U bent hier

Zakendoen in Chili

Uw eerste stappen op de markt

Uw eerste stappen op een nieuwe markt beginnen met een grondige voorbereiding en een goed plan. Aarzel niet om hierbij een beroep te doen op Flanders Investment & Trade.

  • Op deze website vindt u heel wat informatie over internationaal ondernemen, buitenlandse markten en sectoren, die u moet helpen bij het opstellen van een exportplan en het selecteren van uw doelmarkt(en).
  • Via de provinciale kantoren van Flanders Investment & Trade en ons uitgebreide buitenlandse netwerk kan u informatie op maat opvragen. De adviseurs Internationaal Ondernemen denken graag met u mee en geven persoonlijk advies bij uw internationale plannen.
  • Door deel te nemen aan een van onze groepsacties kan u nieuwe markten gaan verkennen in het gezelschap van andere zakenlui. Zo organiseert Flanders Investment & Trade groepszakenreizen met een afsprakenprogramma op maat en tal van mogelijkheden om te netwerken. Of u kan deelnemen aan een buitenlandse beurs.
  • Aan de hand van de Exportmeter, een mini-audit die Flanders Investment & Trade u gratis en strikt vertrouwelijk aanbiedt, kan u nagaan hoe u uw exportstrategie kan verbeteren.
  • Als kmo kan u onder bepaalde voorwaarden een financieel duwtje in de rug krijgen voor uw prospectie-inspanningen.
  • Klop zeker ook aan bij andere organisaties die u kunnen helpen, zoals bedrijfsgroeperingen en gemengde kamers van koophandel. Breid uw netwerk uit en steek uw licht op bij bedrijven die in uw nieuwe doelmarkt al zakendoen.

Marktaanpak

Rechtstreeks

Gezien persoonlijke contacten – althans in een aanvangsfase – heel belangrijk zijn, is een bezoek ter plaatse een absolute must. Eenmaal de nodige contacten gelegd, kan daarna relatief gemakkelijk worden verder gewerkt per correspondentie. Voor een prospectiereis kan eventueel worden aangesloten bij een (multi-)sectorale zending.

Ook een vereiste om de markt goed te kunnen bewerken is de agent en/of distributeur te voorzien van genoeg promotiemateriaal en documentatie (liefst in het Spaans), monsters, video’s of een budget dat haar of hem moet toelaten de nodige publiciteit te kunnen maken in deze competitieve markt.

In Chili zijn er wel heel wat sectorale beurzen. Echter, behalve enkele uitzonderingen zijn deze klein en is er een kleine aanwezigheid van buitenlandse firma’s. Dit niettegenstaande het feit dat in de belangrijkste sectoren in Chili alle grote internationale spelers aanwezig zijn. Een bezoek ter gelegenheid van een beurs is toch wel een aanrader omdat het direct een goed idee geeft van wie er aanwezig is op de lokale markt.

Via een tussenpersoon

  • Contract van handelsagentuur: Chili kent geen specifieke agentenwetgeving. Contracten met importeurs en agenten moeten daarom zo ondubbelzinnig mogelijk en duidelijk worden opgesteld. De hulp van een advocaat kan daarbij nuttig zijn.
  • Modelcontract: Er bestaat geen officieel modelcontract dat beschikbaar is bij de Chileense instellingen.
  • Distributie: In Chili wordt vaak gewerkt met exclusieve vertegenwoordiging (op commissieloon), meestal door een bedrijf gevestigd in Santiago. Wat de distributie betreft, worden sommige producten rechtstreeks aangekocht in het buitenland, en andere dan weer via grote invoerders/verdelers. Supermarkten, department stores, doe-het-zelfzaken kopen bepaalde zaken rechtstreeks aan in het buitenland, andere zaken dan weer bij lokale tussenpersonen en leveranciers.

Een bedrijf opstarten ter plaatse

Zie hiervoor de website van het Foreign Investment Committee www.foreigninvestment.cl (onder de rubriek ‘Investors Guide/ Choosing a company structure’).

Communicatiekanalen

De meest gebruikte digitale communicatietool is WhatsApp. Ook LinkedIn wordt vaak gebruikt in een zakelijke context.

Hoe verlopen betalingen en hoe beperkt u de risico's

De nationale munteenheid van Chili is de Chileense peso (Ch$ of CLP). De Chileense centrale bank, de Banco Central de Chile, is verantwoordelijk voor de uitvoering van het nationale monetaire beleid. De externe koers van de peso voor de afwikkeling van handelstransacties met het buitenland is ongebonden en komt tot stand op de vrije valutamarkt. Betalingen aan het buitenland uit hoofde van importtransacties kunnen worden verricht in alle gewenste convertibele valuta. Deze valuta kan worden aangekocht op de valutamarkt. Voor de effectuering van de betaling van de invoer van goederen met een waarde van meer dan 3.000 US dollar is een invoerverklaring van de Banco Central de Chile vereist. In principe kunnen partijen alle internationaal gangbare betalingsmethoden zoals een 'letter of credit' (L/C) of 'cash against documents' (CAD) overeenkomen.

Kredietverzekeringen

Credendo is een Europese kredietverzekeringsgroep en verzekert bedrijven tegen politieke en commerciële risico’s van internationale handelstransacties, onder andere met betrekking tot kapitaalgoederen, industriële projecten, aannemingswerken en diensten. Meer informatie ter zake is te vinden op de website www.credendo.com.

Andere kredietverzekeraars zijn:

Tips bij het zakendoen

  • Hoewel Chili het meest Europees getint is van alle Latijns-Amerikaanse landen, zijn de Chilenen toch heel wat hiërarchischer en legalistischer ingesteld dan bij ons, zodat er enig geduld vereist is bij het zakendoen.
  • Chilenen zijn bovendien nogal gesloten van karakter en gereserveerd, maar wel correct. Daardoor zal u van een Chileen ook moeilijk iets loskrijgen over bijvoorbeeld zijn politieke ideeën en het is niet aangeraden om dit zelf ter sprake te brengen. Het moet echter wel gezegd worden dat de recente politieke ontwikkelingen in het land de gemoederen hebben wakker geschud, en dan is het soms wel mogelijk dat een zakenpersoon zijn of haar mening zal geven over de hervormingen die de huidige regering wil doorvoeren.
  • De gemiddelde Chileen concentreert zich op familie, thuis en werk. Ze zijn kind-georiënteerd, maar hebben toch meestal geen grote gezinnen. Kinderen blijven meestal bij hun gezin wonen tot ze trouwen. Zondagen worden standaard gereserveerd voor de familie.
  • Over Pinochet wordt best helemaal niet gesproken, want het is en blijft een gevoelig onderwerp, hoewel er het laatste jaar met veel meer openheid dan voorheen over de dictatuur en zijn mistoestanden (onder andere de verdwijningen en de plaatsgevonden gruweldaden) wordt gesproken, ook in de media.
  • Extravagantie en uitbundigheid worden in Chili niet zo gemakkelijk geaccepteerd.
  • De kloof tussen rijk en arm is bijzonder groot, waardoor er voor beide segmenten zakenopportuniteiten te rapen vallen. Goedkopere mindere kwalitatieve producten en luxueuzere producten kunnen dus beiden hun intrede maken op de Chileense markt.
  • "The American way of life" wordt door velen nagestreefd in Chili (eten, film, muziek, mode), hoewel voor kwaliteit vooral gekeken wordt naar Europa.
  • Andere trekjes van de Chilenen zijn het belang van de uiterlijke schijn ('apariencia') en hun chauvinisme. Dit chauvinisme nam expansieve gevolgen aan met de bevrijding van de 33 mijnwerkers. De hele redding werd fel gemediatiseerd en ook in zekere zin 'gebruikt' om Chili te promoten. Het gaf zelfs aanleiding tot een nieuw spreekwoord ‘Do it the Chilean way’ of op een efficiënte snelle manier.
  • Door het respect voor wetten en reglementeringen dat de Chilenen hebben, is er heel wat bureaucratie, maar ook duidelijk minder corruptie dan in andere landen. Toch zijn er het laatste jaar enkele opmerkelijk grote fraudeschandalen aan het licht gekomen. Daarentegen is er in Chili wel veel meer politieke druk, zeker bij grote projecten, omdat heel wat politici belangen hebben in privébedrijven.
  • Er is een groot verschil tussen de hoofdstad Santiago en de rest van het land, waar de bevolking en de (zaken)mensen heel wat soepeler en vriendelijker zijn in de omgang.
  • Persoonlijk contact is heel belangrijk in Chili, vandaar de weinige respons op brieven en mails. Er moet eerst een vertrouwensrelatie worden opgebouwd, pas daarna zal communicatie efficiënt verlopen. Geduld uitoefenen is de boodschap! Belangrijk is dus om de gesprekspartner op te zoeken in zijn bedrijf.
  • Smart casual is de trend in Santiago en daarbuiten. De meeste bedrijfsmensen dragen geen das meer tijdens zakelijke ontmoetingen, zeker tijdens de warme zomer. Het valt echter wel aan te raden om een das mee te nemen, want de Chileen apprecieert ten zeerste een goed gekleed zakenpersoon - maar strikt noodzakelijk is het niet meer.
  • Giften, zoals iets typisch Belgisch (chocolade, kant) kunnen zonder probleem. Artisanaal Belgisch bier wordt ook ten zeerste geapprecieerd.
  • Er is de laatste jaren ook een duidelijke evolutie in de manier waarop mensen elkaar aanspreken. Waarschijnlijk als gevolg van een Amerikaanse invloed wordt nu vaak de voornaam van een persoon gebruikt, in combinatie met de u-vorm ('Usted'). Het toont ook veel respect om iemand 'Don' of 'Doña' + voornaam te noemen. Opmerking: Chilenen hebben twee familienamen. De eerste is die van de vader, de tweede van de moeder.
  • In het algemeen valt de stiptheid van de Chilenen wel mee voor zakelijke afspraken, maar in de sociale omgang is dit al een heel stuk minder.
  • Maaltijden worden over het algemeen laat gegeten in Chili en dit geldt zowel voor lunch (tussen 13u00 en 15u00) als diner (vanaf 21u00 of 22u00). Bijgevolg openen veel restaurants pas hun deuren om respectievelijk 13u00 en 20u00. Langdurende lunches en 'onces' (namiddag thee) met vrienden zijn hier de trend. 10% fooi is standaard in Chili, behalve als de service echt te wensen overlaat. Wens je tafelgenoten een ‘buen provecho’ (smakelijk) voor je begint te eten. Bij het drinken kan je ‘salud’ (gezondheid) zeggen.

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO)

In Chili is MVO grotendeels een zaak van de privésector. De overheid laat de markt vrij en houdt zich bezig met wetgeving en de controle van de naleving.

Via hun werking hebben sommige overheidsinstanties toch te maken met diverse MVO-aspecten:

  • Ministerie van Arbeid en Sociale Zekerheid www.mintrab.gob.cl - bestrijding van kinderarbeid, voornamelijk in de agrarische sector en de bevordering van tewerkstelling van vrouwen. Binnen het ministerie wordt ook aandacht besteed aan de bevordering van de sociale dialoog tussen werkgevers en werknemers.
  • Comisión Nacional del Medio Ambiente www.conama.cl - Het is de eerste overheidsinstelling die het milieuprobleem in zijn geheel behandelt. De oprichting van Conama is in navolging van de milieuwetgeving die dan tot stand kwam. In navolging van deze wet heeft Conama ook aandacht besteed aan het uitbouwen van burgerparticipatie en vrije toegang tot de milieu-informatie.
  • Ministerie van Volksgezondheid www.minsal.cl - twee grote assen: een preventieve as, die voornamelijk wordt uitgebouwd via grote vaccinatie en sensibiliseringscampagnes en een curatieve as, die de medische verzorging van verschillende ziektes betreft. Inzake sensibilisering wordt ook specifiek gewerkt naar bedrijven toe om zodoende werkgerelateerde ziektes te beperken.
  • Ministerie van Economie www.economia.cl - speciale aandacht aan de micro-ondernemers. Micro-ondernemingen worden als een belangrijke bijdrage gezien tot bestrijding van de armoede in Chili. Doelstelling is aldus te komen tot een inclusieve economie.
  • Dienst voor Technische Coöperatie voor kmo’s www.sercotec.cl - aandacht aan micro-ondernemingen. Er wordt jaarlijks een prijs voor de beste vrouwelijke micro-ondernemer uitgereikt.

De voornaamste MVO-netwerken zijn:

  • Accion RSE - opgericht door de Confederation for the Production and Commerce (www.cpc.cl). Doel is MVO bij bedrijven te promoten. Het focust daarbij op thema’s zoals ethiek, kwaliteit van de arbeid, milieubeleid in het bedrijf, verantwoordelijke marketing, verantwoordelijkheid voor de sociale ontwikkeling in de maatschappij.
  • Asociación Chilena de Seguridad (ACHS) www.achs.cl - deze bedrijvengroepering probeert naast de veiligheid van de werkomstandigheden in de bedrijven ook algemene MVO-waarden in de sociale en milieusfeer te bevorderen. Dit netwerk staat het hoogst geklasseerd in de eerste Chileense MVO-ranking. Het organiseerde in 2005 een conferentie over MVO in Santiago de Chile en voerde een preventieprogramma over alcohol en drugs in bedrijf en gezin.
  • Generacion Empresarial  www.generacionempresarial.cl -  MVO-waarden promoten onder de 39 aangesloten bedrijven, via seminaries, conferenties, vrijwilligers en prijzen.
  • Plaza Nueva - opgericht door de Fundacion Prohumana (zie onder). Het brengt de privésector, de overheid, universiteiten, niet-gouvernementele organisaties (ngo’s) en particulieren samen. Dit netwerk selecteerde 12 bedrijven die als voorbeeld kunnen dienen voor niet-alledaagse MVO-initiatieven die met de Chileense bedrijfstraditie breken.
  • SOFOFA Responsabilidad Social www.sofofa.cl - de MVO-afdeling van de Chileense industriefederatie. Het groepeert 2500 bedrijven en probeert MVO bij hen te introduceren.

Er zijn in Chili verschillende actoren die op hun eigen manier en in hun eigen domein MVO–initiatieven ondernemen.

Fundacion Prohumana  www.prohumana.cl

Deze ngo werd gesticht in 1998 met het oog op het bevorderen van een MVO-cultuur in Chili. Het houdt zich bezig met onderzoek naar huidige MVO-aanpak, het samenbrengen en sensibiliseren van MVO-actoren en het stimuleren van samenwerking. Er zijn veel bedrijven die een uitgebreid sociaal beleid hebben. Sommige initiatieven sluiten nauw aan bij filantropie.

Opmerkelijk is dat, omwille van een langdurig liberaal economisch beleid met een minimale overheidstussenkomst, de aandacht voor MVO maar vrij recent is. Een uitgebreid MVO-beleid is slechts bij enkele zeer grote Chileense bedrijven en multinationals terug te vinden.

Een interessante economische site is Pro Chile. Dit is het overheidsagentschap dat verantwoordelijk is voor de bevordering van de export. Het is verantwoordelijk voor het implementeren van het Chileense handelsbeleid en is afhankelijk van het ministerie van Buitenlandse zaken.

Specifieke vraag of probleem?

Flanders Investment & Trade heeft een wereldwijd netwerk van experten dat uw bedrijf ter plaatse helpt.

Ontdek wat FIT voor u kan doen in Chili