandse markten en sectoren, die u moet helpen bij het opstellen van een exportplan en het selecteren van uw doelmarkt(en).
  • Via de provinciale kantoren van Flanders Investment & Trade en ons uitgebreide buitenlandse netwerk kan u informatie op maat opvragen. De adviseurs Internationaal Ondernemen denken graag met u mee en geven persoonlijk advies bij uw internationale plannen.
  • Door deel te nemen aan een van onze groepsacties kan u nieuwe markten gaan verkennen in het gezelschap van andere zakenlui. Zo organiseert Flanders Investment & Trade groepszakenreizen met een afsprakenprogramma op maat en tal van mogelijkheden om te netwerken. Of u kan deelnemen aan een buitenlandse beurs.
  • Aan de hand van de EXPORTmeter, een mini-audit die Flanders Investment & Trade u gratis en strikt vertrouwelijk aanbiedt, kan u nagaan hoe u uw exportstrategie kan verbeteren.
  • Als kmo kan u onder bepaalde voorwaarden een financieel duwtje in de rug krijgen voor uw prospectie-inspanningen.

Klop zeker ook aan bij andere organisaties die u kunnen helpen, zoals bedrijfsgroeperingen en gemengde kamers van koophandel. Breid uw netwerk uit en steek uw licht op bij bedrijven die in uw nieuwe doelmarkt al zakendoen.

Marktaanpak

Rechtstreeks

Alvorens te exporteren naar Oekraïne raden we Belgische bedrijven aan om het nodige onderzoek te doen. Oekraïne is een veelbelovende bestemming voor heel wat Belgische producten. Op dit ogenblik wordt het land echter geconfronteerd met verschillende uitdagingen en problemen, zoals:

  • een bureaucratische bedrijfsregistratie, verlening van productvergunningen en certificeringssystemen,
  • een onvoorspelbare toepassing van de rechtsnormen,
  • een onderontwikkelde handelswetgeving,
  • onvoorspelbare overheidsmaatregelen,
  • een tekort aan lokale financiering,
  • de taalbarrière.

Voorafgaand onderzoek zal helpen om de verwachtingen in te dijken en ontgoochelingen te vermijden. Volgens ons is het belangrijk om de tijd te nemen om de markt te bezoeken, handelsrelaties op te bouwen en te onderhouden en op de hoogte te blijven van lokale ontwikkelingen. Belgische bedrijven kunnen zelf rechtstreeks de Oekraïense markt benaderen, maar mogen daarbij de mogelijke risico's en uitdagingen niet uit het oog verliezen.

Via een tussenpersoon

Onze ervaring leert ons dat het beter is om te exporteren via een lokale partner/distributeur. Deze zorgt ervoor dat het Vlaamse bedrijf geïntroduceerd wordt op de markt. Als het bedrijf tevreden is, kan het dan overwegen om verder uit te breiden. Wij raden aan om te exporteren op basis van 100% vooruitbetalingen.

Het is aan te raden om een persoonlijk contact op te bouwen met de mogelijke partner/distributeur om de volgende zaken te bespreken: marketingstrategieën, financiële middelen voor reclame, vergoedingen voor het vrijmaken van schapruimte (slotting allowances), below-the-line in-store promoties (i.e. promoties die gericht zijn op directe communicatie met specifieke doelgroepen), evenementen waarop gekeurd en geproefd kan worden, enz. Leveranciers kunnen ook overwegen om deel te nemen aan vakbeurzen om hun producten beter bekend te maken.

Een bedrijf opstarten ter plaatse

De oprichting, het beheer en de vereffening van vennootschappen met rechtspersoonlijkheid in Oekraïne worden geregeld door de volgende wetten: Burgerlijk Wetboek, Wetboek van Koophandel, Wetboek van Vennootschappen (niet van toepassing op vennootschappen met beperkte of aanvullende aansprakelijkheid), Wet op Vennootschappen met beperkte en aanvullende aansprakelijkheid, Wet op naamloze vennootschappen en Wet op de registratie van rechtspersonen, particuliere ondernemers en overheidsorganisaties.

Volgens het Burgerlijk Wetboek moeten rechtspersonen die winstgevende ondernemersactiviteiten verrichten, een van de volgende rechtsvormen hebben:

  • vennootschap onder firma;
  • commanditaire vennootschap;
  • vennootschap met aanvullende aansprakelijkheid;
  • vennootschap met beperkte aansprakelijkheid;
  • naamloze vennootschap.

Vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid en naamloze vennootschappen zijn de twee rechtsvormen die het vaakst in Oekraïne voorkomen. Ze beperken allebei de aansprakelijkheid van investeerders.

Wat de keuze tussen een vennootschap met beperkte aansprakelijkheid of een naamloze vennootschap bij het oprichten van een volle dochteronderneming betreft, zijn de vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid iets populairder. De procedure om dergelijke vennootschap op te richten en de latere bedrijfsvoering zijn minder omslachtig en tijdrovend. Een vennootschap met beperkte aansprakelijkheid moet geen aandelen uitgeven. Dat maakt deze rechtsvorm flexibeler wanneer het charter kapitaal moet aangepast worden.

De Wet op de vennootschappen met beperkte en aanvullende aansprakelijkheid, die op 17 juni 2018 in werking trad, wijzigde de regels voor dergelijke vennootschappen ingrijpend. De wet creëerde nieuwe kansen om zaken te doen, gaf vennoten vrijheid bij het opstellen van governanceregels en schafte de achterhaalde dwingende voorschriften van het Wetboek van Vennootschappen voor deze rechtsvormen af.

Meer informatie vindt u op:

Digitale communicatiekanalen

De digitale communicatie in Oekraïne is meer uitgebreid geraakt als gevolg van COVID-19 en de quarantainemaatregelen. De meest populaire manieren van communicatie zijn: oproepen en videocalls/Skype/Zoom/Teams.

WhatsApp, Telegram, Viber en Facebook Messenger zijn de vier beste kanalen die in Oekraïne worden gebruikt.

Hoe vindt en screent u uw partner of klant?

Er zijn verschillende manieren om een zakenpartner te vinden in Oekraïne. De beste manier om een partner te vinden is door de aanbeveling van betrouwbare bedrijven of personen die vertrouwd zijn met de Oekraïense markt. Veel buitenlandse bedrijven die zich op de Oekraïense markt begeven, spreken eerst met andere bedrijven uit hun thuisland die praktische ervaring hebben en over betrouwbare contacten beschikken in Oekraïne.

Belgische bedrijven kunnen partners of klanten vinden in Oekraïne door:

  • contact te nemen met het lokale kantoor van Flanders Investment & Trade
  • gespecialiseerde/sectorale vakbeurzen en conferenties te bezoeken
  • deel te nemen aan handels- en economische missies, georganiseerd door Flanders Investment & Trade
  • deskresearch te doen op het internet
  • een uitdrukkelijke aanbeveling te krijgen van iemand;
  • door gebruik te maken van professionele diensten of rekruteringsagentschappen.

Belgische bedrijven die zich op de Oekraïense markt begeven moeten de toestand van de potentiële partner verifiëren (in het bijzonder wanneer ze de partner op het internet hebben gevonden). Het valt sterk aan te bevelen om na te gaan of de Oekraïense partner degelijk geregistreerd is als onderwerp van ondernemingsactiviteiten of betrokken was bij verdachte of dubieuze praktijken.

Belgische bedrijven moeten mogelijke Oekraïense partners met de nodige omzichtigheid benaderen. Terwijl de informatie over Oekraïense bedrijven beter geworden is, is er nog steeds een beduidend tekort aan achtergrondgegevens en kredietantecedenten over potentiële Oekraïense distributeurs. Dit vormt het grootste obstakel voor het vinden van betrouwbare, competente distributeurs. Om een zorgvuldig onderzoeksrapport te verkrijgen over een potentiële Oekraïense partner, worden Belgische bedrijven aangeraden contact op te nemen met een advocatenkantoor of met een internationaal erkend financieel dienstenbedrijf. Belgische bedrijven worden aangeraden om te overwegen om een juridisch adviseur in te schakelen, zowel vóór als tijdens het zakendoen in Oekraïne. De Oekraïense wet- en regelgeving zijn vaag en vatbaar voor interpretatie. Belgische bedrijven worden ingelicht over het feit dat het aangaan van een partnerschap met een Oekraïens bedrijf een uitdaging vormt waar de Belgische partner en zijn juridische adviseurs geen greep op hebben.

Meer gedetailleerde informatie over het screenen van partners is beschikbaar in de "Tips bij het zakendoen"-rubriek van dit rapport.

Hoe verlopen betalingen en hoe beperkt u de risico's?

De meest voorkomende betalingsmethode in Oekraïne is een bankoverschrijving. Om de betalingsrisico's te beperken, moeten handelstransacties worden afgewikkeld op basis van vooruitbetalingen.

In februari 2019 trad de nieuwe wet 'Op valuta en valutatransacties' in werking in Oekraïne. Die maakte de regels voor valutatransacties en grensoverschrijdende betalingen vrijer en minder strikt. In tegenstelling tot de vorige regels op valutatransacties (van 1993, met als principe dat valutatransacties enkel kunnen als de wet of de regelgever dit toestaan), gaat deze wet uit van het principe dat grensoverschrijdende betalingen, de aankoop van valuta en wisseltransacties toegestaan zijn als de nieuwe wet ze niet uitdrukkelijk verbiedt of beperkt.

Betalen in Oekraïne

U kan enkel met UAH betalen in Oekraïne. Slechts enkele transacties mogen in vreemde valuta gebeuren, zoals bank- of financiële diensten door uitgifte van Oekraïense bankbrieven, betaling van rente of terugbetaling van obligaties of buitenlandse bankbiljetten voor de aan- of verkoop van overheidseffecten uitgegeven in vreemde valuta bij investeringen in Oekraïne en de repatriëring van dividenden of andere investeringswinsten.

Betalingen in het kader van overeenkomsten

Oekraïense ondernemingen kunnen betalingen uitvoeren aan of ontvangen van buitenlandse ondernemingen (in het kader van handels- of kapitaaltransacties) in UAH of in vreemde valuta.

Toezicht op transacties in vreemde valuta

Om ‘dubieuze’ transacties te voorkomen, die niet aan de regels voldoen, toetsen Oekraïense banken alle transacties op basis van risico-indicatoren vastgelegd door de Nationale Bank van Oekraïne. Volgens de wet op valuta en valutatransacties zijn transacties in vreemde valuta voor een bedrag van UAH 150 duizend of minder (of het equivalent ervan in vreemde valuta) niet aan een dergelijk toezicht onderworpen.

Status van ondernemingen die niet in Oekraïne zijn gevestigd

Ondernemingen die niet in Oekraïne zijn gevestigd, mogen een lopende rekening openen bij een Oekraïense bank om buitenlandse investeringen in Oekraïne te doen of om andere zakelijke transacties met Oekraïense partners te doen. De wet op valuta en valutatransacties garandeert dat niet in Oekraïne gevestigde ondernemingen dezelfde rechten genieten wat transacties in vreemde valuta betreft, dan Oekraïense ondernemingen.

Meer informatie over de soepelere toezichtregels en de nog bestaande beperkingen op transacties in vreemde valuta vindt u in de Gids voor zakendoen in Oekraïne via: https://www.bakermckenzie.com/-/media/files/insight/guides/2020/conducti....

Tips bij het zakendoen

Buitenlandse bedrijven maken vaak dezelfde fout door akkoorden af te sluiten met Oekraïense partners zonder ook maar iets van hen af te weten. Enkele vragen die ze zich hadden moeten stellen zijn: Is het bedrijf op het briefhoofd werkelijk geregistreerd? Wie zijn de echte eigenaars? Wat zijn hun bezittingen? Zijn ze ooit aangeklaagd wegens niet-betaling? Met wie hebben ze connecties, als ze die al hebben? Eerlijke antwoorden op die vragen kunnen vaak voorkomen dat de Belgische bedrijven later met een catastrofe worden geconfronteerd. Er zijn drie verschillende opties voor Belgische bedrijven om die belangrijke informatie te weten te komen:

  1. Het verkrijgen van officiële informatie over de registratie bij de Overheidsdienst voor Statistiek van Oekraïne en/of de Regionale Overheidsadministraties (een 'uittreksel' uit het Eengemaakte Overheidsregister van bedrijven en organisaties in Oekraïne (Handelsregister)). Dit document bevestigt dat een bepaald bedrijf correct is geregistreerd, de naam van de oprichters, en of er ooit een procedure van faillissement tegen hen liep. Dit geeft het absolute minimum aan informatie en behandelt geen vragen zoals de echte eigenaars, hun voorgeschiedenis, financiële verantwoordelijkheid of connecties. De officiële vergoeding om een dergelijk uittreksel te verkrijgen is ongeveer 10 euro.
  2. Het verkrijgen van een officieel document van de Kamer van Koophandel. Dit is veruit de beste en meest betrouwbare methode om informatie te verkrijgen, omdat de entiteit in kwestie misschien geen lid is van die organisatie. Wanneer een bedrijf lid is, zijn enkel de basisgegevens beschikbaar. Gelieve ook rekening te houden met het feit dat bedrijven in Oekraïne niet verplicht zijn om zich te registreren bij de Kamer van Koophandel.
  3. Een achtergrondcheck laten uitvoeren door onderzoeksbureaus. Net zoals in andere ontwikkelde landen is het illegaal om informatie te verzamelen over privaatrechtelijke organen (vennootschappen en individuen). Veel vergunde private onderzoeksbureaus bieden hun klanten echter stelselmatig dergelijke diensten aan.

Hier volgen een aantal waarschuwingen en tips:

  • Vermijd niet-geregistreerde bedrijven die vaak enkel een telefoonnummer opgeven om hen te contacteren. Kies uw zakenpartners niet via onbetrouwbare advertenties in Oekraïense kranten.
  • Denk eraan dat wanneer u door een bonafide bedrijf wordt uitgenodigd, het als beleefd wordt beschouwd om een speciale helper aan u te 'verbinden' die voor u zal tolken, u de stad zal laten zien en u naar de belangrijkste bezienswaardigheden zal brengen.
  • Persoonlijk en informeel contact is een belangrijk onderdeel van het zakenleven in Oekraïne. Het is nuttig om alle relevante documenten mee te brengen naar de vergaderingen. Naamkaartjes zijn van essentieel belang. Indien mogelijk, zorg er voor dat de ene kant in het Oekraïens gedrukt is en de andere kant in het Engels.
  • Wanneer u exporteert naar Oekraïne, werk dan samen met de Oekraïense partners op basis van 100% vooruitbetalingen.

Duurzaam internationaal ondernemen

De vooruitgang op het vlak van MVO in Oekraïne wordt bepaald door:

1. Aandacht van de overheid

  • nieuw MVO-departement opgericht (Overheidsdienst voor de Ontwikkeling van Ondernemerschap);
  • forum in Oekraïne waarin 12 ministeries vertegenwoordigd zijn;
  • decreet inzake de ontwikkeling van een nationale MVO-strategie.

2. Aandacht van universiteiten en studenten

  • toename van het aantal universiteiten waar MVO is opgenomen in het curriculum;
  • nieuwe MVO-cursussen in bachelor- en masterstudies;
  • businessscholen in Oekraïne geven nu ook les over MVO-thema's.

3. Een meer strategische aanpak van MVO bij Oekraïense bedrijven

  • begrip bij de bedrijven van de noodzaak van MVO;
  • toename van het aantal bedrijven dat zichzelf profileert als maatschappelijk verantwoord;
  • toename van het aantal bedrijven waar er managersfuncties zijn voor MVO;
  • overgang van liefdadigheid naar MVO-projecten;
  • MVO-projecten worden grootschaliger en systematischer;
  • verbetering van het managementbeleid inzake MVO (systematisering en centralisering van projecten (combinatie van individuele initiatieven en verenigde projecten));
  • ontwikkeling van indicatoren en evaluatiesysteem voor de doeltreffendheid van projecten;
  • activering van bedrijfsvrijwilligersbeweging;
  • MVO-integratie in bedrijfsstrategieën;
  • stijgend aantal MVO-rapporten

4. Samenwerking tussen ngo's, zakenwereld, media

  • toenemende aandacht van de massamedia voor MVO;
  • activering van bedrijfsvrijwilligersbeweging;
  • toenemend aantal ratings en andere manieren om bepaalde bedrijven te onderscheiden.

Belangrijkste toekomstige trends in MVO-ontwikkeling in Oekraïne:

  • integratie van MVO-projecten in bedrijfsstrategieën;
  • bedrijven zijn verantwoordelijk, niet enkel voor hun eigen acties, maar ook voor de hele keten van aannemers, leveranciers en onderaannemers;
  • klemtoon op de klant in de MVO-strategie;
  • groeiend aantal communicatiestromen;
  • verspreiding van ideeën en praktijkgetuigenissen van bedrijfsvrijwilligers.

 Meer weten:

Specifieke vraag of probleem?

Flanders Investment & Trade heeft een wereldwijd netwerk van experten dat uw bedrijf ter plaatse helpt.

Ontdek wat FIT voor u kan doen in Oekraïne