U bent hier

Zakendoen in Duitsland

Back to top

Uw eerste stappen op de markt

Begin uw eerste stappen op een nieuwe markt met een grondige voorbereiding en een goed plan. Aarzel niet om hierbij een beroep te doen op Flanders Investment & Trade.

  • Op deze website vindt u heel wat informatie over internationaal ondernemen, buitenlandse markten en sectoren, die u moet helpen bij het opstellen van een exportplan en het selecteren van uw doelmarkt(en).

  • Via de provinciale kantoren van Flanders Investment & Trade en ons uitgebreide buitenlandse netwerk kunt u informatie op maat opvragen. De adviseurs Internationaal Ondernemen denken graag met u mee en geven persoonlijk advies bij uw internationale plannen.

  • Door deel te nemen aan een van onze groepsacties verkent u nieuwe markten in het gezelschap van andere zakenlui. Zo organiseert Flanders Investment & Trade groepszakenreizen met een afsprakenprogramma op maat en tal van mogelijkheden om te netwerken. Een andere mogelijkheid voor het analyseren van de markt is het bezoeken van een buitenlandse vakbeurs.

  • Aan de hand van de EXPORTmeter, een mini-audit die Flanders Investment & Trade u gratis en strikt vertrouwelijk aanbiedt, kunt u nagaan hoe u uw exportstrategie verbetert.

  • Als kmo kan u onder bepaalde voorwaarden een financieel duwtje in de rug krijgen voor uw prospectie-inspanningen.

Klop zeker ook aan bij andere organisaties die u kunnen helpen, zoals bedrijfsgroeperingen en gemengde kamers van koophandel. Breid uw netwerk uit en steek uw licht op bij bedrijven die in uw nieuwe doelmarkt al zakendoen.

Specifiek voor Duitsland

Dankzij de nabijheid, maar vooral dankzij de marktomvang en de koopkracht van de bevolking is Duitsland de belangrijkste afzetmarkt voor Vlaamse exporteurs. Hoewel de Duitse markt veel gelijkenis vertoont met de Belgische, dient men Duitsland toch als een  buitenlandse markt met eigen gebruiken en markteigenschappen te beschouwen. Verder mag, op basis van de omvang van deze afzetmarkt, evenmin de misvatting ontstaan dat er voor elk product afzetmogelijkheden zijn. De Duitse markt is wat concurrentie en prijs/kwaliteitverhouding van producten en diensten betreft, buitengewoon veeleisend. De hoge eisen die aan de kwaliteit van producten en stipte levertijden gesteld worden, gaan vaak gepaard met een voor Vlamingen verrassend laag prijsniveau, van zowel Duitse als buitenlandse concurrenten. Wilt u in Duitsland succesvol zakendoen, dan moet u aan de hoge Duitse standaarden voldoen.

Een degelijke voorbereiding verhoogt uw kansen op succes in Duitsland. Informeer vooraf over de omvang en evolutie van de markt, de transportkosten, mogelijke normen en reglementeringen, verpakkingsvoorschriften, enz. Analyseer uw concurrenten en tracht indicaties van hun prijsniveau te weten te komen. Bereid u ook voor op vragen over duurzaamheid, dat aan belang toeneemt bij de evaluatie van een zakelijk aanbod. Economische, ecologische en sociale doelstellingen vormen mee de Duitse bedrijfscultuur. Waarden zoals loyauteit, stiptheid, betrouwbaarheid, kenmerken de Duitse bedrijfscultuur en professionele relaties. Men hecht belang aan structuur en aan scheiding van de zakelijke en de private sfeer. Duitse bedrijven zijn sterk hiërarchisch georganiseerd en functies zijn strikt afgebakend, ook academische graden blijven nog zeer belangrijk. Daardoor zijn zakelijke relaties steeds formeel.

Voorzie in een professionele productpresentatie, samen met bijvoorbeeld productfoto’s, certificaten, leveringsvoorwaarden, alsook bondige informatie over uw bedrijfshistorie. Onderbouw in gesprekken uw argumenten met voorbeelden van achterliggende berekeningen door neutrale erkende instanties en/of concrete resultaten, want zekerheid en stabiliteit spelen een grote rol in Duitsland. Op die manier kan u het vertrouwen van Duitse gesprekspartners winnen.

Tot slot is een professionele communicatie met potentiele Duitse partners of klanten in hun eigen taal een wezenlijk onderdeel van een succesvolle marktbenadering. Een bedrijfs- en productdocumentatie in het Duits, eventueel ook een website in het Duits, vergemakkelijkt de introductie bij de Duitse gesprekspartner. Ook op vakbeurzen spreekt men Duitse bezoekers best in het Duits aan. Visibiliteit in de markt, relatiebeheer met bestaande klanten, het presenteren van nieuwe producten of noviteiten, maar vooral het in contact komen met potentiele nieuwe klanten, zijn de belangrijkste drijfveren tot beursdeelnames. Door het uitstel van de meeste vakbeurzen in 2020 en deels ook 2021 leggen ook Duitse bedrijven zich meer toe op online-publiciteit en content marketing, direct marketing en mailings, sterkere inzet bij digitale media, alsook de organisatie van webinars. Verwacht wordt dat vakbeurzen niettemin belangrijk zullen blijven omwille van de persoonlijke contacten.

Back to top

Marktaanpak

De Duitse markt kan op diverse manieren benaderd worden. De keuze dient gemaakt te worden in functie van de eigen bedrijfsstrategie, de marktstructuur van de sector(en) in Duitsland, het profiel van de Duitse klanten, enz. Elke benadering heeft vanuit bepaalde gezichtspunten voor- en nadelen, o.a. wat betreft kostenstructuur, mate van controle over de klantenbinding, merkbekendheid, prijsstructuur, beschikbaarheid over klantengegevens, enz.

Rechtstreeks versus onrechtstreeks

Het aantal afnemers en de structuur van de afnemers spelen een belangrijke rol bij de bepaling van het distributiekanaal. Een groot aantal afnemers met verschillende inkoopritmes en geringe inkoopwaarde pleit voor indirecte afzet via de handel. Een klein aantal klanten met een hoge inkoopwaarde pleit daarentegen voor directe afzet aan de klant.

Directe verkoop komt vaak voor bij verkoop aan warenhuizen, ketens, detailhandelscoöperaties en andere inkooporganisaties, alsook bij investeringsgoederen.

Wees goed voorbereid met:

  • commerciële documentatie,
  • een duidelijke prijspolitiek, met inbegrip van transportkosten,
  • een logistiek plan,
  • de bepaling van de leveringsvoorwaarden,
  • de beschrijving van de 'after sales service': hoe deze lokaal aanbieden,
  • een duidelijk akkoord over leveringstijden,
  • een budget voor promotie en communicatie.

De rechtstreekse benadering kan de verantwoordelijkheid zijn van de exportmanager vanuit Vlaanderen, van een of meerdere sales managers in Duitsland in loondienst van het bedrijf in Vlaanderen, of van een eigen buitendienst gekoppeld aan een vestiging of verkoopkantoor in Duitsland.

Eigen buitendienst

Om een betere greep op de verkoopkanalen en het klantenbestand te hebben, geven sommige buitenlandse bedrijven er de voorkeur aan om uitsluitend met een eigen buitendienst te werken. Een eigen buitendienst brengt evenwel hoge kosten met zich mee. Daarom kan het raadzaam zijn om zich in het begin te beperken tot een bepaalde regio, in plaats van zich te richten op heel Duitsland.

Zo vormt bijvoorbeeld de aan België grenzende en sterk geïndustrialiseerde deelstaat Noordrijn-Westfalen met bijna 18 miljoen inwoners een belangrijke potentiële afzetmarkt. Daarnaast kan de geografische concentratie van enkele belangrijke klanten, maar ook de bekendheid met een bepaalde technologie, de innovatiekracht of de intensiteit van start-ups in een regio of deelstaat, onderscheidend zijn voor de locatie.

Investeringsgoederen, industriële producten, halffabricaten of onderdelen, bestemd voor industriële afnemers, worden vaak via de directe verkoop aan de gebruiker geleverd. Gezien de techniciteit en noodzaak aan dienst na verkoop gebeurt deze directe benadering vaak door de eigen vertegenwoordigers in buitendienst.

Overname van een Duits bedrijf

Een andere strategie kan erin bestaan om zich via de overname van een Duits bedrijf dadelijk toegang te verschaffen tot de markt. Op deze manier geniet men automatisch van een Duits imago, en beschikt men over een Duits klantenbestand en Duitse medewerkers die de lokaal geldende bedrijfscultuur kennen.

Samenwerking met een Duitse producent

Ook een verkoopsamenwerking met een Duitse producent kan in bepaalde gevallen lonend zijn. Indien de Duitse producent beschikt over een eigen productiegamma, gericht naar klanten met een gelijkaardig profiel, kan het gamma van het Vlaamse bedrijf als aanvulling gezien worden. De Duitse producent kan aan zijn klanten een volledig pakket aanbieden. Deze benadering kan aangewend worden zowel voor consumenten- als voor industriële goederen.

Via een tussenpersoon

De Duitse markt is gedecentraliseerd, met sterke verschillen tussen de deelstaten onderling. Plaatselijke vertegenwoordigingen in uitgekozen regio’s zijn vaak de beste manier voor een succesvolle marktprospectie en het binnengeraken bij potentiele klanten. Er bestaan natuurlijk grote verschillen tussen de diverse sectoren en producten. Vele kmo's werken met onafhankelijke tussenpersonen, zoals distributeurs en handelsagenten. Zij schakelen agenten, distributeurs of groothandels inschakelen die een assortimentsfunctie behartigen.

Een handelsagent is een zelfstandige, die vrij over zijn activiteiten en werktijden kan beschikken en producten verkoopt voor rekening en in opdracht van ondernemingen. Voor het zoeken naar de geschikte handelsagent verwijzen we o.a. naar het online platform handelsvertreter.de. Het aantal ‘klassieke’ handelsagenten in Duitsland neemt echter af en bovendien zijn handelsagenten moeilijk te vinden, aangezien zij meestal niet over een eigen website beschikken. 

Een 'Vertriebsagentur' die zakelijke klantenacquisitie en b2b-leadsgeneratie aanbiedt in opdracht van ondernemingen, of een zelfstandige consultant die begeleidt en adviseert bij de strategie om de markt te betreden, kunnen eveneens interessante partners zijn. Afhankelijk van de specifieke expertise kunnen beide de dienstverlening aanpassen of een uitgebreider begeleidingstraject aanbieden, bijvoorbeeld ondersteuning bij de opmaak van Duitstalige presentatie of aangepaste verpakking, zorgen voor de juiste toegang tot de markt en het vastleggen van afspraken. Het overeengekomen dienstenpakket, de te besteden tijd, moet duidelijk vastgelegd worden tussen de buitenlandse producent en de Duitse partner.

Bij alle tussenpersonen en distributiepartners is het van belang goede afspraken te maken over doelstellingen, aanpak, inhoudelijke invulling van de opdracht en verwachtingen aan beide kanten. 

Distributeur/groothandel

De distributeur en groothandel zijn beide interessante schakels die de producten verder verkopen aan de gebruiker. De eindklant kan de industriële gebruiker of consument zijn. Voor menig product, van eerder technische tot allerlei verbruiksgoederen, bestaan er gespecialiseerde groothandels of vakhandels.

Het werken met een Duitse groothandel blijft interessant. De groothandel, die in eigen naam aankoopt en verkoopt, zorgt voor de verdere afhandeling (opslag, transport, bemiddeling, dienst na verkoop). Het nadeel is dat men op deze manier zelf weinig inzicht verwerft in de Duitse markt en klanten.

Soms hebben groothandels vooral in een regionaal actief. Regionale groothandels zijn voor de behartiging van gemeenschappelijke belangen inclusief inkoop vaak verenigd in overkoepelende inkooporganisaties. De talrijke inkooporganisaties vervullen feitelijk een groothandelsfunctie bij de behartiging van het inkoopbelang van de aangesloten regionale groothandels. De prijzendruk op leveranciers die leveren aan de inkooporganisaties ligt heel hoog. Ook andere dwingende voorwaarden kunnen opgelegd worden, bijvoorbeeld in verband met facturatievereffening in Duitsland. Vooral de sector van de levensmiddelenhandel bestaat uit een minderheid van dominante spelers, met een complexe structuur van dochterbedrijven met zowel groothandels- als detailhandelsactiviteiten.  

Leveren aan de Duitse Detailhandel

Het is niet eenvoudig om rechtstreeks met de grote detailhandelsbedrijven in contact te komen. De hoge concentratiegraad van de inkoopcentrales maakt immers dat een klein aantal centrale inkopers, een zeer groot inkoopvolume afhandelt. Voor nog onbekende aanbieders is het moeilijk om een afspraak met hen te maken. In bepaalde gevallen kunnen zelfstandige filiaalhouders van supermarktketens beslissen over een beperkt percentage van de aankopen, wat eventueel later tot grotere volumes kan leiden. 

Andere afnemersgroepen zoals warenhuizen, SB-warenhuizen (zelfbedieningswarenhuis), postorderbedrijven en de groeiende, grotere online winkels/webshops worden meestal direct met goederen beleverd. De contactopname en communicatie kan ook via een Duitse tussenpersoon verlopen.

Leveren aan de overheid

Bij leveringen aan de overheid nemen ervaren leveranciers al vóór de aanbesteding contact op met de opdrachtgever om hun product te introduceren. Het is in dit geval raadzaam voor kleine ondernemingen om een Duitse partner te zoeken die hiermee ervaring heeft.

Digitale communicatiekanalen

Ook Duitse ondernemingen zijn door de coronacrisis genoodzaakt om meer en meer digitaal en online te communiceren, hetzij om hun ondernemingen te adverteren, om personeel te rekruteren, om deel te nemen aan een netwerkevent of om doodeenvoudig intern te communiceren.

Een aantrekkelijke en goed functionerende website is voor elke onderneming belangrijk bij het promoten en visualiseren van de onderneming.

Uiteraard wordt er in Duitsland al een langere tijd heel wat aan marketing gedaan via sociale media. Zo gebruiken Duitse ondernemingen onder meer WhatsApp, Facebook, YouTube, Instagram, Xing, LinkedIn, en Twitter om hun onderneming te promoten. De verdere uitbreiding van het internetgebruik onder de Duitse bevolking zoals blijkt uit de recente 'ARD/ZDF-Onlinestudie 2020', doet het belang van sociale media verder toenemen.

Uit dit onderzoek blijkt dat tot 94% van de Duitstalige bevolking (vanaf 14 jaar), zijnde 66,4 miljoen personen, het internet gebruiken, een toename van 3,5 miljoen personen, vooral bij 70-plussers, tegenover 2019. De gemiddelde tijd die ze online besteden, is 3,5 uur per dag. Verder blijkt dat bij het dagelijks gebruik, Instagram dit jaar voor het eerst Facebook heeft vervangen als meest populaire sociale netwerk. Onder de messengerdiensten is Whatsapp het meest verspreid, met een dagelijks gebruik door maar liefst 2/3 van de Duitse bevolking.

Als professioneel netwerkplatform staat XING met haar 17 miljoen gebruikers voorop en wordt het heel vaak gebruikt als medium voor marketing, rekrutering en evenementen. LinkedIn wordt eerder gezien als het netwerkplatform voor internationale professionele relaties, maar groeit eveneens.

Door de veranderingen in de arbeidswereld en het stijgende thuiswerken, worden steeds vaker onlinemeetings en webinars georganiseerd. Ook videoconferenties zijn in Duitsland erg belangrijk geworden. De ingezette digitale tools hiervoor zijn divers: ZOOM, Cisco Webex Meetings, Microsoft Teams, GoToMeeting (LogMeIn), Jitsi, Google Meet.

Meerdere Duitse vakbeurzen werden voor het eerst online of hybride georganiseerd.

Meer weten

Een bedrijf opstarten ter plaatse

De oprichting van een eigen vestiging versterkt de geloofwaardigheid en bewijst een engagement op lange termijn. Andere voordelen kunnen zijn: een betere marktkennis, toegang tot subsidies, lidmaatschap van federaties en andere professionele organisaties, invloed op normen en reglementeringen. De oprichting van een GmbH brengt natuurlijk kosten met zich mee. Een alternatief kan een lokaal verkoopkantoor zijn, zonder eigen administratie. De Belgisch-Luxemburgs-Duitse Kamer van Koophandel in Keulen kan u helpen bij het oprichten van een eigen vestiging.

Voor gedetailleerde informatie over de vormen van Duitse vennootschappen: www.gtai.de/GTAI/Navigation/DE/Invest/Investment-guide/Establishing-a-company/company-forms.html

Een andere mogelijkheid is een bestaande firma over te nemen. Volgens het Institut für Mittelstandsforschung Bonn zijn er in Duitsland in de periode 2014 tot 2018 ongeveer 135.000 ondernemingen die in theorie klaar zijn overgelaten te worden. https://de.statista.com/statistik/daten/studie/281012/umfrage/unternehmensnachfolge-zur-uebergabe-anstehende-unternehmen/. Blijkbaar worden potentiële kandidaten afgeschrikt door de mogelijke financiële injecties die nodig zijn voor de modernisering van het bedrijf. Bovendien verkiezen veel Duitsers liever een vaste job dan het leven van een ondernemer te leiden.

Back to top

Hoe vindt en screent u uw partner of klant?

Vinden van een partner:

Duitsland is beurzenland nummer 1 in de wereld. Enkele internationale vakbeurzen zijn onder andere: ISM (zoetwaren), Anuga (voeding), CeBIT (IT), Frankfurter Buchmesse, Medica, Hannover Messe, Innotrans, ... In het kader van deze beurzen worden vaak seminaries, workshops en 'matchmaking days' georganiseerd. Een stand hebben op een beurs (al dan niet gecombineerd met matchmaking) in Duitsland is een ideale manier om in contact te komen met potentiële klanten en mogelijke agenten/verdelers.

Een goed overzicht van de vakbeurzen in Duitsland is te vinden op de website, www.auma.de van het Verband der Deutschen Messewirtschaft (ook in het Engels, Frans en Spaans).

Een andere werkwijze is om lid te worden van een Duitse beroepsvereniging. Sommige beroepsverenigingen aanvaarden dat ook buitenlandse firma's zich lid maken.

Goed om te weten: Jaarlijks bezoekt het FIT-team Duitsland tussen 50 en 60 vakbeurzen in Duitsland. Elk jaar stellen wij een nieuwe lijst op. Er wordt rekening gehouden met sectoren, met het belang van de beurs, met geografische spreiding, ... Elk jaar trachten we enige afwisseling en vernieuwing te brengen, enkele andere beurzen te bezoeken. Zo houden ook wij voeling met 'beurzenland' Duitsland.

Wilt u weten of de beurs waaraan u in 2020 in Duitsland deelneemt of die u plant te bezoeken, ook door iemand van het FIT-team Duitsland bezocht zal worden? Hier vindt u de lijst. Kunnen wij iets voor u betekenen op de bezochte vakbeurzen? Laat het ons weten. 

Screenen van een partner:

Het vooraf screenen van potentiële klanten kan nuttig zijn om de betaling van uw facturen te verzekeren. Daarbij richt u zich in de eerste plaats op financiële data en handelsinformatie, bv. het bedrijfsvermogen, het reservekapitaal en de betalingshistoriek van uw potentiële klant. Ook andere factoren zoals informatie over de sector waarin uw klant actief is en de gangbare betalingsovereenkomsten kan u in uw screening opnemen. Hiervoor kan u een beroep doen op externe consultants.

De Duitse kantoren van Flanders Investment & Trade hebben toegang tot bepaalde databanken, waar ze financiële informatie over Duitse bedrijven kunnen opvragen.

Back to top

Hoe verlopen betalingen en hoe beperkt u de risico's?

Binnen de Eurozone kan in de gezamenlijke betaalmarkt eenvoudig met SEPA, Single Euro Payments Area, worden betaald. Let op! Bij overschrijvingen en incasso’s binnen Europa moet steeds het IBAN nummer gebruikt worden.

Betalingsvoorwaarden worden overeengekomen volgens de in de Duitse branche gebruikelijke voorwaarden. Bij vroegtijdige betaling wordt een korting voor contante betaling verleend, het zogenaamde 'Skonto'. Bij een lange productietijd worden over het algemeen aanbetalingen overeengekomen, bv. telkens 1/3de bij bestelling, bij het verzendklaar zijn en bij levering. De meest voorkomende betalingsmogelijkheden zijn: op rekening, vooruitbetaling, debetnota en kredietkaart. Cheques en wisselbrieven gelden als verouderd.

Over leverings- en betalingsvoorwaarden kan men vrij onderhandelen. Als leveringsvoorwaarden worden veelal de 'Incoterms® 2010' geaccepteerd.

Back to top

Tips bij het zakendoen

Eerste contacten

Een eerste contact verloopt in Duitsland dikwijls kort en zeer formeel. Men komt zonder uit te weiden zeer snel tot de kern van de zaak. Bij de meeste Duitse zakenlui gaat het er (althans in het begin) vrij ernstig aan toe. Er kan wel wat luchtig worden bijgepraat, maar niet te lang.

Duitsers kunnen nogal eens 'recht voor de raap' of assertief zijn wanneer ze commentaar geven of vragen stellen. Slechts na verloop van tijd, nadat men elkaar beter heeft leren kennen, worden de gesprekken meer ontspannen. Men blijft echter de familienaam van de gesprekspartner gebruiken en, indien van toepassing, steeds voorafgegaan door zijn titel.

Wanneer iemand wordt voorgesteld met een titel, gebruik die titel dan ook bij uw aansprekingen. Let er uiteraard op dat u daarbij de juiste titel gebruikt. Duitsers hechten veel belang aan deze titels en ze hebben ook een diep respect voor academische prestaties en de bijhorende status. Iemand met een doctoraat wordt dan ook bij voorkeur aangesproken met 'Herr/Frau Doktor' en niet gewoon als 'Herr/Frau'. Voornamen worden niet gebruikt tenzij de gesprekspartner daar na een tijd expliciet zou op aansturen. Normaal gesproken noemen enkel familieleden en vrienden elkaar bij de voornaam.

Van een bezoeker wordt verwacht dat hij zich grondig voorbereidt op de afspraak en duidelijke en degelijke documentatie meebrengt, bij voorkeur in het Duits. Duitsers verwachten ook gedegen technische informatie. Een precieze, concrete en systematische uiteenzetting van feiten komt bij hen steeds goed over.

Kleding

Voor de zakelijke contacten is klassieke stadskleding aangewezen, dus een pak in sobere tinten en een aangepaste das. Hoewel ook in Duitsland bij jongere zakenlui, vaak actief in de digitale branche, een pak zonder das zijn intrede gedaan heeft, blijven de Duitsers in het algemeen toch nog ietwat conservatiever dan zakenlui elders in Europa.

Stiptheid

Het is van heel groot belang dat men zich stipt aan de afgesproken uren houdt. Inkopers, vooral in grotere bedrijven, reserveren meestal een volledige dag voor een hele reeks bezoekers. Een gemiste afspraak of enige vertraging kan er wel eens toe leiden dat men die dag of zelfs voor een hele poos niet meer bij deze inkoper terecht kan. Afspraken worden geruime tijd vooraf gepland en men doet er goed aan geen afspraken voor te stellen in de late namiddag.

Zakelijke geschenkjes

Het geven van geschenken bij zakelijke relaties is niet erg gebruikelijk in Duitsland. Wie toch een geschenkje wil geven, geeft bij voorkeur iets kleins, eenvoudigs maar van goede kwaliteit. Een promotiegadget met bedrijfslogo dat rechtstreeks te maken heeft met die bepaalde transactie kan ook.

Meer weten

Back to top

Duurzaam internationaal ondernemen

In Duitsland is de mentaliteitsverandering rond duurzaam en ethisch ondernemen ver doorgedrongen. Duurzaamheid (Nachhaltigkeit) wordt niet gezien als een voorbijgaande trend, maar als wezenlijk onderdeel van de bedrijfsvoering. Het komt erop neer om ecologische, ethische en sociale overwegingen op gelijke voet te behandelen als economische overwegingen bij de planning en uitvoering van activiteiten.

Ook de overheid is een actieve speler en promotor van 'Nachhaltigkeit' op nationaal (Bund), regionaal (Länder) en lokaal vlak (Städte und Gemeinden). Er zijn heel wat organisaties en instellingen die actief over het concept debatteren en zoeken naar mogelijke toepassingen.

In dat kader is het interessant te vermelden dat het Duitse bureau voor Statistiek (Statistisches Bundesamt) de vooruitgang in 'Nachhaltigkeit' documenteert via een tweejaarlijks 'Indikatorenbericht'. Daarbij wordt een 20-tal kwantificeerbare maatstaven gehanteerd, waaronder armoede, gezondheid en welzijn, onderwijs, waterkwaliteit, luchtkwaliteit, innovatie en infrastructuur in de industrie, klimaat, duurzame consumptie en productie, ...

Binnen de bedrijfswereld wordt 'Nachhaltigkeit' vaak vertaald als 'Corporate Social Responsibility' (CSR). Traditioneel is inspraak van medewerkers en betrokkenen, de zgn. 'Mitbestimming' sterk verankerd in de Duitse maatschappij en het bedrijfsleven. 

Het is belangrijk dat bedrijven die zaken willen doen in Duitsland, zich bewust zijn van het belang van dit thema en ervoor zorgen dat hun producten en diensten de duurzaamheidstoets kunnen doorstaan.

Meer weten

Back to top

Specifieke vraag of probleem?

Flanders Investment & Trade heeft een wereldwijd netwerk van experten dat uw bedrijf ter plaatse helpt.

Ontdek wat FIT voor u kan doen in Duitsland

Meer weten over Duitsland?