U bent hier

Kansrijke sectoren

Deze landenpagina werd met de grootste zorg samengesteld maar houdt nog niet overal rekening met de meest recente gevolgen van de coronacrisis.

Landbouw

Landbouw is reeds heel lang de belangrijkste economische sector in Georgië en daarom ook één van de grootste begunstigden van de hervormingen sinds 2004 (landhervormingen, eigendomsrechten en belastinghervormingen).

Daarenboven heeft de landbouw enorm geprofiteerd van FTA en GSP overeenkomsten die Georgië heeft afgesloten met zijn belangrijkste handelspartners. Georgië is sinds 2000 ook lid van het WTO. 

De vruchtbare bodem en het gunstige klimaat leveren heel wat hoogwaardige landbouwproducten op zoals druiven en wijn, noten (hazelnoten, amandelen, walnoten en kastanjes), citrusvruchten, appels, perziken en abrikozen. Traditioneel werden de meeste van die producten naar Rusland uitgevoerd. In 2014 tekende Georgië echter een verregaande en alomvattende handelsovereenkomst met de EU, waardoor nieuwe Europese afzetmarkten zijn ontstaan. Georgië teelt ook steeds meer gewassen voor binnenlands gebruik, zoals groenten en mais. Hoewel Georgië zelf verse melk produceert, is het aangewezen op de invoer van melkpoeder, vleesproducten en graan.

De landbouwsector levert een belangrijke bijdrage aan het Georgische bbp. In 2016 was de sector goed voor 12,4% tegenover 8,2% in 2017. De sector is ook een belangrijk vangnet voor de plattelandsbevolking: hij biedt tewerkstelling aan 56% van de actieve bevolking. 95% van de landbouwbedrijven is klein. Ze bewerken ongeveer een hectare land en de productie is beperkt.

Omdat de uitbreiding van de landbouwsector een absolute prioriteit is voor de Georgische regering, heeft ze de overheidsuitgaven met 60% opgetrokken. Daarnaast heeft ze ook een landbouwinvesteringsfonds opgericht dat de sector steunt door kredieten aan landbouwers te verstrekken. Hierdoor kan er extra vraag ontstaan naar buitenlandse machines en input, wat kansen inhoudt voor Vlaamse bedrijven.

Voedselverwerking en -verpakking

Door zijn ligging is Georgië een ideale uitvoerder naar markten in Rusland en de EU. De aanwezigheid van hoogwaardige grondstoffen maken het ook tot een prima plek voor voedselverwerking. De sector heeft wel te lijden gehad onder de instorting van de traditionele Sovjetmarkten. Hierdoor werden staatsbedrijven tientallen jaren verwaarloosd. Wegens het ontbreken van investeringen is het materiaal verouderd en bijkomend ontbreekt het aan hedendaagse technische knowhow. Georgië voert 80% van zijn verpakte voedingsproducten in, wat een enorme negatieve impact heeft op de handelsbalans van het land. Nu de overheidsbedrijven worden geprivatiseerd, groeit de voedselverwerkende nijverheid traag maar gestaag en is er almaar meer vraag naar lokaal geproduceerde goederen. De sector biedt heel wat groeikansen. Door de ideale natuurlijke omstandigheden (bodem, klimaat en groot aanbod aan werkkrachten) kan Georgië uitgroeien tot een belangrijke uitvoerder van landbouwproducten met een ruim afzetgebied (onder andere Europa en Azië). Door een groeiend aanbod aan Georgische merkproducten (wijn, bier, zuivel, noten, worsten, fruitsappen en mineraalwater) in de plaatselijke winkels, dat ook zijn weg naar nieuwe exportmarkten vindt, groeit de sector gestaag. Dit is opmerkelijk omdat Georgië deze producten tot voor een paar jaar nog moest invoeren. Georgische wijn en sterkedrank hadden al langer een uitstekende reputatie in Rusland en GOS-landen. Dankzij betere bottel- en verpakkingstechnieken kunnen Georgische bedrijven deze producten nu ook op een bredere exportmarkt afzetten.

Voor Vlaamse uitvoerders van voedselverwerkings- en verpakkingsmachines zijn er kansen voor fruit, noten (vooral hazelnoten), groenten, citrusvruchten en vlees- en zuivelproducten. De bestaande verwerkers gebruiken nu nog oude Sovjetmachines die geen hoge productiviteit toelaten en technisch onveilig zijn. Alternatieven komen meestal uit Turkije of in de vorm van Europese tweedehandse productielijnen. Op basis van informatie van plaatselijke overheden en managers is er vooral vraag naar kleine en middelgrote bottellijnen, productiemateriaal voor wijn en fruitsappen en machines om thee te verwerken en te verpakken. Daarnaast is er ook vraag naar machines om oliehoudende zaden te persen en om olie te raffineren en naar kleinere bakkerij-installaties en machines om snoepgoed te maken. Belangrijke bepalende factoren bij het nemen van aankoopbeslissingen, zijn de prijs en de betalingsvoorwaarden. De huur of de aankoop van tweedehandsmateriaal is voor veel plaatselijke ondernemingen de enige manier om machines en apparatuur te verwerven om de productie te hervatten.

Chemische sector

De chemische sector is de op drie na grootste productiesector, goed voor USD 112 miljoen aan toegevoegde waarde en USD 269 miljoen aan productie. De drie belangrijkste producten zijn chemische basisproducten, farmaceutische producten en kleurstoffen.

De Georgische chemische nijverheid produceert een grote waaier aan producten. In het begin van de 20e eeuw werd in Kutaisi de eerste chemische fabriek voor de productie van lithopoon (witte minerale verf) opgericht. Omdat het land beschikte over een grote grondstofvoorraad en de vraag naar chemische producten er groot was, boomde de Georgische chemische sector al snel na de Tweede Wereldoorlog.

De chemische fabrieken verbruiken ter plaatse ontgonnen steenkool, gas gewonnen uit cokes, mangaan, bariet (deels ook ingevoerd), vuurvaste klei, tin, tin- en zinklegeringen, oud ijzer, diatomiet en andere minerale en organische grondstoffen. De Georgische chemische nijverheid produceert minerale meststoffen, chemische vezels en chemicaliën voor de landbouwsector, voor huishoudelijke toepassingen, farmaceutische producten, technisch rubberproducten en parfum. De belangrijkste productiecentra bevinden zich in Rustavi (een fabriek voor meststoffen op basis van stikstof, kalium enz., een synthetische-vezelfabriek en chemische-vezelfabriek,  Kutaisi (een fabriek voor lithopoon, vernis, emulsieverf, vloeibaar glas), Tbilisi (een chemische fabriek, een fabriek voor de productie van polymeren, rubber, verf en vernis, een fabriek voor synthetische producten en een farmaceutische fabriek) en Batumi (een farmaceutische fabriek). Over het hele land verspreid zijn er nog tal van verf- en vernisfabriekjes. In 2016 opende Henkel Adhesive Technologies hier zijn eerste fabriek in de buurt van de hoofdstad Tbilisi. In de fabriek worden onder de merknaam Ceresit meer dan 40 producten geproduceerd op basis van cement voor betegeling, waterdichting, vloerbedekking en externe thermische isolatie. Daarnaast zijn er verspreid in het land vele kleine producenten van verf en vernis. 

Machine en installatiebouw

Georgië is wat betreft machines en uitrusting bijna volledig afhankelijk van het buitenland. De binnenlandse productie is immers verwaarloosbaar met een jaarlijkse productiecapaciteit van ongeveer 40 miljoen USD. De afzetmogelijkheden van buitenlandse leveranciers concentreren zich op drie sectoren die de verwerkende sector in het land domineren: de voedings- en drankenindustrie, de metaalindustrie en de bouwmaterialenindustrie. Andere vragende business segmenten zijn de agrarische sector en de bouwsector. Verschillende Georgische bedrijven zijn van plan om in de nabije toekomst grote investeringsprojecten op te zetten en zijn op zoek naar geïnteresseerde buitenlandse investeerders en leveranciers van machines/uitrusting.

Op de projectlijst staan plannen zoals de bouw van een cementfabriek (bedrijf: Chocheli Group; projectwaarde: 25 miljoen USD) en een koffiebranderij (Chocheli Group; 53 miljoen USD), de uitbreiding van de steenkoolmijnen in Tkibuli (Georgian Industrial Group; 240 miljoen USD), de productie van glascontainers (Mina/Ksani Glass Container Factory) en gasbeton (Ytong Kaukasus; 11 miljoen USD) en de start van de productie van textiel en kleding in samenwerking met de Turkse Kaya groep. Het staalconcern Rustavi Steel zoekt strategische partners voor onder andere de modernisering van haar fabriek voor naadloze buizen (100 miljoen USD) en een hoogoven-complex (170 miljoen USD).

Architectuur, bouw en technische diensten

Nieuwbouw- en renovatieprojecten en de bouw van pijplijnen (Bakoe-Supsa, Bakoe-Tbilisi-Çeyhan en Shah Deniz) zorgden de voorbije jaren voor een heropleving van de bouwsector. Intussen zijn er ook plannen voor andere energie- en saneringsprojecten. Daarnaast zorgt de noodzakelijke modernisering van openbare vervoervoorzieningen en van toeristische infrastructuur in de nabije toekomst voor een blijvende vraag naar bouwdiensten en bouwmaterialen.

Er zijn heel wat hotels gebouwd of in aanbouw in Tbilisi, Batumi en Kobuleti aan de kust van de Zwarte Zee. Commerciële banken spelen met hypothecaire leningen en gezamenlijke projecten met bouwfirma's een belangrijke rol in de ontwikkeling van de vastgoedmarkt. De bouwnormen worden aangepast om het systeem van bouwvergunningen te vereenvoudigen en bouwfirma's mogen nu technische regels van OESO-landen en EU-lidstaten voor hun bouwprojecten gebruiken.  De regering heeft ook de verplichte bouwlicenties afgeschaft en heeft de aanvraagprocedure voor bouwvergunningen vereenvoudigd. Bovendien hebben de regering en de plaatselijke overheden de procedure voor de aansluiting van nieuwbouwprojecten op nutsvoorzieningen vereenvoudigd en geliberaliseerd.

Er zijn enkele goed aangeschreven bouw- en ontwikkelingsmaatschappijen in Georgië actief. U vindt een overzicht in de Georgia Business Directory: http://www.market.ge/directory/architecture.html#top .

Plaatselijke ondernemingen zijn voor bouwkundige ontwerpen en technische oplossingen meestal nog op buitenlandse specialisten aangewezen. Voor grootschalige bouwprojecten worden diensten vaak aangezocht via een internationale aanbestedingsprocedure. De Georgische regering heeft een aantal projecten opgezet om het oude stadscentrum van Tbilisi te herwaarderen om de bouwsector te stimuleren. Ze kan hiervoor rekenen op de steun van verschillende banken en ontwikkelaars. Georgië moet de meeste bouwmaterialen invoeren. Het levert zelf cement, hout en beton. Tegels, dakbedekking en architecten en binnenhuisarchitecten moet het vooral uit Europa en Turkije aantrekken.

De Georgische technische industrie produceert onder andere vliegtuigen, vrachtwagens, auto's, schepen, locomotieven, gereedschapswerktuigen, landbouwmachines, computers, televisies en metalen structuren. Tbilisi, Kutaisi, Batumi en Poti zijn de belangrijkste centra. Hierna enkele van de grotere ondernemingen: vliegtuigfabriek 'Elmavalmsheni' (locomotieven - de fabriek produceerde in 1983 een derde van alle locomotieven die in de Sovjetunie zijn gebouwd), fabrieken voor elektrotechnische apparatuur ('Electroautomat' en 'Electogamshvebi' - 20% van de personeelsleden zijn hoogopgeleide technici), een fabriek voor elektrische legeringen, 'Electroisolit', 'Micromotors', 'Elva', laboratoriumuitrusting, hydro- en meteorologische apparatuur, televisiefabrieken, een fabriek voor landbouwmachines in Tbilisi, een  autofabriek (auto-onderdelen, vrachtwagens) met filialen in Geguti, Abasha en Chokhatauri, een elektromechanische fabriek (motoren voor oliepompen, mijnbouwmachines, automatische deuren, pompen), een fabriek voor landbouwmachines in Kutaisi, scheepswerven in Poti (snelle passagiersboot 'Comet') en Batumi (pleziervaartuigen).

Voedingsnijverheid

De Georgische voedselverwerkende nijverheid produceert heel wat voedingsproducten. De sector gebruikt hiervoor vooral binnenlandse producten, waardoor die zich gemakkelijker kon herstructureren. Het klimaat en de bodem laten de teelt van een heel uiteenlopende gewassen toe. Door de centrale planaanpak onder het Sovjetbestuur werden in Georgië vooral citrusvruchten, thee en fruit geteeld. Dit was meteen ook de reden waarom Georgië 50% van zijn graan uit Oekraïne en Kazachstan en 60% van zijn zuivelproducten en meer dan een derde van zijn vlees uit andere Sovjetrepublieken moest invoeren. Van oudsher was Georgië gespecialiseerd in de teelt van druiven en de productie van wijn.

De Georgische voedselverwerkende nijverheid kan in twee grote productgroepen worden ingedeeld. De eerste groep bestaat uit producten waarbij vooral binnenlandse grondstoffen worden verwerkt die voor de uitvoer zijn bestemd. De tweede groep bestaat uit producten waarbij ingevoerde grondstoffen/producten worden verwerkt die vooral voor de thuismarkt zijn bedoeld. Bij de eerste groep producten gaat het vooral om wijn, brandewijn, alcohol, thee, conserven, etherische oliën, tabaksproducten en mineraalwater in flessen. Bij de tweede groep producten gaat het om melk en zuivelproducten, vlees en ham, vis, suiker, olie, vetten, pasta, bier en niet-alcoholische dranken. De voedingsindustrie blijft met een aandeel van 30% een heel belangrijke industriële sector. 

Georgië produceert zwarte en groene Lao-thee. De grootste producenten bevinden zich in het westen van Georgië en in Tbilisi. Het Duitse 'Martin Bauer' investeerde in een theefabriek in de buurt van Tbilisi en begon daar in 1997 te produceren.

Bij levensmiddelen in conserven gaat het meestal om fruit (moes/gestoofd fruit, sap, jam).

Georgië telt ook verschillende soorten mineraalwaters zoals Borjomi, Nabeglavi, Mitarbi, Sairme enz. Borjomi is het bekendste water en telt twee bottelarijen. Het bottelen gebeurt door 'Georgian Glass and Mineral Water Company', een joint venture tussen de Georgische overheid, de TSB-zakengroep en een Nederlands bedrijf.

Georgië voert 80% van zijn verpakte voedingsproducten in, wat een enorme negatieve impact heeft op de handelsbalans van het land.  Nu de overheidsbedrijven worden geprivatiseerd, groeit de voedselverwerkende nijverheid traag maar gestaag en is er almaar meer vraag naar lokaal geproduceerde goederen.

Er zijn kansen voor Vlaamse uitvoerders van voedselverwerkings- en verpakkingsmachines voor fruit, noten (vooral hazelnoten), groenten, citrusvruchten en vlees- en zuivelproducten. De bestaande verwerkers gebruiken nu nog oude Sovjetmachines die geen hoge productiviteit toelaten en technisch onveilig zijn.  Alternatieven komen meestal uit Turkije of in de vorm van Europese tweedehandse productielijnen.  Op basis van informatie van plaatselijke overheden en managers is er vooral vraag naar kleine en middelgrote bottellijnen, productiemateriaal voor wijn en fruitsappen en machines om thee te verwerken en te verpakken.  Daarnaast is er ook vraag naar machines om oliehoudende zaden te persen en om olie te raffineren en naar kleinere bakkerij-installaties en machines om snoepgoed te maken. Belangrijke bepalende factoren bij het nemen van aankoopbeslissingen, zijn de prijs en de betalingsvoorwaarden. De huur of de aankoop van tweedehandsmateriaal is voor veel plaatselijke ondernemingen de enige manier om machines en apparatuur te verwerven om de productie te hervatten.

Informatie- en communicatietechnologie

De communicatiesector is een relatief gevestigde sector met zes aanbieders van mobiele telefonie en internet, 17 grote internetaanbieders met een omzet van meer dan GEL 500.000 en 118 kleinere internetaanbieders, 15 grote tv-stations met een omzet van meer dan GEL 500.000 en 57 kleinere tv-stations en 6 grote radiozenders met een omzet van meer dan GEL 500.000 en 32 kleinere radiozenders.

Buiten de hoofdstad is de dekking van vaste telecommunicatie heel gering. Daarentegen kennen de aanbieders van mobiele applicaties een groeiend aantal klanten doorheen het land. Breedband kent een gestage groei, zeker met de recente aanpassingen naar glasvezel.

Communicatiedichtheid:

  • Vaste telecom: 14 per 100 personen
  • Mobiel: 116 per 100 personen
  • De telecominfrastructuur tussen Tbilisi en Kutaisi gebeurd sinds 2017 met glasvezel.
  • Georgië is via glasvezel verbonden met Rusland.
  • Satellietcommunicatie verloopt via Moskou.

Bij gebrek aan betrouwbare statistieken over de IT-sector en gezien de vele kleinschalige ondernemingen die in die sector actief zijn, is het onmogelijk om een schatting te geven van het aantal ondernemingen dat op deze markt producten en diensten aanbiedt (zoals ontwikkeling van software en mobiele apps, elektronica en hardware, verkoop van software en integratie, bijstand en IT-diensten).

Om dezelfde reden is het moeilijk om uitspraken te doen over de prestaties en de groeivooruitzichten voor deze sector. Er is wel een enquête gehouden bij firma's uit deze sector, waaruit we de volgende resultaten vermelden:

De groei- en innovatietendensen in de communicatiesector bevestigen deze resultaten en vormen een prima basis voor de ontwikkeling van nieuwe producten en diensten in de IT-sector en een solide platform voor de distributie van deze producten en diensten. Hoewel de inkomsten uit de verkoop in de communicatiesector tussen 2010 en 2016 met amper 1,4% (samengesteld jaarlijks groeipercentage) zijn gestegen, neemt de verkoop van innovatieve producten wel toe. Zo zijn de inkomsten voor vaste telefoondiensten sinds 2010 fors gedaald met in totaal GEL 70,7 miljoen en zijn de inkomsten voor internetdiensten met GEL 120,2 miljoen toegenomen. Ook tv- en radiostations, die sterke partners zijn voor de IT-sector, zagen hun inkomsten de afgelopen zes jaar met respectievelijk 12,5% en 7,6% stijgen.

Volgens GeoStat, het nationale instituut voor de statistiek van Georgië, bedroeg de markpenetratiegraad voor internetgebruik in januari 2016 gemiddeld 70,7% (in steden liep het gemiddelde op tot 79,7% en op het platteland tot 57,4%). Omdat voor heel wat IT-producten en -diensten netwerktechnologie of netwerktoegang vereist is, zijn geografische gebieden met een hogere marktpenetratiegraad en dus ook met meer inwoners, het aantrekkelijkst voor IT-ondernemingen.

Georgië staat op plaats 58 van de World Economic Forum Networked Readiness Index, net achter de buurlanden Armenië en Azerbeidzjan.

Volgens de enquête is 90% van de klanten van de ICT-firma's Georgisch. Het gaat meestal om banken, overheidsinstanties en detailhandelszaken. De respondenten (65%) gaven aan dat hun ontwikkelingsstrategie op export is gebaseerd. Ze erkennen ook het belang van zichtbaarheid (marketingactiviteiten) van Georgische ondernemingen op internationale markten. Op de vraag of ze al aan internationale vakbeurzen en tentoonstellingen hadden deelgenomen, antwoordden slechts enkele ondernemingen positief. De zichtbaarheid van Georgische ICT-ondernemingen in het buitenland is dus vrij beperkt.

Gelet op het belang van ICT voor de ontwikkeling van het land, zijn verschillende internationale organisaties momenteel actief om de ontwikkeling van de ICT-sector in Georgië te steunen (naast een mogelijk project onder leiding van GIZ, het Duitse Gesellschaft für Technische Zusammenarbeit). Hierna een overzicht van de belangrijkste programma's:

  • Wereldbank/IFC: evaluatie behoeften en vaardigheden
  • G4G/USAID: evaluatie ICT-sector
  • EBWO: financiering en zakelijk advies voor kmo's
  • Millennium Challenge: STEM-project (een onderwijsproject in samenwerking met de universiteit van San Diego)
  • De Mioni ICT Cluster zit in één gebouw in Tbilisi. Momenteel maken 48 verschillende ondernemingen deel uit van de Mioni Cluster.

Specifieke vraag of probleem?

Flanders Investment & Trade heeft een wereldwijd netwerk van experten dat uw bedrijf ter plaatse helpt.

Ontdek wat FIT voor u kan doen in Georgië