Hout

Sinds 2010 reeds moet de eerste verwerking van stammen worden uitgevoerd in Gabon (wat 8% van de toegevoegde waarde van de houtsector vertegenwoordigt). Om de rest van de toegevoegde waarde (92%) vast te leggen, wil Gabon aandringen op het verplicht stellen van de verwerking van hout in Gabon van tweede (bv. multiplex) en derde graad (bv. meubilair) voor de export, om zo een maximum aan jobs te creëren (300.000 in plaats van 27.000 momenteel in de sector).  Daartoe moedigt Gabon Europese en Belgische bedrijven aan om zich te komen vestigen en te investeren in Gabon en hun geavanceerde technologie in houtverwerking te delen. Op 17 november 2021 presenteerde de Europese Commissie een voorstel voor een verordening om de aantasting van bossen als gevolg van de EU een halt toe te roepen. Het heeft tot doel de invoer van producten die geen verband houden met ontbossing te garanderen. 

De Nkok Special Economic Zone (Gabon Special Economic Zone of GSEZ) vertegenwoordigt perfect dit Gabonese verhaal. Onder leiding van president Ali Bongo en na de wet van 2010 op de verplichting tot primaire verwerking van hout op lokaal niveau, werd in 2011 een publiek-privaat partnerschap gelanceerd met Olam, een Singaporese groep met een sterke aanwezigheid in Gabon (palmolie, hout, haven, enz.), om deze economische zone met een geprivilegieerd regime te creëren. Er zijn veel prikkels voor buitenlandse investeringen (0% belasting op dividenden, op grondbezit, 5 jaar vrijstelling van vennootschapsbelasting en een verlaagd tarief daarna, 25 jaar vrijstelling van belasting over de toegevoegde waarde, 5 jaar douanevrijstelling op de invoer van apparatuur en machines, 100% repatriëring van fondsen, 100% geautoriseerd buitenlands eigendom ...) om buitenlandse investeringen aan te trekken. Een andere troef is de oprichting van éénloketsysteem dat, net als onze Kruispuntbank van Ondernemingen, alle diensten onder één dak samenbrengt om de procedures voor buitenlandse investeerders te vergemakkelijken.

De GSEZ omvat een industrieel, commercieel en residentieel gebied. Er is een spoor-, rivier- en wegtoegangsweg en ligt op 30 minuten van het centrum van Libreville. Nkok is de thuisbasis van Afrika's grootste FSC COC-gecertificeerde houtpark, waarvan de houttracering wordt gedaan door een onafhankelijk bedrijf Tracer. 25% van het hout van Gabon wordt ter plaatse verwerkt. Meer dan 160 bedrijven zijn ter plaatse aanwezig, waarvan 85 in de bossector. Anderen produceren medicijnen of zijn aanwezig in de circulaire economie. Daarnaast is het gebied klimaatneutraal. De zone omvat investeringen uit meer dan 17 andere landen, maar voornamelijk uit China en India. Daarnaast ondertekenden de Gabonese regering en GSEZ op 29 november 2021 een ontwikkelingsovereenkomst voor een nieuwe industriële zone in Ikolo in de buurt van Lambaréné. Twee andere gebieden zullen naar verwachting binnenkort worden geopend in Mounana (in de buurt van Moanda, in het oosten van het land) en Mayumba (in het zuidwesten van het land). Belgische beleggers zouden hun plaats hebben in dit verhaal. De minister van Economie en de minister van Leefmilieu hebben ons bevestigd dat ze alles in het werk zullen stellen om Belgische ondernemers te verwelkomen. Het gaat niet alleen om houtverwerking, maar ook om de ontwikkeling van de lokale industrie. De Belgische knowhow in de landbouw zou ook zijn plaats hebben in de ambitie van de ontwikkeling van de sector in de komende jaren.