U bent hier

Zakendoen in Kroatië

Back to top

Uw eerste stappen op de markt

Voor Kroatië geldt misschien nog meer dan voor andere landen dat persoonlijke relaties in de zakenwereld enorm belangrijk zijn. De keuze voor een distributeur met een goed uitgebouwd netwerk van kennissen en lokale contacten, zowel in de privésector als bij de overheid, is dan ook essentieel. ‘Ik ken wel iemand die iemand kent die werkt bij ...’ is een uitdrukking die dit fenomeen perfect samenvat. Gemaakte afspraken worden best via e-mail bevestigd. Stiptheid is de regel. Gsm-gebruik is wijdverspreid, wat flexibiliteit mogelijk maakt. Het is geen enkel probleem om uw gesprekspartner uit te nodigen voor een verder gesprek tijdens een diner of een (uitgebreide) lunch. Kroaten zijn bijzonder trots op hun land (natuur, toerisme, voetbal, tennis) en hun taal en zij zullen niet nalaten uw indrukken over hun land te vragen. Hou in de mate van het mogelijke rekening met het sterke Kroatische nationaliteitsgevoel.

Kroaten zijn over het algemeen goed bereisd en hebben een westerse mentaliteit. Taal is zelden een probleem. De meest gesproken westerse talen zijn Engels en Duits. Men heeft oor voor commerciële argumenten.

Kleding: modern/conservatief (i.e. kostuum en das), maar smart casual wordt meer en meer gedragen.

Het Kroatisch en het Servisch of Bosnisch zijn met uitzondering van de schrijfwijze (cyrillisch voor het Servisch, Latijns schrift voor het Kroatisch) nagenoeg hetzelfde, vergelijkbaar met Nederlands en Vlaams. Taalmatig onderging het Kroatisch na de onafhankelijkheid enkele opzettelijke veranderingen, zodat het onderscheid tussen Kroatisch en Servo-Kroatisch nu meer uitgesproken is. Het Servisch en Kroatisch verschillen dan weer danig van het Sloveens (vergelijkbaar met de verhouding Nederlands/Duits). Hou hier alleszins rekening mee bij het aanmaken van eventuele productdocumentatie.

Back to top

Marktaanpak

Rechtstreeks

Kroatië hoeft niet anders benaderd te worden dan een westerse markt. Monsters van waarde (reclame- en tentoonstellingsmaterieel) kunnen, met ATA-carnet, voor maximum 1 jaar vrij van invoer- en andere rechten en belastingen worden ingevoerd. Monsters zonder commerciële waarde zijn vrijgesteld van invoerrechten. Het kantoor van Brussels Invest & Export in Zagreb helpt Vlaamse bedrijven graag bij de voorbereiding van hun individuele prospectiereizen. Voor verdere inlichtingen, kan u uw provinciaal kantoor van Flanders Investment & Trade contacteren..

Via een tussenpersoon

Typisch wordt er gewerkt via kleine distributeurs (4 tot 10 werknemers) die zorgen voor de invoer en de aanpassing aan de lokale wetgeving, onder andere inzake etikettering (vermelding van invoerder en producent, productgegevens in het Kroatisch) en verkoop aan supermarkten en de detailhandel. Ook grotere conglomeraten of producenten die hun roots hebben in de Joegoslavische periode (bv. Agrokor, Konzum, Varteks, Brodokomerz, ...), bieden marktkansen en nemen naast hun eigen productie, regelmatig buitenlandse producten in hun gamma op, al dan niet onder ‘private label’.

De belangrijkste professionele beurzen en handelsbeurzen van Kroatië vinden plaats in Zagreb. In eerste instantie is dit een forum voor uw lokale distributeur, maar een eenmalige deelname kan ook geschikt zijn met het oog op het aantrekken van een goede distributeur voor de regio.

Kroatië heeft de richtlijn 86/653/EEG over zelfstandige handelsagenten nog niet omgezet naar nationale wetgeving.
Een buitenlands bedrijf kan zich in Kroatië laten vertegenwoordigen door een lokale agent. Een agent is niet in dienst van de exporteur, maar fungeert als een onafhankelijke tussenpersoon. Maak een schriftelijke overeenkomst om de afspraken vast te leggen. De beide partijen zijn vrij in het opstellen van de contracttekst. Bij het opstellen van een agentencontract raden wij u aan een jurist in te schakelen die goed op de hoogte is van het Kroatische recht.

Op de website van de Kroatische advocatenorde staat een lijst met Kroatische advocaten.
U kunt ook zoeken op vestigingsplaats en talenkennis. www.hok-cba.hr/en/about-us
Informatie over internationale modelcontracten vindt u bij de Kamer van Koophandel. Voorbeeldcontracten kunt u bestellen bij de International Chamber of Commerce (ICC).

Een bedrijf opstarten ter plaatse

U vindt informatie over het opstarten van een bedrijf ter plaatse op www.investincroatia.hr/business-in-croatia/

Hoe vindt en screent u uw partner of klant

Verschillende informatiebronnen kunnen u helpen bij het vinden van een partner of klant: bestaande databases, beurscatalogi, vakpers, contacten ter plaatse, het kantoor van Brussel Invest & Export in Zagreb, enz.

Meer weten
Hoe verlopen betalingen en hoe beperkt u de risico’s

Betalingen gebeuren zoals bij ons: factuur in euro, betaling door bankoverschrijving, voordat de goederen gestuurd worden (voorafbetaling). Hou er wel rekening mee dat de financiële positie van veel bedrijven niet altijd rooskleurig is. Dit impliceert dat voorzichtigheid geboden is met betrekking tot betalingsvoorwaarden. In de regel wordt dan ook dekking van een kredietverzekeraar gebruikt, een ‘letter of credit’, voorafbetaling of andere manieren om het betalingsrisico in te perken. Het gebruik van cheques moet daarentegen verworpen worden.

Back to top

Digitalisering en digitale communicatiekanalen

Kroatië hinkt achterop bij de digitale transformatie. Digitalisering staat bij vele bedrijven nog steeds niet bovenaan de prioriteitenlijst. Belangrijkste redenen op dit ogenblik zijn onvoldoende financiële ruimte (versterkt door de huidige COVID-19-crisis) en gebrek aan middelen om een effectieve strategie uit te werken. Maar het is ontegensprekelijk zo dat de coronapandemie de digitalisering een boost gegeven heeft. Er wordt nu veel meer via social media gecommuniceerd en software voor project- en taakbeheer vindt nu gretig ingang op de Kroatische werkvloeren.

Voor zakelijk gebruik is LinkedIn het belangrijkste communicatiekanaal. In het algemeen aangevuld met Facebook, Instagram en Twitter.

Back to top

Tips bij het zakendoen

Kroatië is in tegenstelling tot de rest van de Balkan duidelijk een rooms-katholiek land en heeft Habsburgse invloeden.

Kroaten zijn bijzonder trots op hun land (natuur, toerisme, voetbal, tennis) en hun taal en zij zullen niet nalaten uw indrukken over hun land te vragen. Hou in de mate van het mogelijke rekening met het sterke Kroatische nationaliteitsgevoel.

Kleding: modern/conservatief (i.e. kostuum en das), maar smart casual wordt meer en meer gedragen.

Taal in Kroatië
  • Veel Kroatische zakenlieden spreken Engels en Duits. Aan de Adriatische kust wordt Italiaans gesproken, vooral in Istrië.
  • Het Kroatisch is een Zuid-Slavische taal die voornamelijk gesproken wordt door inwoners van Kroatië en Kroaten in Bosnië-Herzegovina. Inwoners van Servië, Bosnië-Herzegovina, Macedonië en Slovenië kunnen de taal echter goed verstaan.
  • Visitekaartjes mogen in het Engels worden opgemaakt en bevatten de beroepsnaam en eventueel de academische titel(s).
Kroatische bedrijfscultuur

In Kroatische bedrijven is een hiërarchische bedrijfscultuur niet ongebruikelijk. De cultuur kan per regio verschillen. Beslissingen worden in het algemeen niet tijdens de eerste bijeenkomst genomen. Men tutoyeert elkaar pas wanneer men elkaar goed kent. Kroaten zijn over het algemeen goed bereisd en hebben een westerse mentaliteit. Men heeft oor naar commerciële argumenten.

Belang van relaties in Kroatië

Voor Kroatië geldt misschien nog meer dan voor andere landen dat persoonlijke relaties in de zakenwereld enorm belangrijk zijn. Zakenrelaties worden in Kroatië door meer bepaald dan alleen het zakelijk voordeel. Goede relaties zijn op de lange termijn vaak meer waard dan een ondertekend contract. De keuze voor een distributeur met een goed uitgebouwd netwerk van kennissen en lokale contacten, zowel in de privésector als bij de overheid, is dan ook essentieel. ‘Ik ken wel iemand die iemand kent die werkt bij ...’ is een uitdrukking die dit fenomeen perfect samenvat. Ook is er minder scheiding tussen werk en privé dan in België.

Afspraken

Op afspraken moet u op tijd verschijnen. Het is raadzaam een telefonisch gemaakte afspraak per e-mail te bevestigen. Ook is een lokaal contact handig als het erom gaat om de juiste mensen aan de tafel te krijgen. Het geven van kleine relatiegeschenken komt regelmatig voor en is een bevestiging van de persoonlijke relatie.

Zakenlunch

Een zakenlunch is gebruikelijk in het zakendoen in Kroatië; het is vooral een gelegenheid om elkaar te leren kennen. Zakelijke ontmoetingen vinden regelmatig plaats in een restaurant. Kroatië kent een zeer rijke buiten- en cafécultuur.

Algemene tips Kroatië
  • Voor opdrachten en aanbestedingen is het aan te bevelen samen te werken met een Kroatische partner.
  • Bedrijven hebben over het algemeen een hiërarchische structuur, waarbij de beslissingen genomen worden door de top van het bedrijf.
  • Eerste ontmoetingen zijn veelal bedoeld als kennismaking. Houdt er rekening mee dat een gesprek meestal wordt ingeleid met een lichte conversatie voordat zaken aan bod komen. Investeer in de relatie met uw zakenpartner.
Back to top

Duurzaam Internationaal Ondernemen

In Kroatië wint CSR meer en meer aan populariteit ongeacht de grootte van de bedrijven.

Onderzoek in 2014 over CSR-implementatie in Kroatië wees uit dat door de stijgende populariteit ervan meer en meer bedrijven CSR behandelen in hun jaarrapporten en ook de specifiekere duurzaamheidsrapporten komen vaker voor.

Onderstaande grafieken tonen de meest voorkomende programma's rond CSR bij Kroatische bedrijven:

Bron: hrcak.srce.hr/file/182457

Meer weten
Back to top

Specifieke vraag of probleem?

Flanders Investment & Trade heeft een wereldwijd netwerk van experten dat uw bedrijf ter plaatse helpt.

Ontdek wat FIT voor u kan doen in Kroatië

Meer weten over Kroatië?